Quinoa. Voor de health guru's onder ons die fan zijn van quinoa vanwege de vitamines en mineralen die erin zitten: ook quinoa kun je prima gebruiken als vervanger van je risottorijst.
Arborio, Carnaroli en Violone Nano zijn de meest gebruikte rijstsoorten voor het maken van risotto.
Welke rijst gebruik je voor risotto? Voor risotto heb je (heel logisch) risottorijst nodig. Risottorijst kan meer vocht opnemen in tegenstelling tot gewone rijst, zilvervliesrijst of basmati en deze zijn dus niet geschikt om risotto mee te maken.
Basmati komt oorspronkelijk uit India, maar tegenwoordig wordt het ook veel in Pakistan verbouwd. Omdat de korrel fijner is, is basmati net iets sneller gaar dan witte rijst. De smaak is iets aromatischer maar de voedingswaarde is vergelijkbaar met die van witte rijst. Er bestaat ook volkoren basmatirijst.
Basmati is perfect voor Indiase gerechten. Curry's en pilav bijvoorbeeld, omdat-ie stevig blijft en niet gaat kleven. De korrel is fijn, waardoor hij wat sneller gaart dan witte rijst.
In overleg met de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) roept Albert Heijn op om de AH Basmatirijst met houdbaarheidsdatum 10 augustus 2023 niet te eten. Het product bevat een te hoog gehalte ochratoxine. Het consumeren van het product kan mogelijk een gevaar vormen voor de gezondheid.
Door te roeren zorg je het zetmeel vrijkomt. Zo krijgt de rijst zijn romige structuur en brand de risotto tevens niet aan. Maar let op: want als je te veel roert, maak je de rijst kapot. Ook brengt roeren lucht in de risotto, waardoor het afkoelt en alles nog zo veel langer duurt.
Door de rijst eerst een paar minuten te bakken in boter en olie, voordat je de bouillon erbij giet, ontwikkel je een geroosterde en notige smaak. Hiermee verander je alleen wel de structuur – vooral de zetmeel – van de rijst, waardoor het resultaat uiteindelijk minder romig is.
Risotto maak je normaal met bijvoorbeeld arborio rijst. Dit keer besloot ik het anders te doen en maakte ik risotto met riso, ook wel bekend als orzo. Het lijkt van buiten net rijst, maar is in werkelijkheid een soort pasta. Leuk om een keer mee te experimenteren.
Paellarijst en risottorijst bestaan niet
De benaming paellarijst of risottorijst zegt op zichzelf namelijk helemaal niks. Beide termen zijn geen namen voor specifieke producten. Het is alleen een classificatie waarvoor je ze kunt gebruiken, namelijk in de paella of in de risotto.
Risottorijst. Rijst wordt over de hele wereld gebruikt, maar het maken van een risotto is toch wel een typisch Italiaanse bereiding. Kenmerkend is de smeuïgheid en de bite van de rijstkorrel in het gerecht. De smeuïge textuur krijg je door een rijstkorrel te gebruiken die zetmeel loslaat en kookvocht opneemt.
Risottorijst is een speciale, rondkorrelige rijst die wel tot vier keer haar gewicht in vocht kan opnemen en tijdens het koken ook wat zetmeel loslaat. Dat zorgt voor een lekkere smeuïge textuur en een bite in je gerecht; iets wat niet lukt met een langkorrelige rijstsoort.
Voor het maken van risotto heb je een maar een paar dingen nodig: boter of olie om in te bakken, risottorijst en vocht. Daarbij worden vaak smaakmakers als een ui en knoflook gebruikt en als kookvocht gebruikt men meestal bouillon en soms met een scheutje wijn.
Risotto met aubergine en parmaham crisps bij ALDI.
Constant roeren in de risotto, totdat elke schep bouillon is opgenomen, is niet verstandig. Sterker nog, door continu in de rijst te roeren ben je het eigenlijk aan het 'overroeren'. Dat betekent dat je de rijstkorrel beschadigd – en dat je risotto eerder papperig en plakkerig wordt in plaats van smeuïg.
Het restje dat je bewaart in de koelkast kun je de volgende dag opwarmen door weer een beetje bouillon toe te voegen. Je kunt ook kiezen voor wijn of als je niets meer in huis hebt: kokend water. Blijf goed roeren tot de risotto opgewarmd is.
Ook wordt vaak aangeraden om na het bakken de rijst af te blussen met een beetje witte wijn, maar ook dat is niet strikt noodzakelijk omdat het de rijst bitter kan maken.
Risotto kan je eventueel op voorhand maken maar de textuur zal niet hetzelfde zijn. De risotto zal opstijven en harder worden bij het afkoelen en krijgt bij het opwarmen niet dezelfde romige structuur als dat je hem à la minute zou maken.
Risotto invriezen is mogelijk, maar je moet er wel rekening mee houden dat de smaak en de textuur ietwat minder kunnen worden. Vooral als de risotto lang ingevroren blijft. Het kan dan wat stug, maar ook at kleverig worden.
Als je te weinig roert, wordt je risotto niet smeuïg en kan het aanbranden, maar als je de hele tijd blijft roeren, blijft er weinig van de rijstkorrels over en eindig je met een plakkerige pap. Roer de rijst dus regelmatig door, maar las tussentijds ook wat pauzes in.
Doe de basmatirijst in een pan op hoog vuur en voeg 1,5 keer zoveel water toe. Wanneer het water kookt draai je het vuur omlaag en laat je de rijst in ongeveer 8 minuten rustig gaar worden. Schep af en toe even om en proef of de korrels al klaar zijn.
Uit die test bleek dat rijst die werd verkocht als basmati rijst opvallend vaak geen basmati was. Of dat het was aangelengd met non-basmati rijst. Behalve je raad het al: Tilda, die was altijd 100% basmati.
We kunnen dus niet concluderen dat rijst op zichzelf gezond of ongezond is, maar wel kunnen we zeggen dat het past in een gevarieerd en gezond voedingspatroon. Rijst bevat vooral koolhydraten. Verder bevat rijst eiwitten, B-vitamines en mineralen, zoals fosfor en kalium.