Vooraleer de werknemer dus opnieuw overuren kan presteren, is hij/zij verplicht de bestaande overuren te recuperen of verplicht moet opnemen (de zogenaamde 'recup). Elk overuur geeft werknemers recht op één uur betaalde afwezigheid (inhaalrust).
De werknemer ontvangt 100% zijn loon op het moment dat deze het overuur recupereert. Als werkgever mag je strikt genomen alleen inhaalrust uitbetalen ipv te laten opnemen op vraag van de werknemer.
Beloning van overwerk
Voor gewerkte overuren heeft de werknemer recht op 100% van het uurloon met daar bovenop een toeslag. De percentages 125%, 150% en 200% zullen u dan ook niet onbekend zijn. Deze toeslag is vaak afhankelijk van het tijdstip en/of de dag waarop de werknemer dit overwerk heeft verricht.
Als je overuren verricht, krijg je overloon (uitbetaling overuren) of compenserende inhaalrust (recuperatie).
Er zijn cao's waarin een toeslag pas aan de orde komt bij veel overwerk. Bijvoorbeeld: voor de eerste vijf overuren per maand geldt het gewone uurloon; voor uren die meer gewerkt worden, geldt een toeslag van 25 procent (in totaal dus 125 procent van je gewone uurloon).
In 2022 kunnen werknemers uit de privésector 120 bijkomende vrijwillige overuren presteren onder de noemer 'relance-uren'. Opgeteld bij het al bestaande basiscontingent van 100 vrijwillige overuren, bedraagt het plafond in 2022 dus 220 uur.
Je werkgever betaalt je overuren in dit geval met je normale salaris uit. Eén uur overwerken is één uur meer loon. Je werkgever betaalt je overuren met een extra overwerktoeslag uit bij je loon, zoals ook gebeurt met een weekend- of feestdag.
Als het normale salaris minder is dan € 68.508, dan kun je overuren gerust laten uitbetalen. Je betaalt dan 37,10% belasting over zowel de normale uren als de overuren. Zit het normale jaarinkomen dicht tegen € 68.508 aan, dan kun je beter kiezen voor een vergoeding in de vorm van tijd voor tijd als dit mogelijk is.
Overwerk is een incidentele betaling waardoor je loon wordt verhoogd. Tegenwoordig zijn de heffingskortingen degressief en dat betekent dat deze steeds lager worden bij steeds hoger loon. Hierdoor wordt extra belasting gerekend en om dit te compenseren wordt extra hoog inhouden.
Ga met uw werkgever in gesprek
U heeft het recht om de uren die in uw arbeidscontract staan, te werken. Wilt u meer of minder uren werken dan in uw contract staan? Bespreek dit dan met uw werkgever. Hij moet akkoord gaan als u minimaal een half jaar in dienst bent.
U mag maximaal 12 uur per dienst werken en maximaal 60 uur per week. Voor jongeren tot 18 jaar en voor zwangere en pas bevallen vrouwen gelden aparte regels. In uw cao kunnen afwijkende regels staan.
Overwerken is niet verplicht
In de wet staat niets over overwerk. Maar je werkgever kan en mag verwachten dat je soms overwerkt. We raden dus aan overwerk niet meteen te weigeren. Je werkgever laat je vast ook wel eens wat eerder naar huis gaan om een persoonlijke reden.
Presteert de werknemer meer dan respectievelijk 130 of 180 overuren, dan kan op die (extra) overuren geen vermindering worden toegepast en is de gewone regel van toepassing.
De voordelen van 40 uur werken
Heb je veel werk en vindt een werknemer het niet erg om veel te werken? Dan is een 40-urige werkweek prima geschikt. Een grote motivatie voor een werknemer om fulltime te werken zit hem natuurlijk in het maximale salaris en bijvoorbeeld de pensioenregeling.
Voor voltijdse werknemers bedraagt de arbeidsduur 35 uur per week. In een aantal ondernemingen wordt nog 36 uur per week gewerkt. In die bedrijven worden jaarlijks 6 compensatiedagen (ADV) toegekend. De prestaties worden gespreid over maximaal vijf dagen per week.
32 uur zijn dus vier volle werkdagen en derhalve 4/5 van een hele week en dus 80 %.
Het enige moment dat je geen recht heb op de uitbetaling van overuren is als je zelf, vrijwillig extra uren hebt gewerkt. Als jij 40 contracturen per week hebt, maar je besluit zonder schriftelijk afspraak met je baas ook in het weekend door te werken, dan is je werkgever niet verplicht dit aan je uit te betalen.
De dertiende maand wordt bovenop je jaarsalaris wordt geteld, waardoor de dertiende maand altijd volledig in de hoogste belastingschijf valt die op jou van toepassing is.
Werknemers van 55 jaar en ouder kunnen niet worden verplicht tot overwerk.
In het geval van een onvoorziene noodzakelijkheid of buitengewone vermeerdering van werk kan je medewerker vragen om overuren uit te betalen – tot een maximum van 91 of 130 overuren per jaar. Enkele sectoren laten dit zelfs toe tot een maximum van 143 overuren.
Daarnaast bestaat er ook een « interne grens ». Dit betekent dat het aantal overuren dat je mag opsparen om later te recupereren, op geen enkel moment meer dan 143 uren mag bedragen. Heb je dit plafond bereikt, dan moet je eerst inhaalrust opnemen vooraleer je opnieuw overuren mag presteren.
In het kader van het interprofessionele akkoord 2021-2022 hebben de sociale partners beslist om het aantal fiscaal voordelige overuren voor de periode van 1 juli 2021 tot en met 30 juni 2023 op te trekken van 130 naar 180 uren (algemene regeling voor alle sectoren).
De opgebouwde “tijd voor tijd” uren moet de werknemer uiterlijk voor 1 juli van het daaropvolgende kalenderjaar opnemen. U mag ook een kortere periode afspreken met uw werknemer.
Heb je de afgelopen maanden minuren opgebouwd, omdat je simpelweg niet kon werken? Dan worden deze waarschijnlijk kwijtgescholden. Maar alleen als je écht niet kon werken. Kom je - zonder geldige reden - niet opdagen op je werk, dan moet je de uren op een later moment inhalen.
Je mag overwerk compenseren met een tijd-voor-tijdregeling. Sinds 1 januari 2019 moeten werknemers voor hun gewerkte uren wel minimaal het minimumloon krijgen. Dit betekent dat je het totaal aantal gewerkte uren per loonperiode per werknemer goed moet bijhouden.