De apen bleken erg goed in staat om een juiste inschatting te maken van hun eigen kennis. Dit laat zien dat sommige dieren een actieve gedachtewereld hebben, en zelfs inzicht hebben in hun eigen kennis.
Ze stelden vast dat de apen zich, net zoals mensen, bewust waren van hun eigen onzekerheid. Hun gedrag vertoonde opvallende gelijkenissen met de menselijke metacognitie, ons vermogen om stil te staan bij onze mentale processen en ze bij te sturen.
Dieren hebben verstand. Ze hebben hersenen en gebruiken die, net als wij: om de wereld te ervaren, om te denken en te voelen en om de problemen op te lossen waarmee ze worden geconfronteerd. Net als wij hebben ze een persoonlijkheid. Ze hebben stemmingen en emoties; ze lachen en spelen.
Gewervelde dieren zoals honden, katten, vissen en vogels hebben bijvoorbeeld hersenen, maar ook krabben, insecten en inktvissen. Dieren zoals ringwormen, slakken, sponzen, anemonen en kwallen hebben geen hersenen.
De voorhersenen staat in verbinding met de hersenschors, dat de ingewikkelde cognitieve functies mogelijk maakt. Bijvoorbeeld het herkennen van patronen en het vooruit denken. Dit is de verklaring voor het cognitieve vermogen van vogels dat niet minder is dan van primaten. Dus ook die van mensen.
Wilde kraaien herkennen gezichten en kunnen jarenlang een wrok houden jegens iemand die hen slecht heeft behandeld. Dat blijkt uit onderzoek. Het bewijst hoe zorgvuldig kraaien mensen in de gaten houden. Volgens de wetenschappers is het mogelijk dat ook andere wilde dieren ons zorgvuldig observeren.
“Vogels hebben een heel emotioneel repertoire: ze kunnen ook kwaad worden of enorm angstig zijn. Dat is voor ons soms wat moeilijk te zien, omdat ze geen echte gezichtsuitdrukkingen hebben, zoals wij primaten. Maar de emoties zijn er wel.
Varkens zijn sociale en intelligente dieren. Ze worden vaak in één adem genoemd met slimme dieren als mensapen en dolfijnen. Uit verschillende studies blijkt dat hun cognitieve vaardigheden te vergelijken zijn met die van kinderen van rond de vier jaar.
En de domste: de kakapo
Domheid is natuurlijk moeilijk te vergelijken, maar een van de allerdomste dieren is de kakapo. Van deze papegaai is bekend dat hij regelmatig vergeet hoe zwaar hij is, waardoor hij bij het opstijgen neerploft.
De uiteindelijk conclusie is dan ook dat ongewervelden, vanwege hun zeer eenvoudige zenuwstelsel, hoogstwaarschijnlijk geen pijn kunnen ervaren. Er kan dus ook geen schade optreden aan hun welzijn.
Hoewel honden niet het fysieke vermogen hebben om menselijke woorden te spreken, laten ze ons wel zien dat ze cognitief kunnen denken. Wetenschappers hebben vastgesteld dat honden net zo slim zijn als een peuter als het gaat om hun vaardigheden met vocabulaire kennis.
Onderzoek tot op heden laat zien dat katten kunnen leren, dat doen ze op verschillende manieren maar voornamelijk via conditionering; het leggen van associaties en verbanden. Ze snappen ook dat iets dat uit het zicht is nog steeds bestaat (objectpermanentie, een belangrijke cognitieve mijlpaal voor kinderen).
De hond kan zich niet verplaatsen in de gedachten van een mens, maar wij kunnen ons wel verplaatsen in het gedrag van honden en daardoor ongewenst gedrag voorkomen of verhelpen. Door een bepaalde houding aan te nemen kunnen wij aan de hond laten zien wie de leiding in handen heeft op een natuurlijke manier.
De lach van apen lijkt het meest op die van mensen. Jan van Hooff bestudeerde jarenlang gezichtsuitdrukkingen en het gedrag van chimpansees, bonobo's en gorilla's. Vooral als de dieren met elkaar stoeien, openen ze hun mond wijd en krullen hun mondhoeken iets op.
De mensapen (gorilla's, orang-oetangs, gibbons, chimpansees) zijn onze naaste verwanten, onze familie, in het dierenrijk. De aap is dus eigenlijk een neef van de mens!
Oké, misschien weten sommige dieren wat ze niet weten, kunnen ze hoeveelheden inschatten en gereedschappen gebruiken. Maar er is niet één diersoort die net als de mens kan praten, werpen kritische onderzoekers tegen. Veel wetenschappers zien taal zelfs als voorwaarde voor denken.
Op basis van het aantal neuronen denken de onderzoekers dat honden ongeveer even intelligent zijn als wasberen en leeuwen, terwijl huiskatten wat betreft intelligentie zijn te vergelijken met beren. De hersenschors van de mens bevat verreweg het grootste aantal neuronen, namelijk zo'n zestien miljard per individu.
De vis heeft een ingezakt "gezicht" met een dikke neus. De blobvis is bedreigd omwille van de intensieve sleepvisserij. Het dier is nu verkozen tot lelijkste dier ter wereld en krijgt daardoor de eer om voortaan als logo van de Ugly Animal Preservation Society door het leven te gaan.
Het dier start zelf de meeste gespreken met mensen, zegt de Gorilla Foundation, die de gebarentaal leert aan gorilla's. Het iq van Koko is tussen de 70 en 95 op een menselijke schaal, waarop 100 'normaal' wordt geacht. De taalcapaciteiten van mensapen zijn gelijkaardig aan die van kleine kinderen.
Zo blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek, dat aantoont dat ze nog intelligenter zijn dan we dachten. Het is al lang bekend dat varkens slimmer zijn dan honden en sommige onderzoeken claimen zelfs dat varkens behoren tot de vier meest intelligente wezens op aarde.
1. Poes. Poezen zijn intelligent. Ze voelen aan wanneer hun baasje ziek is en geven het baasje dan extra aandacht.
Tranen worden meestal gezien als een menselijk fenomeen, als een onderdeel van ons complexe emotionele leven. Maar tranen zijn niet alleen om te huilen. Alle gewervelde dieren, zelfs reptielen en vogels, hebben tranen.
Of dieren werkelijk huilen van verdriet is niet bekend. Verschillende wetenschappers, die dieren in het wild of in dierentuinen observeren, hebben verschillende meningen. Zo zou de Afrikaanse olifant niet, maar de Indische olifant wel huilen bij verwondingen (pijn); de ene apensoort wel de andere weer niet.
Vooral vogelsoorten die bekendstaan als monogaam en intelligent, zoals papegaaien en parkieten, hebben daar last van. Er ontbreekt wetenschappelijk bewijs dat vogels rouw ervaren. Gedrag dat mensen associëren met rouw zou ook andere oorzaken kunnen hebben.