Het openbaar ministerie geeft geen informatie over uitspraken in strafzaken. De rechtbank is daarvoor de aangewezen organisatie. De uitspraken worden in het openbaar gedaan. Er zijn twee soorten strafzaken: politierechterzaken (lichtere zaken) en meervoudige kamerzaken (zwaardere zaken).
Openbaar of achter gesloten deuren
Uitzonderingen zijn: zittingen van familiezaken (zoals echtscheidingszaken); belastingzaken; strafzaken tegen minderjarigen.
De meeste zittingen zijn openbaar voor het publiek. Dit betekent dat u plaats kunt nemen op de publieke tribune om de zitting bij te wonen. Vanwege de privacy van de betrokken personen zijn de volgende zaken niet openbaar: belastingzaken.
Waarom zijn de zittingen openbaar? Zittingen zijn openbaar om controle op de rechtsgang mogelijk te maken. Het publiek kan zo zelf nagaan of bijvoorbeeld een verdachte een eerlijk proces krijgt en of er geen sprake is van klassenjustitie.
Iedereen mag naar rechtszaken komen kijken en luisteren. In de wet kunnen uitzonderingen staan. De rechter moet uitleggen waarom hij een beslissing neemt. De rechter doet zijn uitspraak altijd in het openbaar.
Het is niet mogelijk om alle rechterlijke uitspraken te publiceren. Dit komt onder andere omdat uitspraken niet 1-op-1 mogen worden gepubliceerd. Het overgrote deel van de uitspraken moet eerst worden geanonimiseerd. Daarnaast vindt de Rechtspraak het te kostbaar om alle uitspraken te publiceren.
Als u een uitspraak wilt weten, dan kunt u bij de uitspraak aanwezig zijn. Uitspraken staan ook op de website van de rechtspraak Voor meer informatie over uitspraken in strafzaken kunt u terecht bij de afdeling voorlichting van de rechtbank.
Ten eerste moet een onafhankelijke rechter – of in het geval van zware criminaliteit een volksjury in het Hof van Assisen – beslissen over schuld of onschuld. Het openbaar ministerie, die de Staat vertegenwoordigt, en de verdachte krijgen allebei de kans om met bewijsmateriaal schuld of onschuld te doen bewijzen.
U kunt deelnemen via de Skype Web App (Windows) of de app Skype voor Bedrijven (Mac). Lees in de handleiding hoe u de app installeert. En hoe u daarna deelneemt aan de online zitting of overleg. Het kan voorkomen dat u de app niet kunt downloaden.
Naar de rechter - Naar de rechtbank
Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (https://www.rechtspraak.nl/Naar-de-rechter/Paginas/Zittingsroosters.aspx).
Het is niet toegestaan om het volgende mee te nemen in het gerechtsgebouw: Slag-, steek-, vuurwapens en explosieven (hier vallen bijvoorbeeld ook onder een grote nagelvijl, een zakmes of een schaar). Audiovisuele apparatuur (niet zonder voorafgaande toestemming). Verdovende middelen en alcohol.
Een verdachte vier jaar laten wachten op de behandeling van zijn zaak is in strijd met artikel 6 van het Europese verdrag voor de rechten van de mens. Daarin wordt iedere burger een eerlijk proces gegarandeerd.
De politierechter of kantonrechter doet meestal onmiddellijk na de zitting mondeling uitspraak. De rechtbank doet meestal niet direct uitspraak, maar uiterlijk 14 dagen na de zitting. U bent niet verplicht om bij de uitspraak aanwezig te zijn.
Meestal begint een strafzaak bij de politie. De politie komt op het spoor van een strafbaar feit, of iemand doet aangifte. Onder leiding van een officier van justitie start een opsporingsonderzoek. De politie gaat op zoek naar de verdachte en verzamelt bewijs, bijvoorbeeld door getuigen te verhoren.
Bewijsregels. In hoofdlijnen en vrij vertaald gelden de volgende bewijsregels binnen het strafrecht; Voor een bewezenverklaring zijn slechts twee bewijsmiddelen nodig. Dit noemen we ook wel het strafrechtelijk bewijsminimum.
Een sepot betekent dat u niet langer als verdachte wordt beschouwd. U wordt niet vervolgd en de strafzaak is voor justitie afgedaan. Wanneer de politie (mondeling) tegen u zegt dat de zaak wordt geseponeerd, moet u altijd vragen om een schriftelijke bevestiging.
In Nederland kun je alleen gestraft worden voor feiten die op dat moment al in de wet strafbaar gesteld worden. Geen feit is strafbaar dan uit kracht van daaraan voorafgegane wettelijke strafbepaling. Dit artikel is het kortste artikel uit de Grondwet.
Verdachte zijn betekent dat er een redelijk vermoeden aanwezig is dat u een strafbaar feit heeft gepleegd, zoals vermeld in artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering. Het feit dat de politie een onderzoek tegen u is begonnen kan betekenen dat u al verdachte bent, maar dat hoeft niet.
U kunt dit vragen aan de officier van justitie. Hij moet hiervoor toestemming verlenen. Een advocaat of Slachtofferhulp Nederland kan u hierbij helpen.
U heeft recht op informatie
Niet alleen op informatie over uw rechten, maar ook over het doen van aangifte en wat er daarna met uw zaak gebeurt. Als u dat wilt dan houden de politie en het Openbaar Ministerie u op de hoogte van uw zaak.
In een eenvoudige kort geding procedure is er vaak al binnen enkele weken een uitspraak, terwijl het in ingewikkelde procedures tot wel meer dan twee jaar kan duren. Een gemiddelde of ijkpunt is niet te geven, dat hangt af van de aard en complexiteit van de zaak.
Door de wet van 5 mei 2019 'tot wijziging van het wetboek van strafvordering en het gerechtelijk wetboek wat de bekendmaking van de vonnissen en arresten betreft' zullen alle vonnissen en arresten openbaar ter beschikking zijn van alle burgers.