“Woorden verdwijnen nu eenmaal voortdurend”, zegt taalwetenschapper Freek Van de Velde in “De wereld vandaag” op Radio 1. “Dat is van alle tijden. Het kan een beetje pijn doen, maar het is een doodnormaal proces. In het Italiaans en ook in het Nederlands.”
De oorzaak waarom bepaalde woorden uit het taalgebruik verdwijnen, is dubbel. In de meeste gevallen moest een woord zijn plaats afstaan aan een synoniem. Zo is nachtloopster bijvoorbeeld vervangen door straathoertje. Maar het gebeurt ook dat het object of gebruik waaraan gerefereerd wordt, zelf verdwijnt.
Het verdwijnen van woorden heeft verschillende oorzaken. Wetenschapsjournalist Bruno van Wayenburg zegt op zijn website dat veel uitgestorven woorden verbonden zijn aan technologieën die niet meer bestaan of aan gereedschappen die vervangen zijn door automatisering.
Woorden kunnen van andere woorden worden afgeleid door toevoeging van een voor- of achtervoegsel: academisering is op die manier afgeleid van academie, naar analogie van woorden als automatisering, mcdonaldisering en globalisering.
Bovendien werkt die interesse niet alleen voor betekenis – je leert een woord sneller als het gaat over dingen die je leuk vindt -, maar ook over de klankvorm: je leert een woord sneller als het klanken bevat waar je langer naar luistert.
Hij toont aan dat 300-500 woorden per jaar intentioneel door directe instructie kunnen worden aangeleerd (8-10 woorden per week). Maar kinderen in de schoolgaande leeftijd blijken gemiddeld zo'n 3000 nieuwe woorden per jaar bij te leren.
Hert is bewezen dat een leerling een woord minimaal 7 keer moet horen, bij taalzwakke kinderen kun je dit met gemak verviervoudigen! Het woord moet in een netwerk komen en al die netwerken worden langzaam maar zeker met elkaar verbonden.
Wereldwijd worden er zo'n 7.000 talen gesproken, en het Nederlands hoort bij de 40 meest gesproken talen ter wereld. 'Dat is best wel indrukwekkend', vinden de onderzoekers. Het vermoeden dat het Engels wel eens het Nederlands zou gaan overnemen, en het uiteindelijk zelfs volledig zal uitroeien, klopt niet.
De taal ondergaat voortdurend veranderingen die leiden tot uitzonderingen op alle niveaus: in klanken, woorden en zinnen. Als die uitzonderingen niet zo nu en dan weggewerkt worden, ontstaat een onleerbaar systeem. De tijd leert dan ook dat zulke veranderingen uiteindelijk toch doorzetten.
Kijksluiter, toetsenbordterrorist en weigerpensionado: dagelijks komen er nieuwe woorden bij in het Nederlands. In de rubriek Nieuw woord van de week bespreken we elke week een actueel nieuw woord.
Klik met de rechtermuisknop op de alinea of subkop die u bij de inhoud wilt houden die erop volgt. Selecteer Alinea in het vak dat wordt geopend. Klik in het dialoogvenster Alinea op het tabblad Regel- en pagina-einden. Schakel in de sectie Paginering het selectievakje Regels bijeenhouden in en klik op OK.
Betekenis: Woordafbreking
Bij woordafbreking worden woorden die niet meer aan het einde van een tekstregel passen, oftewel deels buiten de zetspiegel zouden vallen, opgedeeld. Hierdoor kan een deel van het woord nog aan het einde van de regel worden geplaatst.
Koppelteken = Een koppelteken is een leesteken dat onderdelen van samenstellingen of samenkoppelingen met elkaar verbindt. Het heeft de vorm van het kortste liggende streepje en komt daarmee uiterlijk overeen met het afbreekstreepje en het...
Het woord IQ-test staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
Kijk bijvoorbeeld naar het volgende woord: stage-uren. Zonder een koppelteken moet je drie keer kijken wat er nou eigenlijk staat: stageuren. Meestal is een koppelteken niet nodig en schrijf je samengestelde woorden als één woord, dus aan elkaar.
We gebruiken het afbreekstreepje om woorden aan het eind van een regel af te breken als ze niet meer op de regel passen. Het is het kleinste streepje, dat ook als koppelteken en weglatingsstreepje wordt gebruikt.
de optie 'Zwevende regels voorkomen' voorkomt dat tussen de eerste twee en de laatste twee regels een pagina-einde wordt ingevoerd. Is de alinea slechts drie regels lang, dan word de volledige alinea naar de volgende pagina verplaatst.
Klik op het tabblad Start, klik met de rechtermuisknop op de stijl Normaal en kies Wijzigen. Selecteer Opmaaken kies vervolgens Alinea. Selecteer op het tabblad Inspringingen en afstand, onder Inspringing, de optie Eerste regel. Selecteer OK.
Kop 1, kop 2, kop 3, … : De titels van de inhoud van je document geef je “Kop”-stijlen. De titels van hoofdstukken geef je “Kop 1”, ondertitels in een hoofdstuk “Kop 2”, enzovoort.