Wat is dystonie? Dystonie is een neurologische bewegingsstoornis waarbij bepaalde spieren in het lichaam overmatig actief zijn. Dit leidt tot abnormale bewegingen en afwijkende standen van aangedane lichaamsdelen.
De eerste verschijnselen van een primaire gegeneraliseerde dystonie ontstaan meestal in de kinderjaren of jonge volwassenheid, maar soms later. In het begin is er een wisselend aanwezige verkramping van een voet of een hand.
Dystonie kan (nog) niet genezen. Met de behandeling wordt geprobeerd om de kenmerken minder te maken. Soms kan dit met medicijnen. Ook kunnen fysiotherapie, ergotherapie en logopedie helpen.
Patiënten met een cervicale dystonie (torticollis) kunnen de stand van het hoofd verbeteren door de huid van de kin of wang aan te raken. Aan de andere kant kan dystonie ook erger gemaakt worden door teveel aan gevoel.
Focale dystonie (inclusief dystonie van hals- en nekspieren [cervicale dystonie of torticollis]), waarbij slechts één gebied in het lichaam getroffen is; Segmentale dystonie, waarbij twee of meer gebieden in het lichaam getroffen zijn; Gegeneraliseerde dystonie, waarbij het gehele lichaam getroffen is.
Gevolgen van dystonie
Het verloop van deze ziekte is voor iedereen anders. Kinderen met dystonie hebben een grotere kans dat de ziekte zich uitbreidt naar meer delen van het lichaam. Als je de ziekte als volwassene krijgt, dan blijf je meestal alleen last hebben van het lichaamsdeel waar de dystonie is begonnen.
Het UMCG is een expertisecentrum voor 15 bewegingsstoornissen en aandoeningen die leiden tot bewegingsstoornissen bij kinderen en volwassenen. Het ministerie van VWS heeft het UMCG aangewezen als expert in deze zorg.
Acute dystonie wordt behandeld met anticholinergica, veelal intramusculair (biperideen 5 mg). Binnen twintig minuten is er effect, en de orale behandeling moet ten minste twee dagen worden voortgezet.
- Bij acute dystonie zijn er abnormale houdingen of spasmen van de spieren van hoofd, hals, ledematen of romp. Het oorzakelijke mechanisme achter acute dystonie is niet goed bekend: zowel toe- als afname van de striatale dopamine- transmissie wordt als oorzaak genoemd.
Cervicale dystonie (ook wel torticollis spasmodica of spasmodische torticollis genoemd) betekent letterlijk dystonie van de nek. Dystonie is een neurologische aan- doening die zich kenmerkt door onwillekeurige spier- contracties ofwel verkrampingen. Dat wil zeggen dat de spieren buiten de wil van de patiënt om bewegen.
Dit heet dyskinesie en wordt veroorzaakt doordat de hersenen niet meer goed kunnen omgaan met de plotselinge stijging van dopamine na het innemen van een tablet. Over het algemeen vinden mensen dyskinesie, zeker als het mild is, minder vervelend dan een off episode.
Functionele standsafwijking (functionele dystonie) Bij een functionele standsafwijking (dystonie) is er sprake van een veranderde stand van een lichaamsdeel.
Wat is de ziekte van Wilson? De ziekte van Wilson is een ernstige stofwisselingsziekte waarbij het koper in het lichaam niet goed verwerkt kan worden, waardoor bepaalde organen (waaronder de hersenen, de ogen en de lever) als gevolg van een overschot aan koper niet goed kunnen functioneren.
Dystonie is een onnatuurlijke stand (vast of mobiel) die ontstaat door onvrijwillige spiersamentrekkingen, meestal aan de extremiteiten (ledemaatuiteinden). Bijvoorbeeld wanneer de grote teen - of de andere tenen - plots in verticale positie komt te staan.
Bij cervicale dystonie zijn het de hals-en nekspieren die door deze onvrijwillige spiercontracties of wel spierkrampen worden getroffen waardoor er abnormale standen en onvrijwillige bewegingen van het hoofd optreden. Cervicale dystonie is de meest voorkomende vorm van dystonie.
Tardieve dystonie is een (ernstige) bijwerking van dopamine blokkerende middelen (vooral antipsychotca). Het kan maanden tot jaren ontstaan na het starten met antipsychotica. De tardieve dystonie is een langzame aanhoudende beweging, terwijl een tardieve dyskinesie vaak een snelle, korte ruk- of schokbeweging is.
Deze tremoren hebben hun eigen kenmerken en zijn vaak gerelateerd aan bepaalde medicijnen. Rusttremor kan onderdeel zijn van parkinsonisme, een frequente bijwerking van antipsychotica. Houdingstremor komt voor bij antidepressiva, stemmingsstabilisatoren en andere middelen. Intentietremor kan duiden op intoxicatie.
Dyskinesie is het medische woord voor onbedoelde overmatige bewegingen van het lichaam. Het woord tardieve geeft aan dat deze problemen niet meteen ontstaan na gebruik van bepaalde medicijnen, maar pas wanneer deze medicijnen enkele weken tot maanden gebruikt zijn.
Neurologie is het medische specialisme dat zich bezighoudt met de diagnose en de behandeling van de ziekten van het zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg en perifere zenuwen) en de spieren, zowel bij kinderen als bij volwassenen.
De maximale aanvaardbare wachttijd die door zorgaanbieders en zorgverzekeraars gezamenlijk is overeengekomen (de zogenoemde 'Treeknorm'), bedraagt voor de toegang tot de polikliniek en diagnostiek (onderzoek) 4 weken.Voor een behandeling is de maximaal aanvaardbare wachttijd 7 weken.
Het beroep. De neuroloog houdt zich bezig met de werking en ziekten van spieren, zenuwen, ruggenmerg en de hersenen. Het verhaal van de patiënt is, naast het neurologisch lichamelijk onderzoek, van essentieel belang en een neuroloog moet daarom goed kunnen luisteren en doorvragen naar de exacte aard van de klachten.
Bij een bewegingsstoornis heb je last van problemen met bewegen. Je hebt bijvoorbeeld geen controle over je bewegingen. Hierdoor kun je iets niet bewegen, terwijl je dat wel wilt. Of een deel van je lichaam beweegt terwijl je dat juist niet wilt.
Spasmen ontstaan door MS-schade in je zenuwstelsel of hersenen, waardoor je spieren onvrijwillig prikkels krijgen. Als spieren zomaar het signaal krijgen om te strekken of buigen, kan dit een ongecontroleerde beweging (spasme) opleveren. Een spasme kan op verschillende manieren worden uitgelokt ('getriggerd').