Oxaalzuur. Rabarber bevat naast allerlei gezonde stoffen ook het minder gezonde en zelfs giftige oxaalzuur. Gedurende het seizoen neemt de hoeveelheid ervan toe en dat is ook een reden dat rabarber veelal tot juli het meest gegeten wordt. Het beïnvloedt de smaak namelijk negatief: die wordt flink zuurder.
Veel mensen denken wel dat rabarber giftig is omdat er oxaalzuur in zit. Die stof is onschadelijk voor gezonde mensen, in een lage dosis.
Zoals gezegd kun je alleen de stengels van een rabarber eten. De bladeren zijn niet eetbaar, want deze zijn wel degelijk giftig. In de winkel vind je dan ook nooit rabarber inclusief bladeren. Als je zelf rabarber verbouwt kun je het beste de stengels plukken tussen april en 21 juni.
Rabarber wordt naarmate het seizoen verstrijkt namelijk steeds zuurder. Echter is dit niet alles. Ook de hoeveelheid oxaalzuur neemt vanaf 21 juni sterk toe. Een te hoge inname hiervan kan schadelijk zijn voor je gezondheid en in de meest extreme gevallen kan het zelfs giftig zijn.
Best oogst je rabarber dus niet te laat in het seizoen: stengels van 2 tot 4 weken oud zijn het lekkerst. Ze hebben dan nog maar weinig daglicht gezien en zijn daardoor fijner van structuur en zoeter van smaak. Oogsten na 21 juni (de langste dag) wordt trouwens helemaal afgeraden.
Voor gezonde mensen is dit geen probleem, want je zou er al kilo's moeten van eten om een teveel aan oxaalzuur binnen te krijgen. Kinderen en senioren eten best niet meer dan tweemaal in de week rabarber. Mensen met reuma, jicht, artritis of nierstenen eten er beter ook niet teveel van. Bij twijfel, raadpleeg uw arts.
Smul gerust lekker door, want rabarber wordt helemaal niet giftig na een tweede of zelfs derde oogst. Het is wel zo dat je na de eerste oogst je plant beter even laat rusten om opnieuw reserves op te bouwen. De lekkerste oogst pluk je voor juli. Nadien worden de stengels iets tengerder en minder smaakvol.
Je kan rabarber rauw eten (met een potje suiker erbij zoals Jeroen) of de stengels garen. Snijd in elk geval de bladresten weg en verwijder de harde uiteinden van de stelen. Was de rabarberstengels en snijd ze daarna in stukjes. Zo zal de rabarber beter garen.
Een klein beetje oxaalzuur veroorzaakt al ernstig oogletsel (rode en waterige ogen), kan je hoornvlies beschadigen en zelfs blindheid veroorzaken. Herhaalde blootstelling beschadigt je huid en veroorzaakt ontstekingen of brandblaren. Oxaalzuur is schadelijk bij aanraking met de huid en bij opname door de mond.
Zodra de bladeren zich hebben ontvouwd, begint hun oogst. Hoe langer u wacht, hoe houteriger de stengels worden. Een ander nadeel van de pure rabarber en oudere soorten is dat ze zich in het jaar steeds meer ophopen met smaakloos oxaalzuur. Daarom wordt de rabarberoogst na 21 juni weer stopgezet.
Stelen die 10 tot 35 dagen oud zijn leveren de beste consumptiekwaliteit. Eind augustus/september stopt de groei. Oudere stelen bevatten meer oxaalzuur. Rabarber bevat relatief veel appelzuur, wat weer een gezonde bloed reinigende werking heeft op onze hart- en bloedvaten.
Oxaalzuur. In rabarber zit oxaalzuur, een stof die calcium aan zich bindt en in grote hoeveelheden giftig is. Het zorgt ook voor de zure smaak. De bladeren van rabarber bevatten zo veel oxaalzuur dat ze giftig zijn, eet deze dus nooit.
Ook mensen die last hebben van reuma, jicht en nierstenen eten beter geen rabarber. Voor mensen die voldoende gevarieerd eten en verder gezond zijn, is de inname van oxaalzuur geen probleem.
Zoals heel wat andere groenten, helpt rabarber om af te vallen. Rabarber heeft weinig calorieën in zich, maar wel veel voedingswaarden. Door de goede voedingsstoffen en de verzadigende vezels zal je daardoor zeker voldaan zijn na het eten van rabarber. Ideaal om je dieet een extra boost mee te geven.
Verse rabarber kun je in de koelkast nog een dag of drie bewaren. Daarna beginnen de stelen slapper te worden, wat overigens niet wil zeggen dat je het niet meer kunt gebruiken. Wel kan de smaak dan wat minder fris zijn. Reeds gekookte rabarber kun je in een afgesloten bakje nog een dag of twee goed houden.
Rabarber is niet bijzonder rijk aan essentiële voedingsstoffen en het caloriegehalte ervan is laag. Het is echter een zeer goede bron van vitamine K. Een portie van 100 gram bevat ongeveer 26 (gekookt) tot 37% (rauw) van de aanbevolen dagelijkse inname.
1 lepeltje pure kalk (calciumcarbonaat) in de vorm van gereinigde krijtpoeder is al voldoende om het oxaalzuur in rabarber te stabiliseren. Het heeft geen bijsmaak maar maakt de rabarber wel lichter van kleur.
Rabarber is van oktober tot en met juli verkrijgbaar van Nederlandse bodem. In het voorjaar en de zomer groeit rabarber in de buitenlucht. Rabarber wordt ook in de winter geteeld, dit noemen we geforceerde teelt. April t/m juli van de volle grond en van oktober t/m april uit de geforceerde teelt.
EETBARE TUIN * De rabarberbloem ontvouwt zich. Deze is eetbaar, maar ik twijfel om 'm weg te knippen. Er wordt gezegd dat de bloemen de groei van de stelen belemmeren, maar deze (gekregen) plant oogt gezond en kloek.
Rabarber kun je in een goed gesloten plastic zakje of bakje tot 12 maanden bij minimaal -18°C in de diepvries bewaren. Rabarber vries je rauw in. Je hoeft deze groente niet eerst te blancheren (kort verhitten).
De bladstelen moet je afdraaien of uittrekken en zeker niet afsnijden. Bij het afsnijden kan het resterende stuk rotten en zo zelfs de hele plant aantasten. Neem de steel onderaan stevig vast en draai deze een kwartslag om ze dan uit te trekken.
Het is een groente. Al denken sommigen ten onrechte dat het fruit is. Dit komt hoe wij gewend zijn de friszure rabarber te eten. Als zoet dessert, in een taart of als jam.
Rabarber groeit het best op een diep bewerkte grond (twee steken diep gespit), waardoor bodemverbeteringmiddelen en meststoffen zijn gewerkt. Kies bij voorkeur een zonnige plek dan is de smaak minder zuur. Maak een plantgat van 30 cm breed en diep op één m afstand van andere gewassen.