Een minderheidskabinet bestaat uit bewindslieden van partijen die samen geen meerderheid in de Tweede Kamer hebben. Zo'n kabinet kan heel moeilijk een beleid voeren, omdat de oppositie meer zetels heeft dan de regeringspartijen en dus makkelijk kabinetsvoorstellen kan blokkeren.
Een meerderheidskabinet is een kabinet dat gevormd wordt door een politieke partij of politieke partijen die gezamenlijk (als regeringscoalitie) een meerderheid van ten minste de helft plus een van het totaal aantal zetels in het parlement hebben.
Een minderheidsregering of minderheidskabinet is een regering gevormd door één partij of coalitie die geen vaste meerderheid in het parlement heeft. Daardoor is zij afhankelijk van de steun van andere partijen om beleid en wetsvoorstellen aangenomen te krijgen.
Het kabinet dreigt af te treden als het parlement een bepaald voorstel niet aanneemt. Het centrale discussiepunt is het toekomstige beleid. Er is zodanige kritiek op de regering vanwege (vermeend) wanbeleid, dat de regering onvoldoende vertrouwen van het parlement heeft om door te kunnen regeren.
De regering bestaat uit de koning en alle ministers. Het kabinet bestaat uit alle ministers en alle staatssecretarissen. De ministerraad bestaat uit alle ministers. In het gewone taalgebruik worden de woorden regering en kabinet vaak door elkaar gebruikt.
Het parlement is de volksvertegenwoordiging en controleert het kabinet en de regering.In het kabinet zitten de staatssecretarissen, in de regering niet. In de regering zit de Koning, in het kabinet niet. Het kabinet gaat vooral over het maken van wetgeving, de regering over het uitvoeren van wetgeving.
Benoeming en ontslag
De minister-president wordt bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen (artikel 43 van de Grondwet). Aanvankelijk benoemde en ontsloeg de koning ministers 'naar welgevallen' en droeg daar zelf verantwoordelijkheid voor.
De minister-president en de overige ministers worden benoemd en ontslagen bij regeringsbesluit. Een minister biedt, behoudens ontbinding van het parlement, ontslag aan als het parlement het vertrouwen heeft opgezegd.
De Grondwet verwoordt de inlichtingenplicht van artikel 68 Gw als volgt: 'De ministers en de staatssecretarissen geven de kamers elk afzonderlijk en in verenigde vergadering mondeling of schriftelijk de door een of meer leden verlangde inlichtingen waarvan het verstrekken niet in strijd is met het belang van de staat.
Het kabinet-Schoof is sinds 2 juli 2024 het Nederlands kabinet dat het kabinet-Rutte IV opvolgde.
In de Verenigde Staten hebben politieke partijen in het verleden wetgevende coalities gevormd om specifieke beleidsmaatregelen of wetgeving in het Amerikaanse Congres door te drukken. In 1855 werd een coalitie gevormd tussen leden van de American Party, Opposition Party en Republican Party om Nathaniel P. te kiezen.
Wanneer het vormen van een meerderheidskabinet niet mogelijk blijkt of, wat vaker voorkomt, een coalitiepartij haar steun aan de regering opzegt, wordt de zittende regering een minderheidskabinet. Om haar plannen en programma voort te kunnen zetten is de regering in een dergelijke situatie afhankelijk van gedoogsteun.
Een coalitie is een verbond van twee of meer groeperingen, partijen of staten. In het bijzonder wordt het woord gebruikt voor een verbond van politieke partijen die dan in een volksvertegenwoordiging samen een meerderheid van de stemmen hebben. Op nationaal niveau spreekt men dan van een regeringscoalitie.
De oppositie wordt in de politiek gevormd door alle politieke partijen die tegen de uitvoerende macht zijn gekant; deze partijen worden de oppositiepartijen genoemd.
Een regeringscoalitie is een samenwerking van twee of meer politieke partijen, meestal met een meerderheid van zetels in het parlement, die een regering steunen zodat die een deel van hun doelstellingen werkelijkheid kan maken.
verbond (zn) : vereniging, gezelschap, genootschap, unie, federatie, bond, bondgenootschap, alliantie, groepering, coalitie, liga, unitas. bondgenootschap (zn) : verbond, bond, alliantie, coalitie, league.
De werking van het internationale recht in de nationale rechtsorde is omschreven in de artikelen 93 en 94. Bepalingen van verdragen en van besluiten van volkenrechtelijke organisaties, die naar hun inhoud een ieder kunnen verbinden, hebben voor iedereen verbindende kracht, nadat zij zijn bekendgemaakt.
In de Grondwet staat ook dat de Koning onschendbaar is en dat de ministers verantwoordelijk zijn. Dat betekent dat de ministers verantwoording afleggen aan het parlement over het beleid van de regering. Zij zijn ook politiek verantwoordelijk voor hetgeen de Koning zegt en doet.
Artikel 110: Openbaarheid van bestuur. De overheid betracht bij de uitvoering van haar taak openbaarheid volgens regels bij de wet te stellen.
De Koning is het staatshoofd en heeft op grond hiervan een aantal formele taken. De Koning is staatshoofd van het Koninkrijk der Nederlanden, dat naast Nederland bestaat uit de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Sinds 1848 staat in de Grondwet dat de Koning onschendbaar is en dat de ministers verantwoordelijk zijn.
Het wachtgeld is in het algemeen in het eerste jaar 80%, en in het tweede jaar en daarna 70% van het laatste salaris als politicus Het gaat hier om het volledige salaris (vergelijk de hoogte van een WW-uitkering, voor de bepaling waarvan een bruto jaarsalaris boven de grofweg € 50,000 niet meetelt).
Op 17 december 1967 werd Harold Edward Holt de derde Australische premier die tijdens zijn ambtsperiode overleed. Zijn dood was vervolgens onderwerp van controverse. De premier werd 2 dagen nadat hij verdween tijdens het zwemmen op Cheviot Beach bij Portsea in Melbourne, dood gewaand.
Demissionair is een beginsel in het Nederlandse staatsrecht en heeft betrekking op de uitvoerende macht. Demissionair is een synoniem voor 'ontslagen van de opdracht' en duidt op de toestand waarin deze macht zich bevindt nadat zij haar ontslag heeft ingediend bij het staatshoofd.
Kabinetsformaties in Nederland duren echter langer dan in andere landen. De langste formatie was de kabinetsformatie van 2021-'22 die 299 dagen duurde. De duur van formaties wordt beïnvloed door of het na verkiezingen plaatsvindt, hoeveel partijen er zijn en hoe gefragmenteerd de uitslag is.
Vier premiers zijn buiten het huidige Verenigd Koninkrijk geboren, de meest recente is Boris Johnson (2019-2022).