Als iemand een hogere kans heeft op het krijgen van jicht, dan zijn er bepaalde factoren die de urinezuurproductie in het bloed kunnen verhogen, wat een jichtaanval kan uitlokken. Verhoogd urinezuur in het bloed kan ontstaan door:Een verhoogde purine-afbraak door stress, chronisch alcoholgebruik of door cytostatica.
Oorzaak. De oorzaak van jicht is een verstoorde purinestofwisseling, waardoor uw urinezuur zich ophoopt. Dit urinezuur komt ook via voeding uw lichaam binnen. Purinerijke producten als orgaanvlees, schaaldieren en alcohol kunnen een jichtaanval uitlokken.
Bij een aanval van jicht helpen prednisolon en NSAID's even goed tegen de pijn. Een andere mogelijkheid is colchicine. NSAID's zoals diclofenac, naproxen of ibuprofen kunnen de pijn binnen 1 tot 2 dagen verminderen.
In frisdranken met suiker, vruchtensappen en voedingsmiddelen met toegevoegd suiker, kan veel fructose zitten. Urinezuur is een bijproduct bij de afbraak van fructose. Ook in honing zit veel fructose. Hoewel fruit ook fructose bevat, kunnen mensen met jicht prima 200 gram fruit per dag eten.
Zuur, base, purine
Basisch vormende voeding kan daarentegen onbeperkt worden gegeten. Basisch vormende voeding is bijvoorbeeld groenten, fruit, pompoen, banaan, komkommer, augurk, tomaat, aardappel, aubergine, selderij. Het valt daarnaast ook aan te bevelen matig te zijn met voeding die veel purine bevat.
Jicht wordt veroorzaakt door een plotselinge ontsteking van het gewricht. Dit komt door een ophoping van urinezuurkristallen rondom het teengewricht. Een jichtaanval zorgt voor een hevige pijn in de voet, waardoor het erg moeilijk is om te lopen. Een jichtaanval duurt gemiddeld 1 tot 3 weken.
Een gezond en gevarieerd eetpatroon volgens de Schijf van Vijf helpt om de kans op een jichtaanval te verkleinen. Wat voor soort brood je eet, maakt niet uit. Ook zuurdesembrood is een prima keuze.
Het vermoeden is dat de anti-oxydant chlorogeenzuur voor verlaging van het gehalte urinezuur in het bloed zorgt en daarmee jichtvorming voorkomt. Chlorogeenzuur is overigens niet onverdacht. Het advies: mensen die jicht in de familie hebben en die koffie lekker vinden, moeten vooral doorgaan met koffie drinken.
Probeer purinerijke voeding zoveel mogelijk te mijden. Eet zo min mogelijk uit pakjes en zakjes, maar verse producten. Beperk het drinken van koffie, zwarte thee, frisdranken en alcoholhoudende drankjes. Allemaal producten die ons lichaam extra verzuren.
Tomaten en jicht
Circa 70% van de ruim 2000 mensen met jicht zegt dat bij hen bepaalde voedingsmiddelen een jichtaanval uitlokken. Het meest genoemd worden vis, schaal- en schelpdieren, alcohol en rund- en varkensvlees, gevolgd door tomaten. Van de mensen in deze studie zegt 1 op de 7 dat tomaten jicht uitlokt.
Het gewricht is gezwollen, rood en warm. Deze gewrichtsontstekingen bij jicht komen in aanvallen en kunnen uitgelokt worden door alcoholgebruik of plaspillen. Een aanval van jicht is zeer pijnlijk en gaat soms samen met koorts. Berucht is de ontsteking aan de grote teen.
De oorzaak van jicht in de voet is te vinden in de stofwisseling. Door de ophoping van de urinezuurkristallen in gewrichten of langs pezen ontstaat er een heftige ontstekingsreactie. Een verhoogde aanmaak van urine of een verminderde afvoer ervan kunnen ervoor zorgen dat er te veel urinezuur in het bloed terecht komt.
Chronische jicht ontstaat eveneens doordat urinezuurkristallen zich ophopen in gewrichten en weefsels. In tegenstelling tot acute jicht zijn de ontstekingen echter blijvend. Het kan voorkomen dat een jichtaanval in het verleden niet goed behandeld is, waardoor de jicht blijvend in meerdere gewrichten is gaan zitten.
Door jicht heb je een 30% hoger risico op het krijgen van hart- of vaatziekten dan mensen zonder jicht. Dit komt doordat jicht vaak samen gaat met een hoge bloeddruk. Een te hoge bloeddruk is slecht voor je hart en bloedvaten.
U kunt proberen nieuwe aanvallen te voorkomen door veel te drinken, zo'n 2 tot 3 liter per dag. Dit verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed. Heeft u meer dan 2 jichtaanvallen per jaar, of heeft u onderhuidse knobbels met urinezuur, dan kan de arts u allopurinol voorschrijven.
Dieetadvies bij jicht
Ook gistrijke producten zoals Marmite vermijden. Varkensvlees, leverworst, tong, eend, kip, garnalen, heilbot, krab, kreeft, oesters, paling, schol, asperges, bloemkool, peulvruchten, soja(producten), sperziebonen, spinazie en champignons bevatten eveneens veel purine.
Het lichaam zet fructose-glucosesiroop voor een deel om in urinezuur. Fructose-glucosesiroop zit voornamelijk in met suiker gezoete frisdranken. Het urinezuurgehalte van het bloed wordt nog extra verhoogd als het lichaam door versnelde celafbraak meer urinezuur produceert dan normaal.
Heeft het weer invloed op jicht? Flendrie: “Nee, in principe niet. Er zijn wel patiënten die op warme zomerdagen te weinig drinken en enigszins uitdrogen. Dat verhoogt het risico op een jichtaanval, zeker als men dan alcohol gaat drinken.”
Jicht geeft pijn in een gewricht, meestal aan de basis van de grote teen, soms in de middenvoet, enkel, knie of pols. Wanneer de ontsteking opkomt, wordt het gewricht dik, rood en warm. Dit noemen we een jichtaanval. Mensen met jicht hebben soms kleine knobbeltjes onder de huid.
Ontzurende kruidenthee is de meest effectieve thee om te drinken bij jicht. Kruiden in de ontzurende kruidenthee zorgen ervoor dat afvalstoffen aan zich worden gebonden. Dit bevordert de afvoer van de afvalzuren. Kruiden hebben een heilzame en reinigende werking.
In een relatief recent onderzoek(2) gedaan in 2011 is aangetoond dat er een duidelijke relatie is tussen magere zuivelproducten en een verminderde risico op jicht. Aangetoond is dat zuivelproducten ontstekingsremmende eigenschappen hebben waardoor het risico o acute jichtaanvallen lager wordt.
Urinezuurkristallen slaan neer
Jicht is een reumatische aandoening, een zogenaamde autoinflammatoire aandoening (auto=zelf, inflammatoir=ontsteken). Jicht ontstaat doordat uraatkristallen neerslaan in de gewrichten. Dit kan leiden tot plotse aanvallen van gewrichtsontstekingen.