Je kunt prima eten met minder of zonder vlees, als je andere producten neemt met voldoende eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten. Mensen die weinig dierlijke producten nemen en veganisten doen er daarom goed aan vitamine B12-supplementen te slikken.
Gezond eten zonder vlees of met minder vlees is niet moeilijk. Ook zonder vlees eet je volgens de Schijf van Vijf. Daarbij let je erop dat je genoeg eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12 binnenkrijgt. Dit zijn voedingsstoffen die je vindt in vlees, maar ook in andere producten.
Minder vlees eten is beter voor je gezondheid en het milieu. Door minder vlees te eten en dit vaker te vervangen door peulvruchten en noten verlaag je het risico op verschillende ziekten. Minder vlees eten leidt ook tot minder uitstoot van broeikasgassen, waardoor het milieu minder wordt belast.
Nog een paar nieuwsfeiten: als alle Europeanen in één klap vegetarisch zouden gaan eten, behaalt de EU al voor 2020 de helft van haar milieudoelstellingen. En als de hele wereld helemaal geen dierlijke producten meer zou eten, dan is het broeikaseffect in 2050 circa 20 procent minder sterk.
Ook extreme vermoeidheid is regelmatig een van de nadelen die vermeld worden bij geen vlees eten. Wanneer je geen vlees eet, heb je vlug een tekort aan ijzer. Daarom is het van essentieel belang dat je vlees vervangt met ander voedzaam en ijzerrijk eten zoals spinazie, bieten en allerlei bladgroenten.
Vegetarisch eten is gezond
Vegetarisch eten is niet minder gezond dan een voeding met vlees. Sterker nog: er is zelfs wetenschappelijk aangetoond dat voeding met veel rood en bewerkt vlees ongezond is. Een bewust samengesteld vegetarisch voedingspatroon levert in ruime mate alle noodzakelijke voedingsstoffen.
Je kunt prima eten met minder of zonder vlees, als je andere producten neemt met voldoende eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten. Mensen die weinig dierlijke producten nemen en veganisten doen er daarom goed aan vitamine B12-supplementen te slikken.
Een goed uitgebalanceerd plantaardig dieet bevat voldoende voedingsstoffen. Volgens het Voedingscentrum zijn veganisten gezonder, maar of dit alleen door het veganistische dieet komt is moeilijk wetenschappelijk te onderbouwen.
Vlees is rijk aan de vitamines B1, B6 en B12 en het mineraal zink. Daarnaast levert het vitamine B2 en de mineralen ijzer, fosfor en seleen. Vlees bevat van nature eiwit en vet. Er zitten geen koolhydraten in.
Maar ook: vegetarisch. Kaas wordt namelijk niet alleen gemaakt van het dierlijke product melk, maar ook met een stukje van het dier zelf. Dat maakt de meeste kaas niet-vegetarisch. Kaas wordt gemaakt van melk - meestal koemelk, geitenmelk of schapenmelk.
Als je een jaar lang een dag per week geen vlees eet, bespaar je bijna 6 kilo aan vlees, zo'n 572 kilometer rijden met de gemiddelde auto en 750 liter aan water. Als je ook zuivel laat staan, maak je nog meer impact: dat scheelt maar liefst 921 kilometer rijden, 1.114 liter aan water en bijna 18 kilo aan zuivel.
Vegan voedsel, de voordelen en valkuilen
Mensen die veel plantaardig voedsel eten worden simpelweg gezonder oud, hebben minder kans op hart- en vaatziekten, hebben een lager LDL-cholesterol, minder kans op een hoge bloeddruk, kanker, minder kans op diabetes en een gezonder gewicht.
Volgens het Voedingscentrum is het verteringsstelsel van iemand die al jarenlang vegetariër is geweest, gewoon nog hetzelfde. Het kan wel zo zijn dat je lichaam weer even moet 'wennen' aan het eten van vlees. Je vleesloze bestaan uitluiden met een flinke biefstuk is vragen om problemen.
De definitie van 'vegetariër' verschilt van persoon tot persoon. Algemeen kun je stellen dat een vegetariër iemand is met een voedingspatroon waarin hij of zij de consumptie vermijdt van producten waarvoor direct dieren gedood zijn. De meeste vegetariërs eten dus geen vlees, vis of schaaldieren.
Volwassenen kunnen hun dagelijks benodigde bouwstoffen aan eiwitten, vetten, vitaminen en mineralen halen uit zo'n 100 à 125 gram vlees(waren), vis, kip of eieren. Dat is het (bruto) gewicht in grammen van gare producten, dus bijvoorbeeld bereid vlees en vleeswaren samen.
Zelf broodbeleg maken is zo gebeurd. Denk bijvoorbeeld aan tofu-'eier'salade, kip'-kerriesalade, linzen-kerriespread, vegan kaas, cottage cheese of roomkaas. Hummus kun je ook heel lekker zelf maken, in allerlei varianten zoals 'umami hummus', maar meestal ben ik daar te lui voor.
Voor veel mensen is het verrassend om te horen dat chips ook niet-vegan kan zijn. Chips is toch gemaakt van aardappel en dus altijd vegan zul je misschien denken. Zo simpel is dat niet. Zeker niet als je kijkt naar de verschillende soorten chips die er inmiddels bestaan.
Het eten van vlees wordt in het bijzonder gekoppeld aan dikke darmkanker, prostaatkanker, borstkanker, lymfeklierkanker en maagkanker. De reden hiervoor is tweeledig: dierlijke producten bevatten veel stoffen die ons risico op kanker direct verhogen, zoals vetten en carcinogeen heterocyclische aminen.
Kip en gevogelte is wit vlees. Er bestaat ook rood vlees. Dit komt van zoogdieren, zoals koeien, geiten, schapen en varkens. Het verschil tussen bewerkt en onbewerkt vlees vind je op de pagina over vlees.
Wil je af en toe een stukje vlees eten, kies dan voor onbewerkte producten zoals biefstuk of varkenslap maximaal 1 of 2 keer per week. Nog beter is om het rode vlees te vervangen door een stukje kip, bijvoorbeeld een kippenpootje, -boutje, of -filet (maar niet de plakjes kipfilet, dat is dan weer bewerkt vlees).
Een verantwoord vegetarisch voedingspatroon is rijk aan peulvruchten, volkoren graanproducten, zuivelproducten (of zuivelvervangers), eieren, noten en zaden én zeewier en algen.
Maar ook dierlijke producten zijn belangrijke bronnen van ijzer. IJzer uit plantaardige producten is iets moeilijker absorbeerbaar, maar een vegetariër die gevarieerd eet, hoeft zich geen zorgen te maken. Wat wel van belang is te weten is, dat thee en koffie de ijzerabsorptie gevoelig remmen.
Je kunt alleen dure etenswaren in een natuurwinkel kopen als je geen vlees eet Onzin. Je koopt weliswaar geen vlees of vis, maar verder alles wat je normaal ook zou kopen: brood, pasta, rijst, kaas, melk, yoghurt, boter, eieren, groenten, fruit, koekjes, dranken.