Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen visumvrij reizen binnen de Europese Unie en hoeven dus geen asiel aan te vragen om in Nederland te mogen zijn. Daarnaast gelden voor hen speciale regels op grond van de Tijdelijke Beschermingsrichtlijn.
De Europese Unie is bezig met een noodregeling. Daarmee krijgen Oekraïners automatisch een tijdelijke verblijfsvergunning van minstens een jaar. Met de speciale status kunnen vluchtelingen ook gaan werken in ons land. Ook krijgen zij recht op toegang tot huisvesting, uitkeringen, onderwijs en zorg.
Volwassenen ontvangen € 215 per maand extra en kinderen € 55 per maand. Vluchtelingen kunnen dit geld gebruiken voor bijvoorbeeld openbaar vervoer, familiebezoek of sport.
Vluchtelingen uit Oekraïne mogen zonder verblijfsvergunning 90 dagen in Nederland blijven. Ze kunnen tijdelijk bescherming krijgen in Nederland door de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie. Wie daaronder valt mag tot 4 maart 2023 in Nederland blijven.
Een alleenstaande krijgt dan € 30,59 per week, een gezin met 2 kinderen ongeveer € 75,46 per week. De bedragen zijn gebaseerd op normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud).
Zo zijn de bedragen afgerond en wordt het leefgeld voor alle vluchtelingen uit Oekraïne van € 260 maandelijks uitgekeerd. Daarnaast krijgen vluchtelingen uit Oekraïne die bij gastgezinnen verblijven een extra maandelijks bedrag, de zogeheten wooncomponent, van € 215 per volwassene en € 55 per minderjarige.
Voor wie is het leefgeld bedoeld? Vluchtelingen uit Oekraïne die in Nederland verblijven hebben (tijdelijk) recht op leefgeld. Iedere volwassen vluchteling, van 18 jaar en ouder, kan het leefgeld aanvragen. Vluchtelingen die inkomsten uit werk hebben, hebben geen recht op leefgeld.
Oekraïense vluchtelingen kunnen vanaf vandaag kosteloos hun contante hryvnia's wisselen voor euro's. Ze kunnen daarvoor terecht bij wisselkantoren van GWK Travelex (het voormalige Grenswisselkantoor). De Nederlandsche Bank (DNB) zal de Oekraïense biljetten opkopen van het wisselbedrijf.
De Duitse deelstaten en de federale regering hebben donderdag afgesproken dat vluchtelingen uit Oekraïne direct een bijstandsuitkering krijgen. Die wordt betaald door de centrale overheid en niet door gemeenten en deelstaten, zoals de toelages voor asielzoekers.
Vanwege de enorme vluchtelingenstroom uit Oekraïne loopt de doorstroming van asielzoekers naar andere opvangcentra in het land vast. Maar als het aan het merendeel van de Nederlanders ligt, moeten Oekraïense vluchtelingen bij huisvesting voorrang krijgen op asielzoekers.
Asielzoeker in huis
Het is niet mogelijk om een asielzoeker (iemand zonder verblijfsvergunning) in huis te nemen, tenzij de asielzoeker afziet van de centrale opvang bij het COA en de bijbehorende verstrekkingen. De asielzoeker is dan zelf verantwoordelijk voor zijn basisbehoeften en verzekeringen.
Onderdak aanbieden aan vluchtelingen
Dit kan bijvoorbeeld via VluchtelingenWerk Nederland. Bied een logeerplek aan. Op het platform van VluchtelingenWerk vindt u een overzicht van initiatieven voor Oekraïense vluchtelingen. En informatie over het aanbieden van een logeerplek.
Maandelijks geldbedrag van 316 euro per maand voor een volwassene, 267 euro voor partners en volwassenen kinderen. Maaltijden moeten zij zelf betalen. Als ze de maaltijden krijgen, dan bedraagt de maandelijkse uitkering 93 of 76 euro maand.
Betaalrekening voor Oekraïense vluchtelingen zonder identiteitsbewijs. Om een betaalrekening te openen, moet een Oekraïense vluchteling meerderjarig zijn, over een erkend en geldig identiteitsbewijs beschikken en in veel gevallen een Burgerservicenummer van een Nederlandse gemeente hebben ontvangen.
Sinds het EU-Oekraïne associatieverdrag van 2017 zijn ze daarom niet visumplichtig als zij naar Nederland, of een ander Schengenland, willen reizen. Voorwaarde is wel dat ze een biometrisch paspoort hebben. Oekraïners hebben dus het recht om 90 dagen visumvrij in ons land te verblijven.
Het geld voor de opvang van asielzoekers komt uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) betaalt een deel van de opvang.
Hoogte van de toelage
Iedere vluchteling (volwassen/kind) ontvangt € 59,92 per week per persoon: € 46,97 euro voor voeding en € 12,95 euro voor kleding en andere persoonlijke uitgaven. Vluchtelingen in de particuliere opvang ontvangen een extra toelage, tot een maximum van 4 vluchtelingen.
Volwassen asielzoekers krijgen 7,9 euro zakgeld per week. In de meeste individuele woningen van het OCMW of een andere organisatie, moeten de asielzoekers zelf koken. Ze krijgen hiervoor een zestigtal euro leefgeld per week.
Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen nu eenvoudig zelf een betaalrekening openen bij ABN AMRO. Bij iedere betaalrekening krijgt u een IBAN, een betaalpas en toegang tot online bankieren. Overboekingen van en naar het buitenland zijn ook mogelijk.
Oekraïense vluchtelingen die in een gastgezin belanden, krijgen van het kabinet 135 euro leefgeld per week. Als zij bij een gastgezin gaan wonen, kunnen zij met het geld bijdragen in de kosten, stelt het kabinet. De 135 euro is bestemd voor het eerste gezinslid, daarna wordt het bedrag afgebouwd.
Leefgeld is een bepaald bedrag dat per week (of maand) aan jou wordt overgemaakt vanaf de beheerrekening. Dit bedrag is bedoeld voor dagelijkse noodzakelijke uitgaven, zoals boodschappen en persoonlijke verzorging.
De leefloonbedragen zijn met ingang van 1 augustus 2022 : Samenwonend: 758,64 euro per maand ( 9.103,73 euro per jaar) Alleenstaand: 1.137,97 euro per maand (13.655,61 euro per jaar) Gezinslast: 1.537,90 euro per maand ( 18.454,82 euro per jaar)
Vergoedingen bij een noodopvang
Ook gemeenten die op een andere manier zijn betrokken bij de centrale opvang van asielzoekers ontvangen hiervoor een vergoeding (artikel 5, Faciliteitenbesluit). Het bedrag voor deze uitkering is €18,15 per asielzoeker per maand.
Krijgen vluchtelingen voorrang voor een sociale huurwoning? Er is al jaren een tekort aan sociale huurwoningen in Nederland. Daarom hebben gemeenten aparte regels voor groepen die met spoed een woning nodig hebben. Vluchtelingen die het asielzoekerscentrum moeten verlaten kunnen daar ook onder vallen.