Als een erfgenaam besluit afstand te doen van de nalatenschap, kan het zijn dat de kinderen erfgenaam worden. Wilt u niet dat de kinderen erfgenaam worden, dan moeten de kinderen de erfenis ook verwerpen.
U kunt een erfenis weigeren. Dit heet verwerpen. U bent dan niet verantwoordelijk voor de nalatenschap en niet betrokken bij de afwikkeling ervan. U ontvangt niets, maar u bent ook niet aansprakelijk voor schulden.
Het verwerpen van een erfenis gaat via de rechtbank. Je moet hiervoor een schriftelijke verklaring afleggen bij de rechtbank. Dat kost ongeveer 134 euro (2022). Dit zijn de zogenoemde griffiekosten.
Als je geen erfgenaam wil zijn, dan kun je verwerpen. Verwerpen is wellicht in uw geval een onverstandige keuze omdat daarmee de langstlevende niet enig erfgenaam wordt. Verder kan de vordering u "helpen" fiscaal gezien, bij overlijden van de langstlevende.
3 maanden. In de wet staat niet hoe snel u een erfenis moet verwerpen. U heeft vanaf het overlijden in ieder geval 3 maanden tijd om over uw keuze na te denken. Daarna kan een 'belanghebbende' de kantonrechter vragen u een termijn te geven om een keuze te maken.
Als u afstand wilt doen van de nalatenschap, dan weigert u de erfenis aan te nemen. U verwerpt de erfenis. Kiest u ervoor om de erfenis te verwerpen, dan bent u verplicht om een verklaring af te leggen bij (de griffie van) de rechtbank. Dit kan schriftelijk of in persoon bij de balie van de rechtbank.
Het kind kan het kindsdeel niet direct opeisen, maar krijgt dit pas als de langstlevende ouder ook overleden is.
Legitieme portie
U kunt uw kind niet helemaal onterven. Uw kind houdt het recht op een deel van uw erfenis. Dit deel heet de legitieme portie. Het is de helft van wat uw kind zou hebben gekregen zonder testament.
U kunt uw kind echter nooit voor 100% onterven. Dit komt omdat een kind altijd aanspraak kan maken op de legitieme portie. Dat is de helft van het deel waar uw kind normaal gesproken ontvangt. Een testament heeft geen invloed op de legitieme portie.
Bij de afwikkeling en verdeling van een erfenis kunt u te maken krijgen met een notaris, een executeur of een bewindvoerder. Als er geen erfgenamen (bekend) zijn, kan de overheid de afwikkeling op zich nemen.
Aanvaardt u een negatieve nalatenschap zuiver? Dan erft u zonder voorbehoud alle goederen en schulden van de overledene. Als er meer schulden dan baten zijn, moet u de overgebleven schulden uit eigen zak betalen.
Wanneer iemand overlijdt, zijn de erfgenamen verantwoordelijk voor het leeghalen van het huis en de bijkomende kosten. Wanneer er geen sprake is van een testament, staat in de wet beschreven dat alleen de echtgenoot, geregistreerd partner en bloedverwanten erven.
Verdeling erfenis tegenhouden, gegronde reden
Kan de weigerachtige erfgenaam bij de kantonrechter inderdaad de verdeling van de erfenis tegenhouden, dan kan de rechter de verdeling uitstellen voor een periode van 3 jaar. Soms kan het langer duren dan één termijn van 3 jaar.
Degene die de opdracht geeft voor de uitvaart is verantwoordelijk voor de betaling. Als er genoeg geld in de nalatenschap is, kan de rekening daarvan worden betaald.
U bent niet aansprakelijk voor de schulden van uw broer bij zijn overlijden, behalve wanneer u erfgenaam bent en u de erfenis en schulden aanvaardt. Als u de erfenis niet aanvaardt, hebt u niets met de schulden van doen. U kunt het huis niet kwijt raken door schulden van uw broer.
Kinderen zijn zogenaamde reservataire erfgenamen. Dit wil zeggen dat zij altijd recht hebben op een bepaald deel van de nalatenschap van hun ouders. Je kan ze dus niet onterven, maar het is wel mogelijk om het ene kind meer te geven dan het andere.
Een onterfd kind heeft geen recht op goederen, maar alleen op geld. Het onterfde kind heeft dus geen recht op het huis of de inboedel.
Iedereen die belang heeft bij een erfenis kan een testament aanvechten. Het beste doet u dit met een advocaat die gespecialiseerd is in erfrecht. Hij of zij kan u helpen om het testament nietig te laten verklaren.
Kinderen hebben recht op een deel van de erfenis van hun overleden vader of moeder als geen testament is gemaakt, het kindsdeel, maar zij krijgen dat deel nog niet meteen. De gehele erfenis gaat namelijk naar hun andere ouder, de langstlevende. Het deel waar de kinderen recht op hebben, wordt omgezet in een geldbedrag.
Als je bent onterfd, heb je alleen recht op inzage van het onderdeel van het testament waarbij je een belang hebt. Dat is dus meestal alleen het onderdeel waaruit blijkt dat je bent onterfd.
Het deel van vader, de helft van de huwelijksgemeenschap, is dan de erfenis. De erfdelen zijn 1/3e deel (twee kinderen en een echtgenote, dus drie erfgenamen) van de nalatenschap. Het kindsdeel is dan 1/3e deel van de erfenis, is gelijk aan 1/6e deel van het gezamenlijke vermogen van de ouders.
Schulden overledene opvragen
Om erachter te komen of de overledene (grote) schulden had, kunt u een uittreksel van het Bureau Krediet Registratie (BKR) opvragen bij de bank van de overledene. De bank zal u vragen om een verklaring van erfrecht alvorens u inzicht in deze gegevens te bieden.
De wet schrijft voor dat de nalatenschapsschulden alle schulden zijn van de overledene die niet met zijn dood teniet gaan, oftewel: de schulden die (nog) bestaan ten tijde van zijn of haar overlijden.
Een erfgenaam kan de begrafeniskosten betalen en zich hierna verhalen op de rest van de erfgenamen. De wet schrijft immers voor dat iedere erfgenaam moet bijdragen in de betaling van de schulden en de lasten van de nalatenschap, ieder naar evenredigheid van wat hij daaruit ontvangt.