Bijen hebben de gewoonte om te steken, wanneer ze gevaar ervaren. Wetenschappers ontdekten dat ze echter ook kunnen bijten. Dat doen ze bij vijanden die te klein zijn om te steken. Op die manier verspreiden ze een verlammend gif.
Wespen, bijen en hommels
Bijen kunnen maar 1 keer steken. De angel van een bij heeft weerhaakjes waardoor deze niet ingetrokken kan worden. Daarom blijft de angel vaak in de wond zitten met het gifzakje er nog aan. Dit gifzakje kan tot een minuut na het steken nog gif blijven pompen.
Doorgaans zijn het bijen, wespen, hommels en mieren die steken uit zelfverdediging. De klachten zijn een gevolg van het gif dat via de angel in de huid wordt terechtkomt. Sommige insecten kunnen zowel bijten als steken (vlooien, luizen, muggen en dazen).
Bijen zijn vreedzamer dan wespen, maar als hun nest wordt bedreigd of als je op ze trapt, halen ze hun wapen tevoorschijn. Een bijensteek is doorgaans minder pijnlijk dan een wespensteek, al bevat een bijensteek meer gif.
De bosbodem huisvest het insect met de pijnlijkste steek ter wereld, de kogelmier. Zijn gif bevat de stof poneratoxine. De gifstof beïnvloedt de elektrische signalen in de hersenen en blokkeert ionenkanalen in de synapsen. Justin Schmidt beschrijft de steek van de kogelmier als 'Pure, intense, uitstralende pijn.
Alle vrouwtjesbijen hebben een angel en kunnen dus in meer of mindere mate steken. Dit hangt af van de lengte van de angels van de verschillende soorten bijen. Sommige angels zijn niet lang genoeg om bij mensen door de huid heen te komen. De bijen kunnen ons wel steken, maar daar hebben we geen last van.
De honingbij heeft een angel met weerhaken. Wanneer een honingbij steekt, zorgen die weerhaken ervoor dat zowel de angel als de bij zelf in je huid blijven hangen. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een hommelsteek waarbij de angel door de huid prikt, er weer uit gaat en de hommel wegvliegt.
Een bijensteek herken je door: een plaatselijke zwelling en roodheid van de huid; jeuk op de plaats van de steek en soms pijn.
Het is ook een zeer geliefd product bij sportblessures. Bijengifzalf laat zich eenvoudig op de huid aanbrengen en maakt spieren en gewrichten weer soepel. U brengt simpelweg een dun laagje bijengif zalf aan op de huid en masseert deze lichtjes in. De zalf wordt vanzelf opgenomen door uw huid.
- Normaal reageert het lichaam op de plaats van de steek met roodheid, jeuk en meer of minder grote zwelling die enkele uren tot enkele dagen kan aanhouden.
Het belangrijkste verschil tussen bij en wesp is dat de bij haar angel verliest bij het steken en daardoor sterft. De wesp niet, die steekt en vliegt rustig weg. Ze kan tot wel tien keer steken. Bijen steken alleen als zij zich bedreigd voelen.
Bijen kunnen maar één keer steken: hun angel blijft zitten en de bij gaat dood.
Hoe lang duurt zwelling na een bijensteek? Zwelling door een bijensteek kan enkele uren tot dagen aanhouden. Je kunt dus lange tijd rondlopen met een pijnlijke, dikke plek. Zolang de zwelling lokaal is (dat betekent: rond de plek van de steek) hoef je je geen zorgen te maken.
Waarom steekt een bij? Wanneer een bij zich bedreigd voelt, steekt hij zijn angel in de huid van een mens of dier. De angel is een steekorgaan dat gif overdraagt. Na het steken van de angel in de huid, vloeit er gif de huid in.
Ja en neen. Bij de bijen zijn het ten eerste enkel de vrouwtjes die over een angel beschikken. Deze angel is eigenlijk een omgevormde legboor, vandaar dat mannetjes er geen hebben. Bijen zijn per definitie vredelievende beestjes.
Een koningin kan steken, maar dit doet ze alleen als er andere koninginnen in haar kolonie zitten. Je kan een koningin dus gemakkelijk vastpakken, maar houd er rekening mee dat binnen een mum van tijd de rest van de kolonie ook op je hand zit! De kans is klein dat ze je steken, ze willen gewoon bij de koningin zijn.
Door de angel met een pincet eruit te halen, heb je kans dat je tijdens het knijpen nog een restje gif in je huid 'perst'. Schrapen met een pas is vaak al voldoende om de angel eruit te halen. Mocht je in de buurt van een keuken zijn: een broodmes helpt ook.
Soms op andere plaatsen of over heel het lichaam: roodheid, zwelling, netelroos (jeukende bulten), zwellingen van huid of slijmvliezen. Zwelling in de keel kan gevaarlijk zijn: moeilijke ademhaling. Piepende adem, kortademigheid of een drukkend gevoel op de borst. Hartkloppingen.
Als een bij steekt, blijft de angel in de huid haken van het slachtoffer. De bij overleeft dit niet. Een wesp, daarentegen, heeft een gladde angel. Zij kan dus meerdere keren steken.
Kan het kwaad als een angel van een wesp of bij blijft zitten? Dat voelt oncomfortabel. Bovendien kan het gaan ontsteken. Verwijder de angel niet met een pincet, omdat bij het fijnknijpen meer gif kan vrijkomen.
Het beste is om de bij zo snel mogelijk dood te maken. Hitte is daarom het beste: in de zon in een buisje sterven de bijen binnen no time. Een hoge concentratie CO2 ook. Koude werkt ook prima..Zelf werk ik liever zo simpel mogelijk: dus het liefst met de methode van Jan kruit.
Als je een wesp doodt, komt er namelijk via hun gif een bepaald feromoon vrij. Daardoor worden andere wespen agressiever en maak je dus meer kans op een wespensteek. Het fabeltje dat wespen hun dode soortgenoten wreken, klopt dus echt.
Bij meer dan 20 steken spreekt men over een toxische vergiftiging. Personen van boven de 50 hebben vaker last met ernstige gevolgen dan jongeren of kinderen. De steekreactie van onze honingbij kan worden aangewakkerd door donkere kleuren, ruwe oppervlakken en beweging.
Ze verschillen in allerlei opzichten van wespen en bijen: ze hebben twee vleugels en geen vier, ze missen de wespentaille, ze hebben geen angel en kunnen dus niet steken. Ze lijken soms wel op wespen.
De vrouwtjes hebben een zwart, glimmend achterlijf en het borststuk is dicht behaard. De lange grijze haren vormen als het ware een pelsje. De mannetjes zijn vergelijkbaar, maar hebben minder beharing op het borststuk. Ze hebben een lange witte baard op de onderste helft van hun gezicht.