Allereerst: maak rust, ritme en regelmaat in je leven. Dus vaste bedtijden die 9 uur slaap borgen (ook niet te veel slapen!), een vast slaapritueel, zeker anderhalf uur tijd om te ontspannen voordat je gaat slapen (schermpjes uit!). Eet gezond, beweeg voldoende en eet op regelmatige tijden. Snoozen is af te raden!
Beweging: beweeg regelmatig, liefst buiten in voldoende daglicht. Beweging maakt je lichaam moe, waardoor je sneller in slaap valt en dieper slaapt. Ga echter niet te laat in de avond sporten, het duurt namelijk altijd even voordat je dan in slaap kunt vallen en dan wordt het al snel te laat.
Jongeren slapen vaak te kort en slecht. Piekeren, laat slapen door huiswerk, schermgebruik en gebrek aan regels van ouders zijn oorzaken die vaak voorkomen. En de verschuiving van het slaapritme door veranderingen in de hersenen helpen ook niet mee.
Als je elke dag op ongeveer hetzelfde uur onder de wol kruipt en opstaat, zal je sneller in slaap vallen en makkelijker uit bed geraken.
12-15 jaar: tussen 21:00 uur en 21:30 uur. 15-17 jaar: tussen 21:30 uur en 22:00 uur. 17-18 jaar: tussen 22:00 uur en 23:00 uur.
Doordat het lichaam van je puber zo snel verandert, heeft hij in deze periode juist veel slaap nodig. Pas laat in slaap vallen betekent 's ochtends moeilijk wakker te krijgen. Hij voelt zich daarom constant moe, wat het risico op een chronisch slaaptekort vergroot.
De extra uren die je creëert door 's nachts hooguit 3 à 4 uur te slapen zijn extra waardevol. Het is namelijk geen lastige opgave om deze tijd nuttig te besteden. Omdat je veel vroeger dan normaal bent opgestaan en haast als enige wakker bent, kun je volledig ongestoord je gang gaan.
Minimaal 6,5 uur per nacht
Volgens Hamburger is een gemiddelde nachtrust van vier uur niet gezond, zeker op de lange termijn. "Al voelt iemand zich op dit moment goed genoeg bij minder dan 6,5 uur slaap, dat wil niet zeggen dat diegene geen klachten kan ontwikkelen op de lange termijn."
Slecht slapen wordt in verband gebracht met aandoeningen als een burn-out, depressie, dementie en overige hersenschade, overgewicht en hartklachten. Toch behoorlijk ernstige gezondheidsproblemen, die amper onderdoen voor de gevolgen van roken. “De impact van slaaptekort kan dus enorm zijn.
U voelt zich moe, kunt zich minder concentreren of bent wat prikkelbaar. Maar als het slaapgebrek langer aanhoudt, bouwt u een slaapschuld op. Dat resulteert in een chronisch slaaptekort. Dat is moeilijk te herstellen, maar moet wel ernstig genomen worden.
Voor avondmensen liggen de bedtijden rond 24.00 uur tot 8.00 uur. Voor ochtendmensen liggen de bedtijden rond 22.00 uur tot 6.00 uur. Tussen de 7 a 8 uur slaap is voor volwassenen een prima streven.
Ga sporten en bewegen, overdag of vroeg in de avond. Neem 's avonds geen koffie, andere drank met cafeïne en nicotine. Stop een uur voor het slapengaan met kijken naar tv, tablet, computer en smartphone. Zorg een uur voor het slapengaan voor ontspanning (korte wandeling, warm bad, ontspanningsoefeningen, muziek).
Adem gedurende 4 seconden heel rustig in door je neus. Houd je adem 7 seconden in. Adem heel rustig uit door je mond gedurende 8 seconden.
Slaapstoornissen bij kinderen uiten zich in verschijnselen die lijken op ADHD, zoals druk gedrag en problemen met de concentratie. Maar ook zaken als geheugenverlies en problemen met het inschattingsvermogen komen voor. Verder blijven kinderen met een slaapstoornis vaak achter in de groei.
Voor tieners wordt vaak nog 9 uur slaap per nacht aanbevolen, maar deze richtlijn lijkt onterecht. Hoeveel slaap een kind nodig heeft neemt af met de leeftijd. Een 10-jarige zou tussen de 9 en 9,5 uur moeten slapen, een 12-jarige 8 tot 8,5 en voor een 16-jarige is 7 uur optimaal.
Lichamelijke gevolgen
De gevolgen van een nacht niet slapen op het lichamelijke niveau zijn erg afhankelijk van je bezigheden gedurende de nacht. Als je veel gestaan of gedanst hebt dan zul je vermoeidheid voelen in je benen en rug. Zitten kan spanningen veroorzaken in de rug, schouders en nek.
Het antwoord is dat je slaap nauwelijks kan inhalen. Uit onderzoek komt naar voren dat je lichaam aan een derde van de gemiste slaaptijd genoeg heeft om weer in evenwicht te komen. De slaapkwaliteit is na een slechte nacht namelijk beter. Je slaapt dieper en je herstelt sneller.
Kun je überhaupt bijslapen? Ja, maar een wijdverbreid misverstand is dat je de volgende nacht dan maar wat 'extra' moet slapen. Of dat je een en ander wel oplost met wat cafeïne of wat extra daglicht. Dit werkt slechts als een pleister op de wond.
Hoe lang kunnen we zonder slaap? Het wetenschappelijk gedocumenteerde record is 11 dagen 25 minuten. Dit record van iemand zonder slaap staat op naam van Randy Gardner. In 1964 verbleef Gardner, een middelbare scholier in San Diego, Californië, 264,4 uur (11 dagen 25 minuten) wakker.
Ga even uit bed
Als je maar niet in slaap valt, is de kans groot dat je je ook niet héél slaperig voelt. Ga even uit bed en kruip er pas weer in als je wel moe bent. Dit is ook een manier om jezelf te 'resetten'. Als je 'opnieuw naar bed gaat', is de kans groter dat je snel in slaap valt.
Blijf je kind helpen om op tijd naar bed te gaan
De meeste kinderen gaan uit zichzelf te laat naar bed. Ook omdat onder pubers laat naar bed gaan en 'moe zijn' stoer is. Het blijft dus belangrijk om je kind hierbij te begeleiden. Motiveer je kind om op tijd naar bed te gaan en maak samen afspraken.
Van de 12- tot 16-jarigen zegt 8 procent slaapproblemen te hebben gehad, van de 40- tot 50-jarigen is dit 19 procent, van de 75-plussers zelfs 28 procent. Voor alle leeftijdsgroepen geldt dat meer vrouwen dan mannen slaapproblemen rapporteren.
De precieze tijd hangt natuurlijk wel samen met hoe laat je op moet staan, maar met acht uur slaap kom je uit op 6.37. Voor de meeste mensen die van negen tot vijf werken een prima tijd om op te staan.