Tumorgroei begint meestal als een glad, glazig knobbeltje. Dit groeit heel langzaam. Soms zijn daarin verwijde bloedvaatjes te zien. Na een tijd ontstaat in het midden een zweertje en daaromheen een rand met een parelachtige glans.
Een melanoom op tijd herkennen is belangrijk. Meestal verschijnt er plotseling een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op je huid die snel groeit. Deze vlek lijkt in het begin vaak op een moedervlek, maar valt vaak op door een snelle groei, een grillige vorm of meerdere kleuren.
ABCDE-regel voor melanoom
Border/rand: de vlek of moedervlek heeft een onregelmatige grillige rand. Color/kleur: de vlek of moedervlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren. Diameter: de vlek of moedervlek is groter dan 5 millimeter. Evolving/evolutie: de vlek of moedervlek jeukt, bloedt of verandert.
Ruim 12% van alle soorten huidkanker is melanoom. Een melanoom ontstaat meestal uit een 'gave' huid, maar kan ook ontstaan uit een bestaande moedervlek. Een melanoom zaait sneller uit dan andere vormen van huidkanker, omdat het een agressieve vorm van huidkanker is.
Soms kunnen de kwaadaardig geworden pigmentcellen geen pigment meer vormen. Deze melanomen noemt men amelanotisch. Omdat zij de gebruikelijke kenmerken van een melanoom missen, zien zij er bedrieglijk goedaardig uit. Het is dus mogelijk dat de arts de huidafwijking niet direct als een melanoom herkent.
Via de lymfevaten komen de kankercellen in de lymfeklieren. Van een uitzaaiing in een lymfeklier merkt u in het begin niets. Het duurt maanden tot jaren voordat de lymfeklier zo groot is dat u deze kunt voelen. U voelt dan een stevig bolletje onder de huid van ongeveer 1 tot 2 centimeter groot.
Controleer op ruwe bultjes, wondjes en bruine plekken
nieuw ontstane rood-roze bultjes, soms met een ruwe korst erop. wondjes die niet goed genezen. bruine moedervlekken of bultjes die van vorm veranderen of meerdere kleuren krijgen (zoals bruin, zwart, rood, paars, blauw)
Een melanoom is meestal groter dan een gewone moedervlek. Er bestaan echter een aantal opvallende verschillen. Zo is een melanoom meestal grillig en asymmetrisch van vorm.
Bij de vroegdiagnostiek van melanomen inspecteert de huisarts de huidafwijking op kenmerken die op maligniteit kunnen wijzen. Hierbij komen veel kenmerken uit de klinische diagnostiek van AN aan bod, die men echter anders moet wegen: Asymmetrie: grilligheid van vorm pleit voor een melanoom.
Een melanoom kan ontstaan uit een bestaande moedervlek of plotseling uit pigmentcellen in een voorheen 'gave' huid. Een melanoom komt steeds vaker voor, vooral bij mensen met een blanke huid. In Nederland worden per jaar bijna 3000 nieuwe melanomen (ongeveer 10% van alle gevallen van huidkanker) ontdekt.
Wat is de overleving van melanoom? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 90 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
Een melanoom is een kwaadaardige moedervlek en een agressieve vorm van huidkanker. Soms verschijnt deze moedervlek uit het niets, maar vaker ontstaat een melanoom uit een bestaande moedervlek. Het gaat dan meestal om moedervlekken die al enigszins afwijkend waren of grote moedervlekken die bestaan vanaf de geboorte.
Vaak verdwijnen ze na een tot drie weken weer vanzelf, volgens het Huidfonds.
Melanomen kunnen overal op de huid voorkomen, maar zij ontstaan het vaakst op delen van de huid die aan zonlicht worden blootgesteld. Bij vrouwen komen melanomen vaker voor op de benen; bij mannen vooral op de rug.
Het melanoom is een zeer agressieve vorm van huidkanker die betrekkelijk weinig voorkomt. Per jaar wordt deze aandoening vastgesteld bij ongeveer 3500 mensen. Het melanoom ontstaat vaak bij mensen die tussen de 30 en 60 jaar oud zijn. Maar iedereen kan het krijgen.
Het voelt ruw aan. De bult wordt langzaam groter en kan een grote bult worden. Soms doet de bult pijn, maar meestal niet. Het kan er ook uitzien als een kleine wond die langzaam groter wordt.
De kans op uitzaaiingen hangt onder andere af van de dikte van het melanoom en of er zweervorming is. Je wordt onderzocht op uitzaaiingen: Als het melanoom dikker is dan 0.8 millimeter, of als de tumor dunner is dan 0.8 millimeter, maar zweervorming heeft. Je kunt dan een schildwachtklierprocedure krijgen.
De arts maakt een sneetje in de huid en snijdt de moedervlek voorzichtig weg. De arts snijdt ongeveer 2 millimeter extra huid om de moedervlek weg. Vaak hecht de arts de wond. De hechtingen kunnen na 5 tot 14 dagen worden verwijderd, afhankelijk van waar de wond zit (gezicht, been, rug).
Een melanoom kan via de bloedvaten uitzaaien naar organen. Bijvoorbeeld in de longen, lever, hersenen of een andere plek op uw huid.
De arts bespreekt met je de mogelijkheid van een schildwachtklierprocedure vanaf stadium IB. Dan gaat het om een melanoom vanaf 0.8 mm Beslow-dikte of een melanoom dunner dan 0.8 mm met zweervorming. Ook de voor- en nadelen van de procedure worden besproken.
Een vlek is verdacht als u een of meerdere van onderstaande eigenschappen vaststelt: Asymmetrie: ontstaan van of evolueren naar een asymmetrische vorm, waarbij de ene helft van het letsel niet meer het spiegelbeeld is van de andere helft.
Bij 70% van de mensen bij wie een melanoom wordt vastgesteld betreft het een melanoom van 1 millimeter of dunner, een zogenaamd 'dun' melanoom. Als je dat hebt, is je kans op overleving over het algemeen hoog.
Mogelijke klachten bij uitzaaiingen zijn: botpijn, misselijkheid, hoofdpijn, benauwdheid en vermoeidheid. Bij uitzaaiingen zijn er behandelingen mogelijk die uw leven verlengen en klachten verminderen, bijvoorbeeld bestraling tegen pijn.
Nog niet zo lang geleden waren de vooruitzichten van mensen met een uitgezaaide melanoom slecht: gemiddeld leefde iemand nog 7 maanden. Onderzoekers hebben ontdekt dat ze met immunotherapie patiënten veel beter kunnen behandelen. En de overlevingskansen kunnen verbeteren.
Deze pigmentcellen kunnen soms veranderen in kankercellen. Dit kan zowel gebeuren met de pigmentcellen die samen een moedervlek vormen als met pigmentvlekken die los liggen in de huid. In het eerste geval gaat een langer bestaande moedervlek veranderen in een melanoom.