In tegenstelling tot mannen, waar 1 op 12 kleurenblind is, heeft slechts 1 vrouw op 255 moeite om kleuren te onderscheiden. Daar komt nog eens bij dat vrouwen zonder het zelf te beseffen misschien wel 99 miljoen meer tinten kunnen zien door een extra type kegeltje in het oog.
Waar 8 procent van de mannelijke bevolking moeite heeft met het onderscheiden van bepaalde kleuren, is dat bij vrouwen slechts 2 procent. Maar wat is kleurenblindheid en wat zien mensen die kleurenblind zijn?
Staafjes zijn (niet) kleurenblind
Er wordt wel eens gezegd dat de staafjes kleurenblind zijn. Maar eigenlijk is dat een rare uitspraak, alle receptoren zijn namelijk kleurenblind. Het zijn niet de receptoren die de kleur maken, maar het verschil in golflengte dat de hersenen in staat stelt om 'kleur' waar te nemen.
Naast de erfelijke variant kun je ook op latere leeftijd kleurenblind worden. De kans om op latere leeftijd kleurenblind te worden is voor zowel mannen als vrouwen gelijk en meestal komt de blauw geel afwijking het meeste voor. Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor kleurenblind worden op latere leeftijd.
Blijkbaar zijn blauwe ogen wetenschappelijk gezien het meest aantrekkelijk. Onze lijst bestond voor 23,25% uit blauwogige knapperds, terwijl slechts 9% van de mensen blauwe ogen heeft. Als je een man bent met blauwe ogen, heb je drie keer zoveel kans om op de lijst 'Meest sexy mensen aller tijden' te komen.
Kleurenblindheid is geslachtsgebonden erfelijk. Dit betekent dat kinderen het van hun opa kunnen erven via hun moeder. Het kan niet genezen worden.
Je ziet geen normale optische projectie meer, maar een wazige afbeelding van de binnenkant van je ogen. De pigmenten in de huid en ons bloed absorberen vooral licht van een lage golflengte, dus blauw- en groentinten. Het licht dat door de oogleden schijnt, ligt dus meer in het rode deel van het spectrum.
Door de kleuren uit de kleurencirkel met elkaar te mengen, kun je alle kleuren maken die er bestaan. Wit en zwart komen niet voor in deze cirkel.
Minder kleurrijk
Honden hebben slechts twee soorten kegeltjes (mensen drie). Het kleurenspectrum bestaat hierdoor alleen uit blauw, violet en geel. Rood lijkt voor honden geelachtig, groen kunnen ze helemaal niet waarnemen en purper ziet er simpelweg grijs uit.
Bij gedeeltelijke kleurenblindheid (ook wel daltonisme genoemd): een aantal kleuren niet van elkaar kunnen onderscheiden (meestal rood en groen).
De volgende beroepen worden o.a. niet aangeraden/toegelaten bij kleurenblindheid: elektricien, schilder, fotograaf, modeontwerper, kleuterleider, binnenhuisarchitect, industrieel ontwerper, piloot, treindienstleider, treinmachinist, docent scheikunde (kleurreacties), docent aardrijkskunde (kaartgebruik) en politieagent ...
Kleurenblindheid bij mannen
Mannen zijn vaker kleurenblind omdat de betrokken genen op het X-chromosoom liggen. In tegenstelling tot mannen hebben vrouwen twee X-chromosomen, zodat de recessieve afwijking kleurenblindheid bij vrouwen alléén voorkomt als beide X-chromosomen het afwijkende gen bezitten.
De staafjes zijn bijzonder lichtgevoelig en zorgen ervoor dat we in het donker kunnen zien. Ze absorberen echter het licht allemaal even sterk, waardoor ze geen onderscheid kunnen maken tussen golflengte en intensiteit – en daarmee ook niet tussen kleuren.
Troebel beeld, 330 graden zicht
Koeien zien maar zo'n 30 procent van wat de meeste mensen zien. Ze hebben wel een blikveld van 330 graden. Het verschil tussen licht en donker nemen de herkauwers extremer waar. Hun ogen hebben meer tijd nodig om te wennen aan andere lichtverhoudingen.
Roodgroen en geelblauw – dat zijn de zogeheten 'verboden kleuren'. Iets roodgroens heeft zowel een rode als een groene tint. Dat lijkt onmogelijk, maar dat is het niet. Het botst alleen in onze hersenen.
Het pigment blauw is het minst voorkomende pigment in de natuur.
Zwart geldt als de donkerste kleur die er is. Samen met wit en grijs behoort zwart tot de achromatische ("neutrale") ofwel niet-bonte kleuren. Deze staan in tegenstelling tot de bonte kleuren.
Je kunt bloed huilen
Ja, dat klinkt een beetje eng. Maar als je hemolacrie hebt, dan kunnen je tranen geheel of gedeeltelijk uit bloed bestaan. Vaak is het een teken dat zich in het oog een tumor bevindt. Het kan ook een infectie zijn.
Slangen knipperen niet
De grootste uitzondering met knipperen zijn de slangen. Zij kunnen namelijk niet hun ogen sluiten.
Het wordt ook wel wiebelogen of trilogen genoemd. Het komt niet vaak voor. Ongeveer 1 op de 1.000 mensen heeft er last van. Heeft u uw hele leven al trillende ogen, dan is het aangeboren.
De meeste kleurenblinden – vaker mannen dan vrouwen – zijn het omdat ze zo geboren zijn: kleurenblindheid zit dus in de genen. Hoe hard zij door training of goed geloof hun best doen om alsnog kleuren te zien, beter wordt het er niet van.
Honden kunnen alleen geel en blauw tot ultraviolet licht oppikken. Hierdoor kunnen ze geen onderscheid maken tussen de meeste kleuren. Dankzij de ogen aan de zijkant van hun kop, hebben honden een gezichtsveld van 240 graden vergeleken met het menselijke veld van 200 graden. Ook kunnen honden 's nachts heel goed zien.
Hij kan de kleuren wel zien, maar ze niet herkennen voor wat ze zijn. Dus als ik een rood blaadje liet zien, kon hij het niet benoemen, voor hem kon het paars zijn. Maar hij ziet de kleuren wel, dat hebben we een keertje getest. Wij noemen het maar kleurendoof, want kleurenblind is hij niet.