Daar vriest het, zodat neerslag die uit zulke hoge wolken komt uit ijsklontjes of sneeuwvlokken bestaat. Onderweg kunnen deze klontjes door hogere temperaturen ontdooien, zodat het effect regen is. Is het echter erg koud, dan smelt de neerslag niet en ervaar je dit als sneeuw of hagel.
IJzel treedt veelal op aan het einde van een vorstperiode, dus als de vorst nog in de grond zit. De regen van een overtrekkend warmtefront, bevriest op het wegdek. Veel regen hoeft er niet te vallen: een beetje motregen is zelfs al voldoende om de weg spekglad te maken.
Alle neerslag begint als sneeuw, behalve de zo karakteristieke motregen die bij temperaturen boven nul lager in de atmosfeer tijdens stabiele situaties ontstaat. Zodra waterdamp condenseert, ontstaan wolken.
Regen is een vorm van neerslag waarbij waterdruppels uit een wolk vallen. Als de temperatuur van de wolk en de lucht onder de wolk boven nul is, bestaat de wolk geheel uit water. Door botsing van waterdruppeltjes kunnen de druppels verder aangroeien. Zijn ze groot genoeg, dan vallen ze uit de wolk en regent het.
Bij temperaturen van enkele graden onder het vriespunt klonteren de aangegroeide ijskristallen tot sneeuwvlokken samen. Vallen deze vlokken tot onder het 0 °C-niveau (het 0 °C-niveau is het laagste niveau waarop de luchttemperatuur lager is dan 0 °C), dan smelten ze en bereiken de aarde als regendruppels.
In de herfst valt de meeste neerslag
'Het verschil in temperatuur en hoeveelheid zon tussen de Noordpool en het zuiden is in de winter groter. Het zijn die verschillen die voor stormen zorgen en die zorgen op hun beurt weer voor regen. '
Augustus spant de kroon. In die maand valt de meeste regen, bijna 88 millimeter gemiddeld over het land. De kustprovincies hebben dan de meeste regen te verduren met op grote schaal meer dan 100 mm. In april valt de minste regen, bijna 41 millimeter.
Neerslag als regen en sneeuw ontstaat alleen als er wolken zijn. En al valt de regen meestal uit grote, dikke wolken, het kan ook regenen bij dunne bewolking. Als de wolken maar ijskristallen bevatten waar de regen uit ontstaat, en dat is bij hoge, dunne bewolking vaak het geval.
Een wolkbreuk ontstaat als buien lang boven een bepaald gebied blijven hangen doordat het weinig waait. Wolken regenen dan leeg boven één plek. In korte tijd valt er een enorme hoeveelheid water uit de lucht: minstens 25 millimeter in een uur of minstens tien millimeter in vijf minuten.
Regen valt inderdaad bijna altijd schuin, simpelweg omdat er bijna altijd wind is. Regen die valt onder een hoek van minder dan 10 graden komt nagenoeg nooit voor. Regendruppels zijn namelijk zo licht, dat de minste horizontale kracht (wind) ze van hun verticale baan (onder invloed van zwaartekracht) kan afbrengen.
Als je aan sneeuw denkt, denk je aan kou. Vrieskou is precies wat je nodig hebt voor sneeuw. De hele luchtlaag waar de neerslag doorheen valt, moet een temperatuur hebben van rond of onder het vriespunt. Sneeuw krijg je dus alleen in ijskoude lucht.
Over het algemeen valt in Nederland de meeste sneeuw in december, januari en februari. Soms doet de lente al bijna haar intrede als er nog sneeuw valt. In februari 2010 kopten de kranten bijvoorbeeld nog dat Nederland zich moest opmaken voor de hevigste sneeuwval in 30 jaar.
Lokale neerslag van meer dan 25 millimeter in een uur noemen we een hoosbui, terwijl meer dan 50 millimeter in één dag wordt aangeduid met 'een dag met zware neerslag'.
Ondanks dat het vriest, is van gladheid nog geen sprake. Aan andere kant kunnen de wegen in de vroege ochtend kouder zijn de temperatuur van de lucht. In beide gevallen wijkt de thermometer in de auto sterk af van de wegdektemperatuur.
Glad door slijmerige laag
Wanneer het gaat regenen, mengen de regendruppels zich met het opgehoopte vuil op de weg en ontstaat een dunne, slijmerige laag. Hierdoor kan het plotseling glad worden.
Bij mist is het zicht aan het aardoppervlak minder dan 1000 meter. Bij een zicht van minder dan 400 meter kan het verkeer er last van krijgen. Dichte mist met een zicht van minder dan 200 meter is gevaarlijk. Zeer dichte mist met een zicht van minder dan 50 meter dwingt tot stapvoets rijden.
Het voelt vochtig aan, maar het is niet zacht om aan te raken. Wel is het water (kokend) heet en daarom moet je niet proberen om het aan te raken. Wolken daarentegen zijn koud en op een mistige dag kan je gerust proberen om de wolken aan te raken. Je loopt dan letterlijk met je hoofd in de wolken.
Als de temperatuur boven de 0 graden is, dan bestaat de wolk uit waterdruppeltjes. Als de temperatuur onder de 0 graden is, dan bestaat de wolk uit onderkoelde waterdruppeltjes en ijskristalletjes. Als de temperatuur onder de -40 graden komt, dan bestaat de wolk alleen nog maar uit ijskristalletjes.
Regen is dus eigenlijk water dat verdampt is en weer naar beneden komt. Regen is erg belangrijk voor planten en dieren. Ze hebben dit nodig om te kunnen groeien. In een tuin geven we de planten zelf water als het lang droog is, maar bossen en natuurgebieden krijgen geen water en moeten het van de regen hebben.
Daar zullen tijdens dorge periodes drones rondvliegen, die kleine deeltjes zilverjodide, met een op ijs lijkende structuur, loslaten. Zo voegen ze deze aan wolken toe. Vervolgens clusteren waterdruppels zich rond de deeltjes, waardoor de structuur van de wolken verandert en de kans op neerslag groter wordt.
We leggen het uit. Landen die willen dat het gaat regenen, kunnen een bepaald soort chemicaliën de lucht in schieten, vertelt Maurice Middendorp van Buienradar. Waterdruppeltjes nestelen zich vervolgens aan die chemicaliën. Middendorp: "Dat gebeurt dan in wolken waar normaal gesproken geen regen uit zou vallen.
'Het zou eventueel gebruikt kunnen worden om de droogte te bestrijden, maar dan enkel in gebieden waar het vochtig genoeg is en waar wolken zijn', zegt Michiel Van Ginderachter. 'Nu is er in ons land geen vocht in de lucht en is het dus niet mogelijk om het te laten regenen. '
Met gemiddeld over het land 107 millimeter neerslag tegen 58 millimeter normaal was februari een zeer natte maand. In De Bilt viel 133 millimeter. De regionale verschillen waren groot. Het minst nat was het aan de kust met ongeveer 70 mm.
Zoetermeer is als eerste aan de beurt in een drieluik over klimaatverandering. Volgens de eerder dit jaar bijgestelde langjarige neerslagstatistieken van het KNMI valt er gemiddeld genomen nergens in Nederland meer regen dan in Zoetermeer, 972 millimeter per jaar.
De vrijdag, de dag tussen de meest natte dagen, was opvallende genoeg altijd een van de droogste dagen van de week. Maar in 2020 is met 49,3 procent de dinsdag de droogste dag. Exact om de week valt er regen op de dinsdag. De maandag staat op de tweede plek en daarna komt pas de vrijdag.