Bijna alle commerciële vliegtuigen worden gemiddeld één tot twee keer per jaar geraakt door bliksem. Vaak merk je dit als passagier of piloot niet eens. De bliksem kan namelijk niet inslaan, omdat het vliegtuig niet in contact staat met de aarde, waardoor het de stroom niet doorgeeft aan de grond.
Hoe zijn vliegtuigen beveiligd tegen bliksem? Oude vliegtuigen zijn vooral beschermd tegen bliksem doordat ze gemaakt zijn van elektrisch geleidende materialen zoals aluminium. Hierdoor is een vliegtuig een soort van vliegende kooi van Faraday.
Onweersbuien zijn voor de luchtvaart een belangrijk weersverschijnsel. Het risico bestaat dat vliegtuigen bijvoorbeeld getroffen worden door blikseminslag. Ondanks de voorzorgsmaatregelen bestaat een reële kans dat apparatuur en/of gebouwen van de luchtverkeersleiding worden getroffen door blikseminslag.
Een blikseminslag kan wel degelijk kleine beschadigingen aan het vliegtuig veroorzaken. Bovendien komt onweer vaak gepaard met andere weerstypen zoals harde wind en hagel. Daarom vliegen piloten bij voorkeur niet door een onweersbui heen.
Opstijgen is minder gevaarlijk dan landen
80 procent van de vliegtuigongevallen doet zich voor drie minuten na het opstijgen en acht minuten voor het landen.
Het is een normale, menselijke reactie die je niet kunt afleren. Je moet alleen leren ermee om te gaan tijdens een normale situatie als vliegen. ' Maar welke angst er ook achter schuilgaat, vliegangst is niets anders dan een buitengewone reactie van het zenuwstelsel op een relatief onschuldige gebeurtenis.
Kijkend naar het ergste wat kan gebeuren - namelijk dat een vliegtuig neerstort - dan is de kans zo'n 1 op 11 miljoen dat dit je overkomt. Ter vergelijking: de kans dat je omkomt door een fataal auto-ongeluk is 1 op 6.000.
“Moderne vliegtuigen zijn uitgerust met geavanceerde radarsystemen die met andere vliegtuigen communiceren en indien nodig instructies geven aan de piloten om de afstand tussen elkaar te vergroten en zo de kans op botsingen weg te nemen.”
Het voltage van een bliksemontlading kan 20 tot 100 miljoen volt bedragen; de stroomsterkte kan tot 20.000 ampère oplopen, waarbij een kerntemperatuur wordt bereikt van circa 30.000 K, een temperatuur die circa 6 maal hoger is dan die van het oppervlak van de zon.
In een auto zit je veilig als het onweert. Mocht je onverhoopt geraakt worden door de bliksem dan dient de carrosserie als de zogenaamde 'kooi van Faraday'. De bliksem wordt rondom de passagiers naar de grond geleid. Dit geldt overigens alleen voor de auto's met een stalen carrosserie.
De vraag "Hoe veilig is vliegen?" kan daarom als volgt worden beantwoord: Reizen per bus en trein is het veiligst, op de voet gevolgd door reizen per vliegtuig. Het is een feit: statistisch gezien is de kans op een ongeval in een vliegtuig ongeveer 1 op 188.364 (2019) en is dus veel kleiner dan in een auto.
Geel: let op, er zijn veiligheidsrisico's
De veiligheidsrisico's zijn anders dan wat u in Nederland gewend bent. Dit kan bijvoorbeeld te maken hebben met criminaliteit, kans op natuurgeweld, slechte infrastructuur of de politieke situatie. Er kunnen inreisbeperkingen zijn voor reizigers uit Nederland.
Dit moet je weten. Een piloot van een vliegtuig houdt contact met verkeersleiders in luchttorens die vertellen waar gevlogen mag worden. Met die informatie houden piloten een route aan en kunnen de vliegtuigen niet tegen elkaar botsen.
Een bliksemstraal verplaatst zich met een snelheid van ongeveer 60.000 km per seconde en bereikt daarbij een warmte die op kan lopen tot maximaal 30.000 graden Celsius. De bliksemstralen kunnen lengten bereiken tot ruim 6 km en een doorsnede van ongeveer 2,5 cm.
Turbulentie is niet iets om je zorgen over te maken. Het betekent niet dat er iets fout gaat, je kunt het zien als een bump in the road. Het wordt veroorzaakt door neerwaartse of opwaartse luchtstromen door onweer, nabijheid van bergen of hoge gebouwen, of andere weersomstandigheden.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Centraal Afrika en Florida tellen de meeste bliksems. Dat blijkt uit satellietmetingen van de NASA, die wereldwijd in kaart zijn gebracht. Door de warmte stijgt de lucht daar sterk waardoor gemakkelijk buien ontstaan.
Bliksem aan zee is bijzonder gevaarlijk. Een persoon op het strand is onderdeel van de kortste weg van de hemel naar de grond. Je begeeft je dus in een uiterst gevaarlijke situatie wanneer je tijdens het onweer op het strand of in het water vertoeft.
Er storten ongeveer 100 vliegtuigen per jaar neer. Dat is vergelijkbaar met 1 vliegtuig dat neerstort elke 3 of 4 dagen. Dagelijks worden er echter ongeveer 90.000 tot 100.000 vluchten uitgevoerd.
Veel mensen hebben vliegangst, terwijl het niet nodig is. Als je in een vliegtuig zit, dan zijn van de 100 mensen 20 bang voor vliegen. Bovendien zijn er ook nog eens heel veel mensen die niet vliegen en die vind je dus niet in het vliegtuig. Vliegangst komt vaak uit iets anders voort.
Een Boeing 737-800 van China Eastern Airlines. WUZHOU - Een passagiersvliegtuig met 132 inzittenden is maandag neergestort in het zuiden van China.
Op ieder moment na de crash kan er brand uitbreken of een explosie plaatsvinden, dus zorg ervoor dat er wat afstand zit tussen jou en het vliegtuig. Als de crash in open water plaatsgevonden heeft, dien je zo ver mogelijk van de wrakstukken af te zwemmen. Blijf op een plek, maar let goed op wat er gebeuren moet.
Turbulentie is vervelend voor passagiers maar het vliegtuig zal niet neerstorten. Het grootste gevaar is dat je een flinke smak maakt in het vliegtuig. Daarom moet je je riemen altijd om houden tijdens een turbulente vlucht."
15 juli 1996: Een Hercules-transportvliegtuig van de Koninklijke Landmacht crasht op vliegbasis Eindhoven. Daarbij komen 34 inzittenden om het leven. Op 25 februari 2009 stort in de buurt van Schiphol een vliegtuig van Turkish Airlines neer. Van de 135 inzittenden overleven 9 mensen de crash niet.