In Kamp Vught zaten tussen 1943 en 1944 in totaal 31.000 Joden, zigeuners, verzetsmensen en anderen gevangen. Vught werd in oktober 1944 bevrijd. De herdenking vrijdag begon met een stille tocht vanaf het museum van Kamp Vught naar het monument voor 329 geëxecuteerde verzetsmannen op de voormalige fusillade-plaats.
In totaal werden ongeveer 32.000 mensen tussen januari 1943 en september 1944 korte of langere tijd opgesloten in het kamp. Van hen vonden zeker 749 kinderen, vrouwen en mannen in het kamp de dood door honger, ziekte, mishandeling en executie.
Eenmaal in de gaskamer, waar ze zogenaamd een welverdiende douche zouden krijgen, werd door een gat in het plafond het dodelijke Zyklon B-gas naar binnen gegooid. Een kwartier, hooguit twintig minuten later was iedereen dood. Volgens de meest recente schattingen stierven in Auschwitz minstens 1,1 miljoen mensen.
Van de 1,3 miljoen gedeporteerden overleefden ongeveer 1,1 miljoen Auschwitz niet. Onder de slachtoffers bevonden zich ongeveer één miljoen Joden, 70 000 Polen, 21 000 zigeuners, vrijwel alle Russische krijgsgevangenen en ruim 10 000 slachtoffers van andere etniciteiten.
Slechts circa 5.000 à 5.500 Joodse gedeporteerden overleefden de oorlog. De website van Herinneringscentrum Kamp Westerbork geeft de volgende cijfers voor deportaties vanuit dat kamp: Naar Auschwitz werden meer dan 60.000 mensen gedeporteerd, van wie er minder dan 900 overleefden.
Het zijn de namen van kinderen tot twaalf jaar die vanaf Loods 24 zijn gedeporteerd. Geen van deze 686 kinderen heeft de Tweede Wereldoorlog overleefd. Loods 24 aan de Stieltjesstraat in Rotterdam-Feijenoord is de plek waarvandaan joden uit de stad met de trein werden weggevoerd.
Auschwitz – het beruchtste concentratiekamp van de nazi's. In juni 1940 marcheren Duitse soldaten een verlaten kazerne in Zuidwest-Polen binnen, en in de vier jaar erop denken architecten, ingenieurs en SS-officieren een ware hel op aarde uit.
Van de 200 000 gedeporteerde Joden werden er 140 000 direct na aankomst vergast. Met de nieuwe crematoria, waarvan de eerste in de lente van 1943 klaar waren, was het kamp klaar voor de grote toestroom van Joden. De totale capaciteit van de gaskamers annex crematoria lag op ongeveer 4756 mensen per dag.
'Die kinderen nemen plaats in je leven. ' Transport 49 van Westerbork naar Auschwitz, dinsdag 9 februari 1943, 1148 gedeporteerden, van wie 169 kinderen. De meesten komen uit Amsterdam, maar er zijn ook kinderen bij uit Rotterdam, Den Haag, Apeldoorn en Groningen.
Maar ons land kende geen kampen met gaskamers zoals die bestonden in de Duitse vernietigingkampen. Het eerste kamp in Nederland was bij Schoorl, waar vanaf februari 1941 vooral joden, communisten en politieke gevangenen van anti-revolutionaire huize werden opgesloten.
Wat aten gevangenen? Gevangenen krijgen weinig en slecht eten. Het voedsel bestaat uit waterige koolsoep en brood. Soms is het eten niet eens gaar, andere keren is het bedorven.
Bij een stalvergassing moet het gas zich eerst binnen in de stal verspreiden; binnen 10 minuten nadat het (verwarmde) CO2-gas in de stal is gebracht, zijn de dieren bewusteloos en binnen 30 min zijn alle dieren in de stal dood.
Rudolf Höss wordt op 16 april 1947 opgehangen op de binnenplaats naast het voormalige crematorium van Auschwitz. Höss was de commandant van concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. Hier was hij verantwoordelijk voor de dood van bijna een miljoen Joden en andere gevangenen in het kamp.
Naast duizenden Joden zaten er politieke gevangenen, verzetsstrijders, Sinti en Roma (zigeuners), gijzelaars, Jehova's getuigen, homoseksuelen, zwarthandelaren, criminelen en zwervers. Voor de Joden was Kamp Vught een doorgangskamp.
Wonderwel kwamen alle in het concentratiekamp geboren kinderen levend en gezond ter wereld. Een groot deel van de kinderen wordt alsnog verdronken of sterft aan ondervoeding en onderkoeling. Maar, zo schrijft Leszczynska, “zolang een pasgeborene met de moeder samen was, schiep het moederschap zelf een straal van hoop”.
Kamp Vught, of Konzentrationslager Herzogenbusch, was tijdens de Tweede Wereldoorlog het enige SS-concentratiekamp buiten nazi-Duitsland en het door nazi-Duitsland geannexeerde gebied. Leer meer over de historie van het kamp in oorlogstijd.
Bevrijding. In januari 1945 verliet Verduin Auschwitz, samen met andere kampbewoners. Ze lopen de 40 tot 60 kilometer lange 'dodenmars' naar Gleiwitz, van waaruit hij met de trein meereisde naar Buchenwald. Daar werden onder meer veel Joden en Polen heengevoerd om te worden vermoord.
Auschwitz ticket prijzen
Standaardtarief voor volwassenen: 23€. Standaardtarief voor kinderen tot 21 jaar: €17.
Gaskamers in de Tweede Wereldoorlog waren afsluitbare ruimtes die door de nazi's gebouwd waren om op industriële wijze groepen Joden, Roma, gehandicapten en andere door het naziregime als ongewenst beschouwde personen in één keer door een giftig gas te vermoorden.
De Britse arts Benjamin Ward Richardson groeide uit tot een autoriteit op het gebied van koolstofmonoxide en propageerde het gebruik van het gas in (mobiele) gaskamers voor het uitroeien van zwerfhonden- en katten, die ziektes verspreidden en agressief konden zijn.
De gaskamer was nooit meer dan 20-30 minuten gevuld met gas – niet lang genoeg om sporen achter te laten, volgens deskundigen. Historici weten bovendien van leden van de Sonderkommando's – de joden die in de crematoria werkten – dat muren en vloer na gebruik grondig werden schoongemaakt.
De Schutzstaffel, beter bekend onder de afkorting SS, is een van de meest beruchte organisaties uit de geschiedenis. Ooit opgericht als persoonlijke lijfwacht van Adolf Hitler, maar later ook verantwoordelijk voor vele gruwelijkheden gepleegd als bewakers in de concentratiekampen en als doodseskaders.
"De ganzen worden ter plekke gevangen.We drijven ze samen in een kooi en dan worden ze ter plekke gedood. Dat gebeurt met CO2, koolzuur, dat zit ook in je bier en cola. Binnen 40 seconde zijn ze het bewustzijn verloren, dan voeren we de dosis op en na twee minuten zijn ze dood."
De bevrijding
Auschwitz werd op 27 januari 1945 bevrijd. Toen waren er al 1,1 miljoen mensen vermoord. Dat is meer dan 50 keer een volle Amsterdam ArenA. Auschwitz werd bevrijd door de Russen.
1. Tweede Wereldoorlog, 1939 -1945. Tussen 1939 en 1945 vielen 60 tot 72 miljoen dodelijke slachtoffers.