Het grootste probleem bij een uit- of losgeslagen tand is het niet weer vastgroeien van de tand in het kaakbot. In zo'n geval is de tand verloren. Bij een uitgeslagen tand sterft de pulpa af: er zal dus altijd een wortelkanaalbehandeling moeten gebeuren.
Meestal groeit de losgeraakte tand weer goed vast en moet de spalk na ongeveer 4 weken worden verwijderd. Het lijkt dat alles dan weer in orde is en dat is meestal ook het geval. Soms echter blijkt na een paar maanden of langer, dat de wortel van de losgeraakte tand gaat oplossen.
Houd de tanden op elkaar met een watje, gaasje of zakdoek ertussen, om de tand te stabiliseren. Ga direct naar de tandarts. Die zal de teruggeplaatste tand controleren en vastzetten (spalken). Hoe sneller u dit doet, hoe groter de kans op een succesvolle terugplaatsing.
Meestal groeit de losgeraakte tand goed vast en kan de spalk na 4 weken worden verwijderd. Soms blijkt echter na enige maanden, dat de wortel van de tand oplost. Dit betekent helaas dat de tand alsnog verloren gaat. Het kan wel enkele jaren duren voordat de wortel zover is opgelost dat de tand uitvalt.
Vanaf 5 tot 6 jaar verschijnen de eerste blijvende tanden. Als een definitieve tand zich ontwikkelt, groeit hij vanuit het kaakbeen langzaam naar buiten. De kroon van de definitieve tand wordt vlak tegen de wortel van de melktand gevormd.
Kinderen beginnen meestal vanaf het zesde levensjaar met wisselen. Dit verschilt natuurlijk altijd per kind. Soms kan het tanden wisselen vanaf 4 of 5 jaar beginnen, maar ook op latere leeftijd. Het wisselen van een melkgebit duurt tot een kind rond de 12 tot 14 jaar oud is.
Eenmaal teruggetrokken, groeit het tandvlees helaas niet meer terug en kan het in het ergste geval zelfs leiden tot het verlies van tanden. Daarom is het belangrijk om er tijdig bij te zijn en het terugtrekkend tandvlees te stoppen of zelfs te voorkomen.
Loszittende tanden of kiezen kunnen een verschillende oorzaak hebben. Tanden of kiezen kunnen los gaan zitten omdat er botafbraak heeft plaatsgevonden ten gevolge van parodontitis. Wat is parodontitis? Verder kan een tand of kies los zitten door bijvoorbeeld een breuk in de wortel.
Doordat de tand van zijn plaats raakt in de parodontale ruimte ontstaat er snelle beweging, waarin de ruimte wordt opgerekt. De volgende fase duurt 20 tot 30 dagen, en bevat minimale beweging. Tijdens de laatste fase neemt de beweging van de tand plotseling toe.
Zit een melktandje al flink los? En wil je die er als ouder zelf uithalen? Dan is het makkelijk om een droge zakdoek of een gaasje te pakken deze op/om het tandje te leggen en voorzichtig te draaien. Trekken heeft minder effect.
Een goede leeftijd om te starten met een beugel is tussen de 10 en 12 jaar oud. De meeste kinderen hebben dan al hun tanden en kiezen gewisseld (je krijgt geen beugel voor een melkgebit). Heel soms wordt er eerder gestart, bijvoorbeeld als een kind een heel grote overbeet heeft of bij scheefgroei van de kaken.
Melktanden hebben ook een wortel, de melkkiezen zelfs twee of drie, die meestal een heel stuk langer zijn dan de tandkroon die we zien in de mond.
Reparaties aan spalkjes achter uw tanden worden gedeclareerd als herstel of vervanging van retentieapparatuur. Het opnieuw vastzetten van een los spalkje kost ongeveer € 50. Het laten maken van een nieuw spalkje kost ongeveer € 95. Het verwijderen van een spalkje per tand kost ongeveer € 6,17 (tarieven 2022).
Vaak worden dan tandpasta's aanbevolen met chloorhexidine (doorgaans afgekort tot CHX). Dit is een stof die heel sterk bacteriedodend werkt, met als gevolg dat de opgebouwde tandplak wordt afgebroken en er weinig nieuwe meer bijkomt.
Lukt terugplaatsen niet? Bewaar de tand in de mond (in de ruimte tussen de kiezen en de wang) of in een beker met speeksel of koude melk. De cellen op de tandwortel kunnen relatief lang overleven in speeksel of melk en dit voorkomt dat de tandwortel opzwelt en afsterft.
Als het niet lukt om de tand weer terug te plaatsen, kunt u de tand vochtig houden door hem tussen uw kiezen en uw wang of onder de tong te plaatsen. U kunt de tand ook in een bakje melk of in een zoutoplossing (een mespuntje zout in water oplossen) bewaren. Het is belangrijk dat het wortelvlies niet uitdroogt.
Het is belangrijk om een loszittende kies zo snel mogelijk te behandelen. Hierbij wordt eerst naar de oorzaak gekeken. Deze oorzaak is dus een tandwortelontsteking, een ontsteking van het tandvlees maar het kan ook om een breuk/barst van de kies gaan.
Loszittende tanden zijn het gevolg van een tandvleesontsteking. Bacteriën in tandplak veroorzaken een ontsteking langs de rand van het tandvlees. Deze ontsteking kan zich uitbreiden in de richting van het kaakbot. Het tandvlees laat daardoor los van de tanden en kiezen.
Flossen, stoken en ragen in combinatie met tandenpoetsen staat als nummer 1 op het lijstje om terugtrekkend tandvlees een halt toe te roepen. Wat te doen: Zorg ervoor dat u deze hulpmiddelen net als tandpasta & tandenborstel altijd bij de hand heeft. Leer op een juiste wijze flossen, stoken en ragen.
Het tandvlees groeit vanzelf dicht. Dit dichtgroeien duurt ongeveer 10 dagen.
De meest voorkomende oorzaak van terugtrekkend tandvlees is te hard poetsen of tandenknarsen. Soms drukt u te hard tijdens het poetsen met uw borstel op uw tanden en tandvlees. Of gebruikt u een borstel met harde haren die uw tandvlees beschadigen.
Doet het pijn? Het trekken van een tand of kies kan vervelend aanvoelen, maar doet in principe geen pijn. De tandarts of kaakchirurg verdooft je lokaal zodat je niets merkt van het trekken van je tand.
Wanneer een tand of kies niet doorkomt gaat u met uw kind als eerste langs bij de tandarts. Deze kan zien of een tand of kies nog in het kaakbot aanwezig is. Is dit het geval? Dan verwijst de tandarts uw kind door naar de orthodontist.
Meestal gaat het tanden wisselen zonder problemen. Wel zwelt vaak het tandvlees op als de kiezen doorbreken. Dit kan pijn doen, maar is normaal en trekt weer weg.