Nu weten we hoevaak Chlamydia en Gonorroe voorkomen in Nederland, maar wat is nou de kans dat je dit krijgt van één keer onveilige seks? Voor vrouwen geldt dat je per keer dat je onveilige seks hebt met een besmette partner, 45% kans hebt om Chlamydia op te lopen en 80% kans hebt om Gonorroe op te lopen.
In 2017 hebben ruim 150.000 mensen een soa seksueel overdraagbare aandoening -test laten doen bij de centra seksuele gezondheid, 5 procent meer dan in het jaar ervoor. Bij 18,4 procent van deze mensen is ook daadwerkelijk een soa vastgesteld.
Bij orale seks loop je geen risico op een soa: fabel
"De kans op een soa is bij pijpen en beffen kleiner dan bij seks zonder condoom, maar je kunt het nooit helemaal uitsluiten. We raden daarom aan om geen sperma of bloed in je mond te krijgen als je niet zeker weet of je partner hiv of een andere soa heeft.
In 2019 was het soa-vindpercentage 16,8% onder vrouwen en 20,0% onder heteroseksuele mannen. Het percentage MSM met een of meerdere soa's varieert tussen 19,2% en 21,2% over de jaren (2019: 21,2%) (Figuur 1).
De meest vastgestelde soa is chlamydia. Bij hetero's volgen herpes en genitale wratten (HPV). Bij homomannen is dat syfilis en gonorroe.
Gevolgen. Het is belangrijk om een seksueel overdraagbare aandoening tijdig te behandelen. Anders kan die ernstige gevolgen hebben, zoals verminderde vruchtbaarheid of zelfs onvruchtbaarheid. Zolang een soa niet is behandeld, blijf je besmettelijk voor anderen.
Je kunt een soa in je keel krijgen doordat je iemand pijpt of beft. Dat heet orale seks. De kans is wel kleiner dan wanneer de piemel in de vagina of anus gaat.
Een soa gaat niet vanzelf over. Je moet het dus laten behandelen. En hoe eerder je een soa behandelt, hoe beter. Als je een soa hebt, heb je meer kans om ook een andere soa te krijgen.
SOA worden overgebracht door geslachtsgemeenschap, maar ook door seksuele contacten via de mond, door anale contacten of contacten met lichaamsvloeistoffen zoals sperma, speeksel, bloed en vaginale afscheiding. Slechts enkele SOA zijn overdraagbaar via huidcontact.
Omdat de meeste mensen niet merken dat ze chlamydia hebben, is het moeilijk aan te geven hoe groot de kans op besmetting precies is, per seksueel contact. Uit oudere studies blijkt dat de transmissie-kans (de kans op overdracht) van vrouw naar man 28% is, en van man naar vrouw 45%.
Wij adviseren je om minimaal zeven dagen te wachten met seks. Dit heeft twee redenen: Na zeven dagen is de chlamydia-bacterie uit je lijf verdwenen. Je kunt de bacterie dan niet meer overdragen aan je sekspartner.
Je partner kan een soa hebben zonder het te weten
Je partner kan ook een virus hebben waar je later een soa door krijgt. Dat je partner geen klachten heeft, betekent niet dat jij ook geen klachten krijgt. Het kan dus zijn dat jullie allebei een soa hebben, maar jij wel klachten hebt en je partner niet. Of andersom.
Dat verschilt van soa tot soa. Gonorroe kan zich al na enkele dagen manifesteren, terwijl hepatitis B en genitale wratten soms pas na een half jaar kunnen aangetoond worden. De meeste soa's zijn na 3-4 weken aantoonbaar.
Syfilis. Syfilis is een ernstige soa die wordt veroorzaakt door een bacterie, die zich langzaam via je bloedbaan verspreidt. Na 2 tot 12 weken kun je klachten krijgen. Bijvoorbeeld zweertjes op of in je mond, penis, vagina of anus.
Er zijn vaak geen of alleen vage klachten. Daardoor kunnen ze lang blijven doorlopen met een chlamydia-infectie, soms wel jaren. Ondertussen kan de ziekte ongemerkt worden doorgegeven.
Als je een soa hebt, kun je last hebben van de volgende symptomen: Afscheiding of pus uit de vagina, penis of anus (meer dan normaal). De afscheiding kan waterig, melkachtig, gelig of groenig van kleur zijn of anders ruiken. Branderig gevoel, irritatie, pijn bij of na het plassen.
Je kan zowel herpes oplopen als je iemand beft, maar ook herpes oplopen als je gebeft wordt door iemand die op dat moment een koortslip heeft. Herpes in de keel kan ook voorkomen, daarbij nestelt het virus zich in de slijmvliezen in de keel.
Een beflapje is een dun doekje van rubber dat je tijdens het beffen op de vagina kunt leggen. Hierdoor voorkom je dat er menstruatiebloed in de mond komt. Zo kunnen er geen hiv of andere seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) worden overgedragen. Je kunt ook een opengeknipt condoom als beflapje gebruiken.
Een beflapje is ook hartstikke prima als je wilt baffen! Zeker in en rond de anus kunnen bacteriën leven die het mondje niet waarderen. Uiteraard kun je ook zonder lapje beffen en/of baffen. Je loopt dan dus alleen wel kans op soa's.
SOA-symptomen bij een man
Pusachtige, waterige afscheiding uit de penis. Blaasjes, zweertjes of wratten op de penis, de eikel of de anus. Een pijnlijke of gezwollen balzak. Jeuk rond de anus/bilnaad.
Geslachtsziekten of soa's bestaan al minstens 3500 jaar. De oudste verwijzing ernaar staat in het Ebers Papyrus, een Oud-Egyptische papyrusrol met medische informatie uit ongeveer 1550 voor Christus. Ook in het Oude Testament worden geslachtsziekten en hun behandelmethoden beschreven.
Kun je van chlamydia genezen? Ja. Je krijgt medicijnen en dan gaat de soa over. De klachten gaan dan weg.