Het water kan in temperatuur dalen tot slechts enkele graden boven nul. Vaak is dit zeer de moeite waard, want het water is helder en de duikplekken relatief rustig. Sommig onderwaterleven is bovendien alleen tijdens de koude perioden te zien! Bij het duiken in 'koud' water is een droogpak aan te raden.
In het slechtste geval kan het koude water zelfs leiden tot een hartstilstand, een beroerte of bewusteloosheid doordat de hersenen minder doorbloed worden.
Je doorbloeding verbetert
Als je onder een koude straal gaat staan, vernauwen je bloedvaten, waardoor je hart sneller gaat kloppen en je bloeddruk tijdelijk omhooggaat. Om je lijf op temperatuur te houden pompt je hart ook meer bloed naar je organen.
Het ademen onder water kost meer energie dan op de kant en tijdens de inspanning en stress van het duiken kan aderverkalking losschieten en een hartinfarct veroorzaken. Hart en longen krijgen het voor hun kiezen tijdens het duiken. Bij duikers met een verminderde reserve kan het dan misgaan.
Het lichaam van iemand die in koud water valt reageert op de plotselinge temperatuurdaling. Intense kou zorgt voor een schokeffect op bloedsomloop, hart, longen en darmen. Snelle toename van de ademhaling kan op haar beurt aanleiding geven tot een paniekreactie en tot inname van water.
Als het koud is, reageert ons lichaam daarop door de bloedvaten die net onder het oppervlak van de huid liggen, samen te laten trekken. Hierdoor neemt de bloeddruk toe. Ook kunnen mensen gaan huiveren en kan het hart sneller gaan kloppen, waardoor de stofwisseling sneller gaat en de lichaamstemperatuur stijgt.
Of voortaan wintersporten in je zwemkleding? Ja, het is waar: kou zorgt voor meer vetverbranding. Je verbrandt in dat half uur inderdaad meer calorieën dan als je in een aangename 20 graden op de bank zit. Een half uur sporten in de kou heeft helaas niet hetzelfde effect.
Er kunnen echter ook minder duidelijke symptomen optreden die ook door de duiker niet altijd herkend worden. Vermoeidheid of een algeheel gevoel van malaise kan al duiden op een cerebrale vorm van decompressieziekte. Binnenoorsymptomen zijn duizeligheid, gehoorverlies, tinnitus, misselijkheid, braken en ataxie.
Het advies is na drie tot vier duikdagen een dag niet te duiken om het lichaam weer even te laten bijkomen. In de regel doen heel weinig mensen dat. Mijn advies is om het aantal duiken te beperken tot drie, hooguit vier per dag. Dat is al een serieuze belasting voor het lichaam.
Duiken is niet moeilijk. Duiken is ook geen prestatie sport. Door het domweg te oefenen kan iedereen het duiken onder de knie krijgen. Het is wel zo dat de ene persoon meer moet oefenen dan de andere persoon maar uiteindelijk lukt het altijd.
Koud douchen is beter voor de huid
Warm douchen kan als gevolg hebben dat de huid uitdroogt. Dit komt omdat poriën open gaan staan en er zo huidoliën vrij komen en worden afgespoeld. Dus als je last hebt van een droge huid is het raadzaam om het eens te proberen om met koud water te douchen.
Het boost je huid en haar
De beste natuurlijke manier om je haar en huid gezond te houden is koud douchen. Warm water kan je huid laten uitdrogen. Wanneer je huid in aanraking komt met koud water, trekken je spieren en bloedvaten samen. Je poriën sluiten ook beter af, waardoor vuil op afstand blijft.
Voor je gezondheid is het het beste om zo'n 1 à 2 keer per week te douchen. “De meeste mensen douchen veel te vaak. Jouw lichaam is van nature een goed geoliede machine”, zegt universitair docent dermatologie Brandon Mitchell. “Een dagelijkse douche is echt niet nodig.”
In principe is koud douchen niet gevaarlijk, tenzij je hartproblemen hebt. Overleg dan altijd eerst even met je (huis)arts voordat je gaat experimenteren met koud douchen. Wanneer je hartproblemen hebt, kan de 'klap' die de koude douche je geeft, gevaarlijk zijn.
In het algemeen geldt dat je 1 minuut per graad Celsius watertemperatuur in het water kan blijven. Als het water twee graden is, kun je volgens die regel maximaal 2 minuten zwemmen. Niet iedereen is hetzelfde, dus luister vooral ook naar je lichaam en verlaat het water eerder als dat nodig is.
Door te wassen met koud water sluit je de poriën van de huid. Hierdoor wordt de hoofdhuid beschermt tegen vuil, vet en olie. Het behoudt ook de natuurlijke oliën en talg die je hoofdhuid beschermen. Koud water zorgt ervoor dat de haarschubben sluiten wat resulteert in een gladder en glanzend haar.
Het lichaam moet de opgenomen stikstof zelf uitwassen via de longen en dat kost tijd. Om decompressieziekte te voorkomen mag je dus min. 18 uur na de laatste duik niet vliegen. Nog beter is het om na een intensieve duikvakantie de eerst 24 uur niet te vliegen.
Je gaat eerst rillen, krijgt kippenvel en krijgt een snellere hartslag. Daarna wordt je juist suffer, je hartslag daalt en je ademhaling gaat langzamer. Raak je onderkoeld, breek dan altijd je duik (of snorkelavontuur) voortijdig af! Het duiken met een droogpak vergt overigens ook bepaalde vaardigheden.
De nultijd is een maximale tijd die je op een diepte mag doorbrengen om een directe opstijging naar de oppervlakte te mogen maken. Of opstijgen naar jouw veiligheidsstop. Wanneer je binnen die maximale tijd duikt, hebt je geen complexe stops nodig om weer naar boven te mogen.
Duikers kunnen onderwater ademhalen. Maar we blijven toch mensen. Er kan zich altijd een moment voordoen dat je onder water moet hoesten, niezen, overgeven of duizelig wordt. Het is niet verstandig om als een speer naar de oppervlakte te gaan.
Als reactie zullen de nieren meer urine produceren (wat betekent dat we water en zout verliezen). Dit is ook de reden waarom duikers de behoefte voelen om te urineren tijdens of direct na de duik, dit fenomeen is "Immersie Diurese" genaamd.
Vanuit duikmedisch oogpunt is het advies dus om het deco-biertje te vermijden om het risico op decompressieziekte te verlagen, zeker de eerste uren na de duik. Nog een extra noot: het deco-biertje gaat over alcohol ná het duiken. Alcohol vóór het duiken of tússen duiken door is zeker geen goed idee!
Het zorgt voor een glowing skin en glanzend haar
Warm water kan je huid uitdrogen. Koud douchen is daarom de beste manier om je huid gezond te houden. Je krijgt er ook een frisse blos van op je gezicht. Koud afdouchen zorgt er ook voor dat je haarschubben sluiten na het wassen.
Koude stimuleert de bloedcirculatie
Vriestemperaturen doen onze aderen inkrimpen en daarna weer uitzetten, wat onze bloedcirculatie een duwtje in de rug geeft. Op deze manier helpt de koude ons lichaam zuurstof en voedingstoffen beter te verspreiden.
Dit vetweefsel vind je onder je huid en is o.a. zichtbaar als zwembandje maar het kan zich ook rondom je organen nestelen; de gevaarlijkste variant, want dit is niet zichtbaar. Als je dan toch vet hebt, dan graag bruin vet! Want bruine vetcellen verbranden juist en zetten de calorieën om in warmte.