Mergel bevat geen zand. De Limburgse benaming "mergel" komt waarschijnlijk van het Latijnse "marga".
Mergel is een gesteente dat bestaat uit 98% koolzure kalk en 2% zand.
Mergel is een zogeheten sedimentair gesteente. Dat is gesteente dat ontstaat wanneer mineralen en andere deeltjes die zijn opgelost in water, neerslaan op de bodem. Zulke sedimentaire gesteentes worden om die reden ook wel afzettingsgesteente genoemd.
De Sint-Pietersberg is al eeuwenlang in gebruik als mergelgroeve. De mergel dient in de loop der tijd verschillende doelen: voor landbouw en als bouwmateriaal. De gangen in de groeve zijn ook multifunctioneel: als schildersdoek, als kluis en tegenwoordig als toeristische trekpleister.
mergel. Mergel is een natuursteen die in de laatste periode van het Krijt (bv. het Maastrichtien) in een ondiepe zee werd afgezet als een laag kalksteen. Mergel is een sedimentair gesteente (afzettingsgesteente).
Hoewel er verschillende definities bestaan, wordt in Nederland de regel gehanteerd dat mergel een gesteente is dat voor 25-75% uit kalk bestaat en voor het restant uit klei. Door het grote gehalte aan kleimineralen kan mergel niet zo goed cementeren als kalksteen, waardoor het gemakkelijker erodeert.
Diep in de subtropische krijtzee
Tegenwoordig loop je zelfs over een oeroude zeebodem die voor een groot deel bestaat uit 'mergel', een bijzonder geel kalkgesteente dat tekenend is voor deze regio. Dit gele goud heeft Zuid-Limburg te danken aan de miljoenen achtergebleven kalkskeletjes van kleine zeediertjes.
De winning gebeurt: in dagbouw: de grond die zich boven de kalksteen bevindt wordt eerst weggegraven en vervolgens wordt de kalksteen afgegraven. ondergronds: de mergel wordt over het algemeen uitgezaagd (gebroken) of vroeger met springstof losgeschoten. Dat wat achterblijft is een gangenstelsel.
Mergel is een natuursteen die in de laatste periode van het Krijt (bv. het Maastrichtien) in een ondiepe zee werd afgezet als een laag kalksteen. Mergel is een sedimentair gesteente (afzettingsgesteente). Afhankelijk van de locatie bevat de mergel een andere verhouding van kalk met klei, leem of zand.
Grote stukken zandsteen worden voornamelijk in de Maasterrassen in Limburg gevonden vanwege de in de Ardennen goed ontsloten Carbonische en Devonische zandstenen en in Twente en de Achterhoek vanwege de grote voorkomens van Bentheimer en Gildehauser zandsteen net over de Duitse grens.
Voor mergel is een verf die alleen damp-open is niet voldoende. Om voor mergel geschikt te zijn is een verf die ook capillair vochttransport toestaat de beste keus omdat dit voorkomt dat vocht opgesloten wordt in de mergel. Traditioneel werd mergel vaak afgewerkt met een kalkverf.
Mergelwit G0. 05.85 is een creme kleur die veel gebruikt wordt op kozijnen en gevelbetimmeringen, in combinatie met een donkere kleur bijvoorbeeld de Grachtengroen Q0.
De Limburgse mergelgroeven zijn ongeveer 250 grote en kleine gangenstelsels die in de afgelopen eeuwen in Nederlands Zuid-Limburg en de Belgische gemeenten Riemst en Heers zijn ontstaan ten gevolge van de ondergrondse winning van krijtgesteente en kalksteen door blokbrekers.
De Vaalserberg is de belangrijkste toeristische trekpleister van de gemeente Vaals. Bovenop de Vaalserberg vindt u namelijk, op 322 meter boven NAP, het hoogste punt van Nederland.
De grotten van Maastricht zijn eigenlijk geen natuurlijk fenomeen. Zo'n 800 jaar geleden begon men in Limburg met het winnen van mergel (zand- en kalksteen). Zo ontstond er een gigantisch netwerk uit een een 250-tal gangen in Maastricht en Valkenburg. In totaal zijn de grotten honderden kilometers lang.
Kalksteen is een afzettingsgesteente dat bestaat uit een versteende opeenhoping van calciumcarbonaat (kalk, CaCO3) en dat vooral gevormd wordt in een marien milieu. Op de plekken in Nederland waar nu kalksteen ligt is dus ooit zee geweest.
Kalksteen wordt veel gebruikt tijdens de productie van bouwmaterialen. Portlandklinker, de belangrijkste grondstof voor portlandcement, bestaat voor ongeveer 70% uit kalksteen. Kalksteen wordt ook gebruikt in de hoogovens bij de productie van staal, om onzuiverheden als silica te kunnen verwijderen.
Bouwmateriaal. De belangrijkste toepassing van kalk is echter die als bouwmateriaal. Kalksteen is de grondstof voor de productie van cement, waartoe het in roterende ovens wordt gebrand tot cementklinker, met eventuele toevoeging van klei en dergelijke.
MergelRijk bestaat sinds 2014!
Het gangenstelsel van MergelRijk is wel al ruim 250 jaar oud.
De Zuid-Limburgse heuvels zijn ontstaan in de zogenoemde IJstijden, 1,5 miljoen tot 10.000 jaar geleden. Door de werking van het aanwezige ijs werd de bodem vanuit het binnenste van de aarde omhooggestuwd. Verder zijn vooral de rivieren en beken belangrijk geweest voor de vorming van de glooiingen in Zuid-Limburg.
Tijdens het Laat-Krijt, 70 tot 65,5 miljoen jaar geleden, waren Zuid-Limburg en een groot gebied eromheen bedekt door een ondiepe tropische zee. Wie een indruk wil krijgen van hoe het er toen uitzag, kan het beste een duik nemen in de Altlantische Oceaan rond de Bahama's.
Kalk is een natuurlijk product. In de natuur komt kalk voor in onder andere mergel, kalksteen en dolomiet. Deze sedimenten worden gewonnen in speciaal daarvoor aangelegde groeven, waarna de kalk gezuiverd wordt en verder wordt behandeld voor de uiteindelijke bestemming.
Deze grotten ontstaan door de chemische en mechanische verwering van kalkgesteente door het zure doorsijpelende water of door een ondergrondse rivier. Grotten worden verkend en in kaart gebracht door speleologen. Gangen kunnen droog komen te staan (fossiele grot) of ze kunnen ook overstromen.