De meeste mensen krijgen COPD door jarenlang roken. Maar ook mensen die zelf nooit gerookt hebben kunnen COPD krijgen, bijvoorbeeld door meeroken, luchtvervuiling (waaronder fijn stof), schadelijke stoffen op het werk of een erfelijke ziekte.
COPD krijg je meestal na je veertigste jaar en vaak zelfs nog later. Het kan ook eerder ontstaan, maar dan heeft het meestal een erfelijke oorzaak.
Als u niet rookt of gerookt heeft, is de kans dat u COPD krijgt heel klein. COPD geeft klachten zoals: veel hoesten, benauwd zijn, slijm ophoesten en moe zijn.
Hebt u een piepende ademhaling of kunt u moeilijk ademen en is dit steeds erger geworden? Veel mensen hebben soms moeite met ademen. Bent u echter ouder dan veertig en moet u regelmatig naar lucht happen, dan hebt u mogelijk een chronische obstructieve longziekte, oftewel COPD.
Risicogroepen: COPD komt vooral vóór boven de leeftijd van 45 jaar. Het komt vaker voor bij mensen met een lage opleiding dan bij mensen met een hoge opleiding. Dit komt grotendeels doordat lager opgeleiden meer roken dan hoger opgeleiden.
Via verschillende mechanismen zou COPD tot pijn kunnen leiden. Door systemische inflammatie kan neuropathische pijn ontstaan. Maar ook spieratrofie en osteoporose, die vooral bij ernstige COPD een rol spelen, kunnen pijn veroorzaken.
De longfunctietest kan bij je huisarts worden uitgevoerd, maar ook in het ziekenhuis, of een speciaal laboratorium. Een longfunctietest is een soort blaastest. Deze wordt ook wel spirometrie genoemd. De arts weet door deze test hoe goed je longen werken en of er sprake is van vernauwing van je luchtwegen.
Als je als patiënt je goed aan de beweeg- en leefregels houdt, kan COPD heel lang stabiel blijven. Belangrijk is het zoveel mogelijk voorkomen van eerder genoemde longaanvallen. Dat kan dus dankzij telemonitoring en daarbij hebben wij een longaanval-actieplan ontwikkeld.
Dertig à veertig jaar later komen de gevolgen tot uiting.” Volgens de longarts ontstaan de eerste adem- en hoestklachten geleidelijk, waardoor ze niet direct opgemerkt worden. “Roken is een sluipmoordenaar.” “Door roken ontstaat er een chronische ontsteking van de luchtwegen, waardoor er meer slijm wordt aangemaakt.
Sommige mensen met COPD hebben extra last van warm weer, of van koud en vochtig weer. Koude en vochtige lucht kan de longen prikkelen. Je kunt je daar op kleden of, in overleg met je arts, je medicijnen meer of minder gebruiken. Lees de tips bij koud weer.
Je kunt niet genezen van COPD, maar je hebt wél invloed op het verloop van de ziekte. Daarom is leefstijlverbetering – bijvoorbeeld stoppen met roken – belangrijk. Met alleen medicatie blus je een brand.
Voor mensen met COPD kan het BIPAP-apparaat letterlijk een verademing zijn. 'Waar de CPAP helpt met inademen, ondersteunt de BIPAP bij in- en uitademen. In ons ziekenhuis stellen we het in voor mensen met ernstig COPD om 's nachts thuis te gebruiken. Sommigen gebruiken het ook als ze tussen de middag rusten.
Dat ons longweefsel zich in de loop der jaren steeds minder goed herstelt, is op zich normaal. Met het ouder worden, neemt de longfunctie langzaam af. Daar merk je meestal weinig van. Reinoud Gosens: 'Maar bij mensen met COPD gaat dat proces wel twee of drie keer zo snel.
Het belangrijkste onderzoek voor een arts om te kijken of u COPD heeft, is een longfunctietest of spirometrie. Dit is een blaastest waarbij onderzocht wordt hoeveel lucht en hoe snel u maximaal kan uitademen. Bij COPD patiënten is dit minder dan normaal.
De levensverwachting van mensen met COPD is korter dan die van gezonde mensen. Voor iemand die rookt is de levensverwachting in GOLD fase 1, 0 tot 3 jaar korter. In GOLD fase 2 is de levensverwachting 2 tot 3 jaar korter. In GOLD fase 3 en 4 is de levensverachting 5 tot 8 jaar korter.
Roflumilast remt de ontsteking in het longweefsel, waardoor de klachten van COPD zoals benauwdheid, hoesten of kortademigheid, afnemen. Het duurt enkele weken voordat u het effect kunt merken. Furosemide en spironolacton worden gebruikt bij chronische bronchitis bij pasgeboren kinderen.
Bij COPD-patiënten ontstaat vaak een ademhaling waarbij even lang in- als uitgeademd wordt. Het is juist beter om de uitademing langer te maken waardoor er meer ruimte komt om de longen weer te vullen met nieuwe zuurstof.
Een longfunctie-test is een onderzoek om te kijken of u COPD heeft. Op een longfoto is dit niet te zien. Bij dit onderzoek meet de praktijkondersteuner hoe goed uw longen werken (de longfunctie): hoeveel lucht u maximaal kunt uitademen na rustig diep inademen.
Wie veel stress heeft, kan bovendien hoger en sneller gaan ademhalen. Dat kan zorgen voor een onjuiste ademhalingstechniek: hyperventilatie. 'Daarbij kun je je heel kortademig en duizelig voelen, en hartkloppingen krijgen. Dat geeft vaak een gevoel van angst', zegt Rita Bijma.
Ademhalingsoefeningen tijdens dagelijkse activiteiten kunnen heel nuttig zijn. Adem 2-20 seconden in, adem 10-20 seconden uit en bouw dit langzaam op. Al snel zul je zien dat je 45 seconden tot 2 minuten kunt uitademen als je genoeg oefent!
Meestal zijn de slijmen helder wit of gelig. Gekleurde fluimen en bloed in de fluimen kan wijzen op infectie of andere aandoening en rapporteert u best aan de huisarts. Een veel voorkomende klacht bij COPD is benauwd zijn of het continue gevoel te hebben van een tekort aan lucht. Sommige hebben een piepende ademhaling.
Lange tijd hoesten is vaak de eerste klacht bij longkanker. Andere klachten die u kunt krijgen: bloed ophoesten, moe zijn, geen zin in eten en afvallen als u dat niet wilt. Longkanker komt vaak door lang en veel roken. Soms ontstaat het bij mensen die nooit gerookt hebben.
Als je benauwd bent, voelt het alsof je niet genoeg adem en lucht krijgt. Andere woorden die gebruikt worden voor benauwdheid zijn: kortademigheid, buiten adem zijn, ademnood, of naar lucht happen. Met een moeilijk woord wordt benauwdheid ook wel dyspneu genoemd.