Ruim 2 op de 100 mensen in Nederland hebben jicht. Jicht ontstaat meestal na het 40ste levensjaar. Jicht is de meest voorkomende vorm van reuma bij ouderen. Bijna een derde van de mensen met jicht is ouder dan 75 jaar.
Een jichtaanval geneest meestal vanzelf. Binnen één tot drie weken zijn de klachten weer verdwenen. Het kan bij een eenmalige aanval blijven, of steeds weer terugkomen. Er zijn medicijnen die de aanvallen tegengaan en verlichten.
Toch krijgt maar 1 op de 10 mensen met een verhoogd urinezuurgehalte in het bloed jicht. Het is ook niet bekend waardoor iemand een verhoogd urinezuurgehalte in zijn bloed heeft. In sommige families komt jicht vaker voor. Bij mannen van middelbare leeftijd komt jicht vaker voor.
Chronische jicht ontstaat eveneens doordat urinezuurkristallen zich ophopen in gewrichten en weefsels. In tegenstelling tot acute jicht zijn de ontstekingen echter blijvend. Het kan voorkomen dat een jichtaanval in het verleden niet goed behandeld is, waardoor de jicht blijvend in meerdere gewrichten is gaan zitten.
Door jicht heb je een 30% hoger risico op het krijgen van hart- of vaatziekten dan mensen zonder jicht. Dit komt doordat jicht vaak samen gaat met een hoge bloeddruk. Een te hoge bloeddruk is slecht voor je hart en bloedvaten.
Zuur, base, purine
Basisch vormende voeding kan daarentegen onbeperkt worden gegeten. Basisch vormende voeding is bijvoorbeeld groenten, fruit, pompoen, banaan, komkommer, augurk, tomaat, aardappel, aubergine, selderij. Het valt daarnaast ook aan te bevelen matig te zijn met voeding die veel purine bevat.
Tomaten en jicht
Circa 70% van de ruim 2000 mensen met jicht zegt dat bij hen bepaalde voedingsmiddelen een jichtaanval uitlokken. Het meest genoemd worden vis, schaal- en schelpdieren, alcohol en rund- en varkensvlees, gevolgd door tomaten. Van de mensen in deze studie zegt 1 op de 7 dat tomaten jicht uitlokt.
6. Voldoende magere zuivelproducten nemen. Magere zuivelproducten kunnen mogelijk het risico op jicht verminderen doordat de uitscheiding van urinezuur wordt bevorderd.
Het lichaam zet fructose-glucosesiroop voor een deel om in urinezuur. Fructose-glucosesiroop zit voornamelijk in met suiker gezoete frisdranken. Het urinezuurgehalte van het bloed wordt nog extra verhoogd als het lichaam door versnelde celafbraak meer urinezuur produceert dan normaal.
Drink het liefst water en thee en koffie zonder suiker. In tegenstelling tot wat vroeger werd gedacht, is er geen reden om koffie te laten staan. Koffiedrinken verlaagt mogelijk zelfs het risico op jicht. Ook thee kun je gewoon drinken als je jicht hebt.
Urinezuurkristallen slaan neer
Jicht is een reumatische aandoening, een zogenaamde autoinflammatoire aandoening (auto=zelf, inflammatoir=ontsteken). Jicht ontstaat doordat uraatkristallen neerslaan in de gewrichten. Dit kan leiden tot plotse aanvallen van gewrichtsontstekingen.
Het gewricht is gezwollen, rood en warm. Deze gewrichtsontstekingen bij jicht komen in aanvallen en kunnen uitgelokt worden door alcoholgebruik of plaspillen. Een aanval van jicht is zeer pijnlijk en gaat soms samen met koorts. Berucht is de ontsteking aan de grote teen.
Wat zijn mogelijke oorzaken? Flendrie: “Het risico op jicht is groter bij een verhoogde urinezuurconcentratie in het bloed. Het urinezuur lost niet meer volledig op in het bloed en slaat neer in de vorm van kristallen.
Mengsels waarin brandnetel, paardenbloem, selderij, guldenroede en/of berkenblad verwerkt zijn stimuleren de urineproductie en voeren zo urinezuren af. Alcohol lokt vaak jichtaanvallen uit omdat het zorgt voor verhoging van het urinezuurgehalte.
Een jichtaanval gaat altijd gepaard met hevige pijn in het gewricht, welke ook opzwelt en rood en warm wordt. Bij jicht in de voet kunt u daarnaast de volgende symptomen ervaren: Extreme gevoeligheid van de voet. Veel mensen kunnen het zelfs niet verdragen wanneer er een laken of deken op de voet wordt gelegd.
Mensen met jicht kunnen plotselinge ontstekingsaanvallen met pijn in gewrichten ervaren. Alcohol en jicht zijn geen goede combinatie, omdat het drinken van alcoholische dranken de kans op een jichtaanval kan vergroten.
Dieetadvies bij jicht
Ook gistrijke producten zoals Marmite vermijden. Varkensvlees, leverworst, tong, eend, kip, garnalen, heilbot, krab, kreeft, oesters, paling, schol, asperges, bloemkool, peulvruchten, soja(producten), sperziebonen, spinazie en champignons bevatten eveneens veel purine.
Producten waar per 100 gram minder dan 150 gram purine in zit zouden geen problemen op moeten leveren. Beleg voor op brood wat waar minder dan 75 gram purine (oftewel zeer weinig) in zit zijn de volgende: rund-en varkensvlees, kip en leverworstsoorten. Maar waar nog minder in zit zijn groentes en fruit.
Een verhoogde urinezuurgehalte van het bloed kan een jichtaanval veroorzaken. Ook externe factoren (lichamelijke en psychische stress, weersomstandigheden) kunnen een rol spelen bij het ontstaan en uitlokken van een jichtaanval.
Zo leveren zuursmakende vruchten, zoals citroenen en sinaasappels, na vertering en stofwisseling toch een basenoverschot op. Ook is het niet zo dat zuur werkende voedingsmiddelen per definitie ongezond zijn. Zo leveren vis, granen en peulvruchten een zurenoverschot, maar dit zijn waardevolle voedingsmiddelen.
U kunt proberen nieuwe aanvallen te voorkomen door veel te drinken, zo'n 2 tot 3 liter per dag. Dit verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed. Heeft u meer dan 2 jichtaanvallen per jaar, of heeft u onderhuidse knobbels met urinezuur, dan kan de arts u allopurinol voorschrijven.
Frisdrank & vruchtensap
We eten sowieso teveel suiker, maar voor mensen met jicht kan dat ook leiden tot jichtaanvallen. Want urinezuur is een bijproduct van de afbraak van een bepaalde soort suiker: fructose. En die vind je vooral in frisdrank en vruchtensap. Fruit is overigens prima!
Uw nieren kunnen hun werk het beste doen als u veel (water) drinkt. Als u te weinig drinkt, kunnen uw nieren het urinezuur minder goed uitscheiden. Veel drinken is goed, maar dat geldt zeker niet voor alcohol.
met enkele druppels citroensap, een schijfje citroen, of limonadesiroop), thee, koffie, magere melkproducten, tomaten- of groentesap, light frisdranken en bouillon. Magere zuivelproducten verlagen (mogelijk) de kans op het optreden van een jichtaanval. De uitscheiding van urinezuur wordt hierdoor aangespoord.