De aurora borealis, oftewel het noorderlicht, intrigeert ons al eeuwenlang. Door de geschiedenis heen hebben mensen in de ongerepte natuur van de wereld in het donker van de nacht vol verwondering omhoog gestaard naar de wervelende stroken groen, rood, geel, roze, paars en wit licht aan de hemel.
Het noorderlicht is er eigenlijk het hele jaar door, dus niet alleen in de herfst en winter. Omdat het donker moet zijn om het licht goed te zien, bieden de donkere seizoenen de ideale omstandigheid. Wel moet het een heldere avond zijn zonder regen en wolken en reis je beter even uit de verlichte stad.
Noorderlicht bestaat uit meerkleurig, wazig en langzaam bewegend licht dat op ongeveer 100 tot 1000 kilometer hoogte boven het land zweeft. Vaak is het licht groenig-geel, maar violet tot rood komen ook voor. De vorm van het lichtschijnsel kan ook verschillend zijn: boog-, gordijn- en sluiervormig.
Zuurstofatomen zijn de bron van het meest voorkomende noorderlicht. Afhankelijk van het energieniveau van de aangeslagen toestand zal het licht na een botsing met zuurstofatomen een rode of groene kleur hebben.
Het Noorderlicht is geen twee keer hetzelfde. Dat maakt het ook zo bijzonder. Afhankelijk van de aardse gassen waarmee deeltjes botsen, verschillen de kleuren van felgroen naar rood, maar zelfs oranje, wit en blauw zijn mogelijk. Groen licht bevindt zich op de onderste laag, waardoor je deze kleur het vaakst kunt zien.
Minder felle kleuren
Wanneer je het Noorderlicht in het echt ziet, dan kom je erachter dat de kleuren helemaal niet zo fel zijn zoals je hebt gezien op foto's. Vaak heeft het licht een meer melkachtige, witte kleur. Als je geluk hebt, dan zie je misschien een vage glinstering van groen, lichtpaars of roze.
Is de KP-index 1, dan is het Noorderlicht alleen zichtbaar in het allerhoogste puntje van Noorwegen. Is de KP-index 9, dan kun je het Noorderlicht zelfs in het noorden van Nederland zien. De kans op Noorderlicht in Nederland is echter heel klein, gemiddeld wordt het zeven keer per jaar gezien.
Hoe lang ze te bewonderen zijn kan ook variëren, soms is het maar een kwartiertje of half uurtje, andere keren duurt het dan weer enkele uren. Het noorderlicht blijft met andere woorden een sporadisch fenomeen. Net dat maakt het ook zo bijzonder.
Als het noorderlicht zich voordoet, zien we vaak een lichte gloed of is het licht zichtbaar als bewegende bogen, stralenbundels of gordijnen van licht en heel zelden is het zelfs vlammend. Soms staat aan de noordelijke horizon een boog waaruit de lichtstralen als zoeklichten omhoog schieten.
De beste periode om het noorderlicht te zien? De maanden december tot en met februari heb je de beste kansen om het noorderlicht te zien. Vanaf eind augustus is het trouwens al mogelijk om het poollicht te zien in het noorden van Scandinavië.
Daar heb je gemiddeld 300 dagen per jaar goed zicht op het Noorderlicht, of ga met een hondenslee-expeditie mee waarbij je genoeg kans hebt op de Aurora. Wanneer je de meeste kans hebt om de aurora in Groenland te aanschouwen hangt af van je locatie.
Zweeds Lapland
Noorderlicht locatie 5 dagen, v.a. € 1.295 p.p. Kleinschalig 5 dagen, v.a. € 2.095 p.p. Wereldberoemd 5 dagen, v.a. € 1.250 p.p.
Het poollicht is een bijzonder natuurverschijnsel, wat je rond de noord- en zuidpool wel eens kunt zien. Op de Noordpool heet het noorderlicht en op de Zuidpool het zuiderlicht.
In delen van Nederland bestaat er vanavond een kans om het noorderlicht te zien. Ook in Belgisch Limburg zou er voor het eerst in 18 jaar een kleine kans bestaan om het natuurfenomeen te kunnen aanschouwen. Door hevige zonneactiviteit is er momenteel een plasmawolk op koers richting de aarde.
Zodra in het Pure Noorden de duisternis invalt, kan het noorderlicht zich laten zien. In Lapland kan dat dus in de wintermaanden al om 14.00 uur zijn. In Lapland maakt het niet uit hoe noordelijk je bent. In Noord-Zweden en -Finland is de kans op het noorderlicht net zo groot als in Zuid-Lapland.
Een soort geruis, geknetter, gesis en het geluid als klappen met de zweep. Het werd altijd afgedaan als een legende van vroeger. Maar juni 2016 hebben Finse wetenschappers het bewijs geleverd dat er écht geluiden zijn te horen wanneer het poollicht te zien is.
Een goed uitgangspunt bij het fotograferen van het noorderlicht: apertuur f/2.8, ISO 1600 (hoger als het heel donker is) en 15 seconden sluitertijd. Onthoud dat wanneer het noorderlicht snel en actief door de hemel danst, je de sluitertijd best korter maakt.
Voor noorderlicht opteren we vaak voor 800 of 1600 ISO, bij een full frame camera kies je voor 3200 ISO. Liever een hogere ISOwaarde en iets meer ruis, en een kortere opnametijd. Een lange opname zorgt voor een slechte (of onscherpe) aflijning van het noorderlicht.
Om noorderlicht te kunnen waarnemen moet het in de eerste plaats donker zijn. Dus zodra de duisternis valt, is het te zien, zelfs al is dat om 14:00 uur 's middags, bijvoorbeeld in Lapland, Noord-Noorwegen of op Spitsbergen.
In het noorden van Scandinavië bewonder je het noorderlicht al vanaf het moment dat er weer sprake is van een ondergaande zon, nadat het hoogzomer 24 uur licht is gebleven. Dat betekent dat je vanaf eind augustus het noorderlicht in Lapland en Noord-Noorwegen kunt spotten.
Noorderlicht ontstaat als elektrisch geladen deeltjes van de zon via de noord- of zuidpool van de aarde binnendringen in de dampkring. Die elektrisch geladen deeltjes (protonen en elektronen) worden bij grote zonneactiviteit in de ruimte geslingerd: een zonnestorm ofte CME (Coronal Mass Ejection) .
Het noorderlicht verschijnt in een gordel of in een ovaal boven de aarde, op een vaste plek ten opzichte van de zon. Het licht is normaal gezien 's nachts zichtbaar boven het vasteland in Noord-Noorwegen en overdag op Spitsbergen.
Het moet onbewolkt zijn. Het noorderlicht vindt plaats op minimaal 80km hoogte, ver boven de bewolking. Als het dus bewolkt is, zul je hooguit een wat groene gloed door de wolken heen zien.
Raymond Klaassen van WeerPlaza legt uit dat we in Nederland meestal te maken hebben gehad met een 'fotografisch noorderlicht'. ,,Dat betekent dat je het met het blote oog niet kunt zien. Dan kun je het alleen zien als je een foto maakt met een lage sluitertijd", legt hij uit.