De rechtbanktraining heeft als doel kennis te bieden over de rol van een deskundige en getuige in strafzaken en de benadering van expertise binnen dat kader. In een rechtbanksimulatie ervaren en oefenen deelnemers hoe het is om als getuige of deskundige op te treden in een strafzaak.
Als verdachte heb je een algeheel zwijgrecht. Dat betekent dat je bij elke vraag – ongeacht de aard ervan – mag zwijgen. Als getuige ben je echter verplicht de waarheid te verklaren en moet je in beginsel alle vragen beantwoorden.
Hoe vraagt u een anonieme verklaring aan? U kunt zelf aan de rechter-commissaris vragen om anoniem te getuigen. Een advocaat kan u daarbij helpen. Uw advocaat mag ook aanwezig zijn bij het verhoor.
Als de politie u vraagt een getuigenverklaring af te leggen op een politiebureau, bent u dit niet verplicht. Als de rechter u vraagt om te getuigen, bent u dit wel verplicht. U getuigt dan tijdens het gerechtelijk vooronderzoek bij de rechter-commissaris (onderzoeksrechter), of tijdens de zitting bij de strafrechter.
Omdat je getuige bent of deskundige. Want dan móet je de waarheid spreken. Als je onder ede staat en liegt dan pleeg je meineed. Meestal krijg je daarvoor een gevangenisstraf opgelegd van 3 maanden (bron: oriëntatiepunten straftoemeting).
Het oproepen van een getuige moet geschieden via een dagvaarding of aangetekende brief waarin staat wanneer de getuige dient te verschijnen. De basisregel is dat wie wordt opgeroepen om te getuigen ook daadwerkelijk dient te verschijnen bij de rechtbank. Zonder geldige reden wegblijven is niet toegestaan.
Je kunt je melden als getuige bij de politie
Je kunt anoniem melding doen of aangifte doen bij de politie.
Liegen tijdens het verhoor bij de politie is niet strafbaar. Wel is het zo dat, wanneer later blijkt dat u tijdens het verhoor bij de politie hebt gelogen, uw verklaring als zelfstandig bewijsmiddel tegen u kan worden gebruikt. Dit heet ook wel een 'kennelijk leugenachtige verklaring'.
Mag u een politieverhoor weigeren? Ja, natuurlijk! Veel mensen denken dat het verplicht is om op uitnodiging van de politie te verschijnen, maar dat is het zeker niet! U mag gewoon weigeren om naar het politieverhoor te komen.
Er zijn twee soorten getuigen: getuigen à charge en getuigen à décharge. Getuigen à charge zijn getuigen die worden opgeroepen op verzoek van de officier van justitie. Zij hebben in de regel een belastende verklaring voor de verdachte.
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, kan een getuige zijn verklaring niet intrekken of uit het dossier laten halen. 2. U moet weten dat naar aanleiding van uw verklaring iemand mogelijk wordt veroordeeld. Het is mogelijk dat u dit mogelijk niet wilt.
Aangiftes van diefstal, vernieling of zakkenrollen volgt u via Mijn Politie. Dat is de persoonlijke, vertrouwde online omgeving van de politie. Als u inlogt op Mijn politie ziet u de laatste stand van zaken van uw aangifte. Houd uw DigiD bij de hand, deze heeft u nodig om in te loggen.
Sinds 1 maart 2017 mag de politie u maximaal 9 uur vasthouden voor onderzoek. Bijvoorbeeld om uw vingerafdrukken af te nemen of foto's te maken. De tijd tussen 0.00 uur en 9.00 uur telt hierbij niet mee. In totaal kan de politie u dus maximaal 18 uur vasthouden voor onderzoek.
Bij een verhoor op schriftelijke uitnodiging in categorie 3 is het van belang dat u voor het verhoor contact opneemt met een advocaat. Immers gaat men er in dit scenario vanuit dat een overleg heeft plaatsgevonden. De ondervragers zullen het verhoor niet willen uitstellen om u toe te staan een advocaat te raadplegen.
U moet minimaal 2 en maximaal 4 getuigen aanmelden. De getuigen moeten 18 jaar of ouder zijn.
Het volledige proces-verbaal kan je inkijken via het parket. De politie mag dit, of een kopie ervan, niet meegeven.
Categorie IV: Verhoor als verdachte die van zijn vrijheid werd beroofd.
Na verhoor neemt de officier van justitie een beslissing: Uw zaak wordt geseponeerd. U krijgt een oproep voor een strafzitting. Er is meer onderzoek nodig voor uw strafzaak.
U kunt uw klacht indienen bij de politie met het digitale klachtformulier. U kunt uw klacht ook schriftelijk of mondeling doorgeven. U moet uw klacht indienen binnen 1 jaar na de gebeurtenis waarover u wilt klagen.
U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten. U heeft recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om u bij te staan.
U krijgt meestal een uitnodiging voor een verhoor bij de politie. De politie vraagt u vriendelijk of u op het in de brief vermelde tijdstip op het politiebureau wilt verschijnen om te worden gehoord. Soms is de uitnodigingsbrief van dwingender opgesteld en gaat het om een ontbieding voor verhoor.
U hebt het recht u vrij om voorafgaande aan het verhoor als getuige een advocaat te raadplegen. Uw verklaring wordt door de politie uitgetypt en voorgelezen. Als u het eens bent met de inhoud van de verklaring is het de bedoeling dat u onder uw verklaring een handtekening zet.
De rechter kan ook aan de eiser of de gedaagde vragen met extra bewijs te komen. De partijen kunnen bewijs schriftelijk leveren door stukken te overhandigen, getuigen te laten horen of een deskundige in te schakelen. Zowel in civiele als kantonzaken kunnen partijen ook als de procedure al loopt, kiezen voor mediation.
Voor het Hof van Assisen, dat uitspraak doet over de zwaarste misdaden, roepen het openbaar ministerie of de verdediging altijd getuigen op. Zij antwoorden mondeling. De zittingen zijn openbaar, behalve in uitzonderlijke gevallen.