“Alle apneu-patiënten snurken, maar niet alle snurkers hebben apneu” ”Ik heb weleens een patiënt van me wakker moeten maken in de wachtkamer”, vertelt longarts Pascal Wielders droogjes, “of over die keer dat een patiënt met allemaal brandgaten in zijn broek zich meldde.
U kunt tijdens uw slaap last hebben van apneu's, ook wel ademstops genoemd. Een apneu is een ademstilstand die langer dan 10 seconden duurt. Iedereen kan hiervan wel eens last hebben.
Snurken ontstaat doordat de vrije doorgang van lucht tijdens het slapen belemmerd wordt door bijvoorbeeld verslapte spieren of een afwijking aan de neus- en keelholte. Wanneer deze obstructie het ademen tijdelijk doet stoppen en wanneer dit meerdere malen per uur plaatsvindt, spreekt men van slaapapneu.
Mensen met ernstige slaapapneu lopen doorgaans drie keer zo veel risico om te overlijden dan mensen zonder apneu. Maar het is met name waarschijnlijk dat u het risico op plotseling overlijdennbsp;als gevolg van een hartstilstand verhoogt.
Meestal niet. De behandeling van slaapapneu is in bijna alle gevallen een levenslang traject.
U kunt niet stikken door slaapapneu. Zodra het lichaam merkt dat er te weinig zuurstof binnenkomt, gaat er een alarmsignaal af. Dit verstoort de slaap. U spant uw spieren aan en de ademhaling komt weer op gang.
Klachten die overdag kunnen optreden zijn: niet verkwikt wakker worden, moe of slaperig zijn. Deze vorm van slaap apneu wordt vooral gezien bij mensen met een hartziekte en na een beroerte. Ook bepaalde pijnstillers die morfine bevatten (opiaten) kunnen centraal slaap apneu veroorzaken.
0-5 ademstops per uur: geen OSAS. 5-15 ademstops per uur: licht OSAS. 15-30 ademstops per uur: matig ernstig OSAS. Meer dan 30 ademstops per uur: ernstig OSAS.
De gevolgen van slaapapneu
Slaaptekort leidt tot concentratieproblemen. En die maken de kans dat u fouten maakt groter. Bijvoorbeeld in het verkeer of op uw werk. Daarnaast heeft u een grotere kans op hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, hartfalen, hartinfarct en herseninfarcten.
Om de klachten van slaapapneu te verminderen is het raadzaam om je leefstijl aan te passen. Gezonder eten, meer bewegen, waardoor je gewicht gaat verliezen. Afvallen kan de klachten flink verminderen! De omtrek van de nek wordt dan kleiner en ademen wordt weer gemakkelijker.
Dit vreemde gevoel is niet 'zichtbaar' en herstelt meestal na enkele weken. Bij sommige mensen duurt dit herstel enkele maanden. Heel af en toe blijft het verdoofde gevoel bestaan.
Er zijn twee soorten slaapapneu. Deze heten obstructief slaapapneu en centraal slaapapneu. Bij obstructief slaapapneu (afgekort OSA) zijn de spieren in de tong en in de keel volledig ontspannen.
De meeste mensen stoppen wel eens kortdurend met ademen tijdens de slaap. Pas als dit vaak voorkomt en tot klachten leidt spreken we van slaap apneu. Slaap apneu betekent letterlijk: tijdelijk stoppen met ademen tijdens de slaap. Bij obstructief slaap apneu (OSA) komt dit door een obstructie in de keel.
Tijdens de slaap verslappen de spieren in de keelholte en worden de luchtwegen afgesloten. Als het inademen langer dan 10 seconden wordt belemmerd, spreken we van een obstructieve apneu (volledige keelafsluiting) of hypopneu (gedeeltelijke keelafsluiting).
Een afsluiting of obstructie van de luchtweg is de oorzaak van obstructieve slaapapneu. Apneus (afsluitingen van de luchtweg) en hypopneus (gedeeltelijke afsluitingen van de luchtweg) ontstaan, doordat het zachte deel van het gehemelte, de wand van de keelholte of de tong de luchtweg blokkeert.
Hulp bij kortademigheid
Adem langzaam en diep in door uw neus en let op dat uw onderbuik omhoog komt. De hand op uw borstkas moet vrijwel stil blijven liggen.
CPAP-kussens zijn speciaal ontworpen voor mensen die gebruik maken van een CPAP-apparaat tijdens de slaap. Op normale hoofdkussens kan het voorkomen dat het CPAP-masker tegen uw gezicht drukt, wat zorgt voor vervelende drukplekken, maskerlekkage of een oncomfortabele slaaphouding.
Aantal ademstops of sterk verminderde ademhalingen per uur. AHI 5 tot 15: lichte slaap-apneu; AHI 15 tot 30: matige slaap-apneu; AHI meer dan 30: ernstige slaap-apneu.
Slaapapneu vormt een groot risicofactor voor hart- en vaatziekten. Daarom is het heel belangrijk om bij patiënten met slaapapneu dit risico tijdig op te sporen en te behandelen. Bij iedere ademstop lijdt u heel even aan een zuurstoftekort.
Ernstig apneu kan zorgen voor hoge bloeddruk, beroerte, hartaanval, impotentie en overmatige slaperigheid overdag. Mensen met slaapapneu syndroom die 15 ademstops of meer per uur hebben, mogen geen autorijden tot ze voldoende behandeld zijn en het aantal ademstops minder is dan 15 per uur.
Disfunctioneel ademen is een breder beeld van verkeerd ademen. Opvallend zijn een onregelmatige ademhaling, overmatig zuchten, en een overwegend borstkasademhaling (hoog ademen). Disfunctioneel ademen kan leiden tot aanzienlijke en langdurige klachten.
Een te kleine kaak, een grote tong, vergrote amandelen en een week gehemelte kunnen dit verergeren. Meerdere oorzaken kunnen tegelijkertijd aanwezig zijn. De meeste mensen met OSAS hebben (ernstig) overgewicht. Dit is de belangrijkste oorzaak van het afsluiten van de luchtweg.