Is de Kerstman in het rood gekleed omdat Coca‑Cola dat bedacht heeft? Nee, dat is niet helemaal het geval. Er zijn eeuwenoude illustraties van de Kerstman waarin hij afwisselend een rood, groen of geel pak draagt. Zijn uiterlijk is door de jaren heen ook veranderd: van kabouter en elf tot angstaanjagende gnoom.
In de jaren twintig begon Coca-Cola met het maken van advertenties, waarin de kerstman een rol speelt. Deze figuur was gemodelleerd naar de kerstman die door cartoonist Thomas Nast is getekend. Hij ontwierp de kerstman in de negentiende eeuw voor het blad Harper's Weekly.
Oorsprong. Vermoedelijk is de Amerikaanse Santa Claus een mengeling van de Britse Father Christmas en de Nederlandse Sinterklaas, hoewel ook gebruiken van Duitse emigranten, zoals Knecht Ruprecht en Pelzmärtel, en het Duitse gebruik om cadeaus tijdens de kerst te geven, van invloed kunnen zijn geweest.
Santa Claus is namelijk afgeleid van onze welbekende goedheiligman: Sint Nicolaas, oftewel Sinterklaas. Net als Sinterklaas komt de Kerstman daarom niet uit het koude noorden, maar uit de zonnige stad Myra in het huidige Turkije. Sint Nicolaas stond bekend om zijn vriendelijkheid en vroomheid.
Tegenwoordig kennen we vooral Sinterklaas en de Kerstman. Dat zijn een soort broers, of in ieder geval naaste familieleden. De Kerstman is de Amerikaanse versie van Sinterklaas, wat duidelijk blijkt uit zijn naam: Santa Claus is een verbastering van het Nederlandse Sint Nicolaas of Sinterklaas.
Het was reclametekenaar Haddon Sundblom die de gekende kerstman vorm gaf in opdracht van Coca‑Cola. De Kerstman maakte voor het eerst zijn opwachting in een Coca‑Cola kerstreclame in 1931.
Het is met mythische figuren altijd lastig om aan te wijzen waar ze nu precies vandaan komen. Feit is natuurlijk dat Sinterklaas eerder bestond dan de kerstman. En onze Sint heeft wel degelijk invloed gehad op het ontstaan van de bolle ho-ho-ho-roeper.
In 1931 gaf Coca‑Cola de reclametekenaar Haddon Sundblom de opdracht de Kerstman opnieuw vorm te geven. Een goede vriend van Sundblom, Lou Prentice, stond model voor de Kerstman. Sundblom tekende een warme, gezellige Kerstman met een witte baard en een rood-wit pak.
De gulle Sint-Nicolaas
De bisschop Sint-Nicolaas vormde waarschijnlijk de inspiratie voor de kerstman. Daarom zou je kunnen zeggen dat de kerstman uit Turkije komt, want daar woonde Sint-Nicolaas.
Voor de Amerikanen woont de kerstman op de Noordpool terwijl voor de meeste Europeanen de kerstman in het Finse Rovaniemi woont. De Denen maken het nog ingewikkelder en beweren dat de kerstman in Groenland woont, wat natuurlijk komt doordat Groenland onderdeel uitmaakt van het Deense Koninkrijk.
In de Scandinavische talen heet Kerstmis tot op de dag van vandaag jul. In de Romeinse kalender viel de winterzonnewende op 25 december. De viering van Kerstmis op 25 december ontstond in de vierde eeuw in Rome. Het is onbekend wie dit precies voor het eerst heeft ingesteld en waarom.
Hoe is het huidige sinterklaasfeest ontstaan? De viering van Sinterklaas zoals we die nu kennen is gebaseerd op een prentenboekje dat de Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman in 1850 maakte.
Historici vermoeden dat hij is gebaseerd op de bisschop Nicolaas.Hij leeft rond de vierde eeuw na Christus in Myra, een stad in het huidige Zuid-Turkije. Over zijn leven is weinig bekend – de eerste verhalen over hem duiken pas eeuwen later op. Een afbeelding van Sint Nicolaas van Myra in een Franse kerk.
Onze geschiedenis
Op 8 mei 1886 serveerde Dr. John Styth Pemberton de eerste Coca‑Cola ter wereld in zijn apotheek in Atlanta, Georgia. Sinds dat ene iconische drankje zijn we uitgegroeid tot een 'total beverage company' – ons portfolio biedt voor ieder wat wils en dat voor elk moment van de dag.
Het kerstfeest is ontstaan in de vierde eeuw na Christus, en wel tegelijk in Rome en Jerusalem. Daarom werd het feest op twee verschillende data gevierd: te Rome op 25 december, in Jerusalem op 6 januari.
De kerstsokken van de Kerstman en het snoepgoed van Sinterklaas worden met dit kinderfeest dus gecombineerd. Ben je stout geweest? Van Sinterklaas krijg je de roe als je stout bent geweest.
Santa Claus werd afgebeeld in het rood met een witte bontrand, en deze kleurencombinatie droeg zeker bij aan Coca-Cola's gebruik van de Kerstman voor zijn reclamecampagne van 1931. De campagne moest het idee van de meeste Amerikanen wegnemen dat Coca-Cola alleen geschikt was om op warme zomerdagen te drinken.
In de christelijke traditie zet men een kerstboom op met kerst, omdat de driehoekige vorm doet denken aan de heilige drie eenheid van de vader, de zoon en de heilige geest. In landen als Polen en Oekraïne werd de kerstboom ook wel op de kop gehangen, zodat het leek op het kruis van Jezus.
Negen rendieren trekken de slee van de kerstman: Dasher, Dancer, Prancer, Vixen, Comet, Cupid, Donner, Blitzen en natuurlijk Rudolph, aan wie zelfs een kerstlied "Rudolph the Red-Nosed Reindeer" is opgedragen.
2. DUITSLAND: DER WEIHNACHTSMANN, CHRISTKIND, NIKOLAUS EN KRAMPUS. De geschiedenis van de Kerstman kent in Duitsland veel verschillende kerstpersonages die interessant zijn om te noemen. De eerste is “der Weihnachtsmann”, letterlijk vertaald “de man van Kerstmis” of Vadertje Kerstmis.
Nico van Kooi (49) is bekend als Nicolas de Kerstman en heeft een single Als het kerst is. Via zijn Instagramkanaal bereikt hij een groot publiek. Als Kerstman werkt hij samen met PostNL, Oger en hij staat op grote events.
In het Engels noemen ze hem Father Christmas of Santa Claus, in België en Frankrijk heet hij Père Noël, en in Italië is zijn roepnaam Babbo Natale.In Noorwegen staat hij bekend als Julenissen en komt hij niet door de schoorsteen, maar klopt hij op kerstavond aan de deur met een zak vol cadeautjes.
Dit verhaal heb je nog nooit gehoord. Het is een hilarische en ontroerende komedie over Fred Claus, de broer van de Kerstman en zijn complete tegenpool.
De historische figuur die model zou hebben gestaan voor de Nederlandse Sinterklaas werd volgens de overlevering ongeveer 270 na Christus geboren in de havenplaats Patara in de Griekse provincie Lycië in Klein-Azië (het huidige Turkije).
Djed Moroz heet hij, grootvadertje vorst. Hij is een Slavische versie van de Kerstman die we kennen uit de Angelsaksische wereld. Hij draagt een kerstmuts van bont, een met krullen versierde cape en hij heeft een orthodoxe staf. Zijn hulpje is geen kleine elf, maar een knap jong meisje met een sneeuwkroontje.