Hoe ontstaan bosbranden? Bosbranden kunnen op twee manieren ontstaan: door een natuurlijke of een menselijke oorzaak. Natuurlijke branden ontstaan meestal door onweer. Een klein gedeelte ontstaat door spontane ontbranding van zogeheten 'droge brandstof', zoals zaagsel en bladeren.
Ontstaan van een bosbrand
moedwillig een vuur wordt gemaakt (brandstichting of zwerflandbouw door middel van hakken en branden). Onvoorzichtig met vuur wordt omgegaan (barbecue of sigaret) blikseminslag plaatsvindt. door lenswerking (in bijvoorbeeld een weggegooide glazen fles) een concentratie van zonlicht ontstaat.
Door het gebruik van kunststoffen in meubels kan een kleine brand zich snel uitbreiden tot grote brand. Dit maakt dat je slechts drie minuten de tijd hebt om jezelf in veiligheid te brengen.
De meeste bosbranden vinden plaats in Californië, het Amazoneregenwoud (dat zich uitstrekt over 9 landen in Zuid- Amerika), Australië en in verschillende landen in Azië, zoals in Indonesië.
Wind en bosbranden
Wind, waarmee zuurstof wordt aangevoerd, kan de vuurhaarden aanwakkeren en snel in een bepaalde richting verspreiden. Vooral droge oostenwinden worden gevreesd. Het vuur kan zich daardoor met snelheden van 25 kilometer per uur verspreiden.
Een bosbrand kun je bestrijden door het bos nat te spuiten, zodat het hout moeilijker brandt. Omdat bossen heel groot zijn is dat niet altijd mogelijk. Als er een bosbrand is, wordt er ook weleens voor gekozen om een deel van het bos te kappen. Dan kan de brand zich niet verder verspreiden.
Kies voor loofbomen. Die gaan minder snel branden dan naaldbomen. Voorbeelden van loofbomen zijn beuk, eik en esdoorn.
Spanje. Door de extreme droogte woedden in Spanje verschillende bosbranden. Het risico op bosbranden blijft 'extreem hoog' in delen van Andalusië, Aragon en Catalonië, waarschuwde EU-klimaatdienst Copernicus. Voor Spanje is 2022 nu al het meest verwoestende bosbrandjaar.
Zuid-Europa wordt geteisterd door bosbranden, maar ook bij ons zorgen droogte en hitte voor meer brandgevaar.
Over de hele wereld nemen branden toe, niet alleen in bossen, maar ook in andere natuurgebieden zoals savannes, toendra en steppes. De afgelopen jaren waren er vele branden in Rusland, Azië, Europa en Zuid-Amerika. Deze branden worden veroorzaakt door grootschalige ontbossing.
Verzekeraars geven aan dat maar liefst de helft van het aantal branden in huis wordt veroorzaakt door elektrische apparaten. Tijdens gebruik worden apparaten warm en in combinatie met stof kan dat leiden tot brandgevaarlijke situaties. Ook kortsluiting van apparaten is een veelvoorkomende oorzaak van brand.
Voordat een brand kan ontstaan, moet er voldaan worden aan drie eisen: Er moet een brandstof zijn. Er moet zuurstof aanwezig zijn. Er moet een ontbrandingstemperatuur bereikt worden.
“Rook verspreidt zich veel sneller dan brand. Dat kan een veilige ontruiming heel lastig maken. Het zicht raakt belemmerd, en rook kan ook warm en giftig zijn waardoor irritatie aan de huid en ogen ontstaat. Bovendien kan rook op de longen slaan, waardoor mensen minder goed functioneren.”
Brand in de open lucht, waarbij in het algemeen geen gebouwen zijn betrokken.
In de Europese Unie is dit jaar al meer natuur in vlammen opgegaan dan in heel 2021. Een gebied van bijna 6000 vierkante kilometer is in de as gelegd, meer dan drie keer de oppervlakte van de provincie Utrecht. Dat valt op te maken uit cijfers van het Europese bosbrandinformatiesysteem EFFIS.
Een bosbrand wordt bijna altijd veroorzaakt door mensen. Bliksem zorgt maar voor 1 of 2 procent van de branden. In Europa gebeurt dat het vaakst door nalatigheid en criminaliteit. Soms laten mensen bijvoorbeeld een kampvuur of barbecue aanstaan, of gooien een sigarettenpeuk weg.
In Afrika gaat het vooral om lokale, kleinschalige brandjes, maar in Zuid-Amerika is er meer aan de hand. Daar worden immense stukken van het Amazonewoud platgebrand. “Het is zo grootschalig dat het lijkt op natuurlijke bosbranden”, zegt Soens.
Vannacht ging het alarm af toen een aantal noordelijke voorsteden van Athene bedreigd werden door oprukkend vuur. Opnieuw moesten duizenden mensen in allerijl en in het donker hun woning verlaten. De belangrijkste weg van Athene naar het noorden van Griekenland is gesloten.
2021 werd het jaar van de meeste bosbranden. In juli 2022 schreef de Volkskrant: Nu al zijn er dit jaar in de EU ruim 1.700 grote branden geregistreerd, waarbij ruim 340 duizend hectare bos is verwoest. Normaal gesproken zijn er een stuk minder bosbranden, zo'n 400 in deze tijd van het jaar.
In Noord- en Midden-Portugal waren dit weekend zo'n duizend brandweerlui in de weer om bosbranden te blussen. Een bejaardentehuis en een rivierstrand werden uit voorzorg geëvacueerd. Ook in het Mafra-gebied, ongeveer 40 kilometer ten noorden van hoofdstad Lissabon, woeden stevige branden.
Snoei maximaal 20% van de blad dragende takken weg. Door meer weg te snoeien wordt de groei van de boom belemmerd, omdat de boom dan te weinig bladeren heeft.
ABC-bomen is de verzamelnaam van een aantal boomsoorten die hetzelfde verschijnsel vertonen als ze te vroeg gesnoeid worden. De Acer (esdoorn), de Betula (berk), de Carpinus (haagbeuk), de Juglans (notenboom) en de Vitis (druif) vallen deze categorie. Wij vertellen je graag wat meer over deze bijzondere bomen.