Naarmate de zwangerschap vordert, heb je als zwangere vrouw meer ijzer nodig. Dit komt doordat bij zwangere vrouwen de massa aan rode bloedcellen toeneemt. Ook de foetus en placenta hebben ijzer nodig. Meestal bouwt het lichaam voldoende voorraad ijzer op en absorbeert het meer ijzer tijdens de zwangerschap.
Als je zwanger bent kan ijzertekort sneller ontstaan, omdat je nu ook bloed aanmaakt en transporteert richting de placenta en de baby. Door dit tekort aan ijzer kan jij je futloos en moe gaan voelen. Rond de 10 of 11 weken zwangerschap zal je bloed worden getest op verschillende waarden en ziektes.
Vrouwen hebben meer ijzer nodig dan mannen: zo'n 16 mg/dag in plaats van 9 mg/dag. Deze behoefte neemt nog meer toe als je zwanger bent: van ca. 20 mg/dag tijdens de eerste paar maanden tot 30 mg/dag in het derde trimester. Naar schatting lijdt zo'n 23 % van de volwassen vrouwen echter aan een ijzertekort.
Vlees(waren), kip, vis en ei
Alle vleessoorten bevatten veel ijzer. Rundvlees levert in het algemeen wat meer ijzer dan varkensvlees en kip. Orgaanvlees, zoals lever en nier, bevat nog meer ijzer dan de andere vleessoorten.
Een tekort aan ijzer vermindert ook de weerstand en kan uiteindelijk leiden tot onvruchtbaarheid, moeilijkheid tot slikken, irritatie en verwarring. Een lichaam dat voor een lange periode te kampen heeft met een tekort aan ijzer, kan ook te maken krijgen met 'lepelnagels'.
IJzer uit dierlijke producten (zoals vlees, vis en kip) wordt het beste opgenomen door je lichaam. IJzer zit ook in plantaardige voedingsmiddelen, zoals brood en volkorenproducten, peulvruchten, noten en in verschillende groenten zoals spinazie en radijs.
Wereldwijd lijdt ongeveer een miljard mensen aan bloedarmoede door ijzergebrek. Ze hebben last van duizeligheid, kortademigheid en zijn snel moe. De gebruikelijke behandeling bestaat uit het weken- tot maandenlang een- tot vaak driemaal daags een ijzertablet slikken van ongeveer 70 milligram.
Stress kan namelijk ook een ijzertekort veroorzaken doordat het lichaam om meer ijzer vraagt. Soms is er een andere behandeling van ijzertekort nodig. Kortom, door bloedarmoede aan te pakken, zorg je voor een betere weerstand en meer energie!
Te veel ijzer kan schadelijk zijn voor de lever. Hierdoor neemt mogelijk de kans op leverkanker, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 toe. Bij het slikken van meer dan 45 milligram ijzer per dag, kunnen acute maagdarmproblemen optreden zoals misselijkheid, overgeven en diarree.
IJzertabletten: Dit is het meest voorkomende geneesmiddel. IJzertabletten bevatten ijzer in een vorm die het lichaam gemakkelijk kan opnemen. Het duurt zes weken tot enkele maanden bij dagelijks gebruik totdat een ijzertekort is aangevuld.
Zwangere vrouwen met een te laag ijzergehalte (bloedarmoede) kunnen kiezen uit twee soorten ijzertabletten: ferrofumaraat en ijzerbisglycinaat. Ferrofumaraat kun je via een recept krijgen van je verloskundige of arts.
Tijdens de zwangerschap kun je bloedarmoede krijgen doordat de hoeveelheid Hemoglobine (Hb) in je bloed daalt. Daarom wordt de hoeveelheid Hb in je bloed gemeten.
Loop je het risico op een laag ijzergehalte dan moet je oppassen met (groene) thee. Thee remt namelijk de opname van ijzer uit de voeding of uit supplementen. In vergelijking met gewone thee heeft rooibos minder nadelig effect op de opname.
Een beetje te veel ijzer is niet erg, want uw lichaam kan het ijzer opslaan. Vooral in uw lever. Het is niet goed als er steeds maar ijzer bij blijft komen. Dat kan uw organen beschadigen, bijvoorbeeld uw lever, alvleesklier, hart en gewrichten.
Neem een halfuur na innemen van dit medicijn geen melk of melkproducten. De kalk in melkproducten zorgt dat minder ijzer in uw bloed komt. Neem dit medicijn ook niet in met koffie of thee. U kunt dit medicijn het beste in de ochtend innemen.
Om genoeg ijzer binnen te krijgen kun je het beste ijzerrijke producten nemen in combinatie met voedingsmiddelen waar veel vitamine C in zit, zoals een sinaasappel: ijzer wordt beter opgenomen door vitamine C. Er zijn ook stoffen die de opname van ijzer juist tegenwerken.
IJzertekort kan onder andere ontstaan door chronische ziekten, een ijzerarm voedingspatroon en een stoornis in het opnemen van ijzer. Voor een goede behandeling is het belangrijk om de oorzaak van het ijzertekort vast te stellen. Eventueel kunnen ijzersupplementen een tekort verhelpen.
Hoeveel ijzer heb je dagelijks nodig? Mannen hebben een aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 11 milligram ijzer per dag. Bij vrouwen voor de overgang (tussen de 16 en 50 jaar) is dit 16 milligram per dag.
Zoet beleg zoals jam, appelstroop, groentespread en pindakaas mag je eten tijdens je zwangerschap. Appelstroop is een goede bron van ijzer, neem dus gerust wat vaker appelstroop op je brood. Pindakaas bevat goede vetten die je lichaam hard nodig heeft.