In 2022 had 50,2% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder overgewicht. Iets meer dan 15% van de volwassenen heeft ernstig overgewicht (obesitas). Van de kinderen van 4 tot en met 17 jaar oud heeft zo'n 13% overgewicht, van wie 3% ernstig.
Laten we wel wezen, als 60% van de bevolking ongezond leeft, gaat er iets verschrikkelijk mis. Zo verschrikkelijk, dat het bijna niet waar kan wezen. Bijna 60% van de Nederlandse bevolking leeft ongezond en loopt daardoor een verhoogd risico op diabetes, hart- en vaatziekten of nierfalen.
Bijna de helft van de wereldbevolking heeft slechte eetgewoontes, zo blijkt uit het jaarlijkse Global Nutrition Report (GNR). Volgens het rapport eet 48 procent van de bevolking te veel of net te weinig, met als gevolg dat wereldwijd nog te veel mensen aan overgewicht, obesitas of ondergewicht lijden.
67 procent van de volwassenen vindt dat zij over het algemeen (heel) gezond eten - 8 procent heel gezond en 59 procent gezond - zo blijkt uit Belevingen 2022. Het grootste deel van hen geeft aan voldoende groenten te eten (91 procent) en gevarieerd te eten (87 procent).
Nederlanders eten te weinig groente, fruit en vis. Slechts een kwart van de bevolking haalt de richtlijnen voor gezonde voeding.
Licht stijgende trend in zitgedrag
In 2021 brachten Nederlanders van 4 jaar en ouder dagelijks gemiddeld 9 uur en 6 minuten zittend door. In het weekend zitten Nederlanders gemiddeld ruim een uur minder per dag dan doordeweeks. Over de jaren is een licht stijgende trend te zien in het aantal uren zitten.
De belangrijkste gedragingen in dit verband zijn roken, ongezonde voeding, gebrek aan lichaamsbeweging en alcohol drinken. Een ongezond dieet kan bijvoorbeeld leiden tot obesitas, wat een risicofactor is voor diabetes, maar ook voor hart- en vaatziekten, beroerte en bepaalde vormen van kanker.
Dan hoef je volgens een nieuwe Amerikaanse studie gewoon op je veertigste 8 gezonde gewoonten over te nemen. Mannen die vanaf hun veertigste 8 gezonde gewoonten aannemen, zouden hun leven met 24 jaar kunnen verlengen.Bij vrouwen is dat 23 jaar.
Het optreden van hart- en vaatziekten wordt voor 80% bepaald door risicofacto- ren die grotendeels door leefstijl beïnvloed worden: roken, overgewicht, ongezonde voeding, alcohol en gebrek aan beweging.
In 2021 vond 80,5 procent van de Nederlandse bevolking de eigen gezondheid goed of zeer goed. Relatief meer mannen dan vrouwen hebben een (zeer) goede ervaren gezondheid. Er zijn ook meer vrouwen dan mannen met langdurige aandoeningen, lichamelijke beperkingen en belemmeringen door pijn.
Naast degenen die aangaven graag gezonder te willen eten, liet 58 procent van de 18-plussers weten dat ze dit niet nodig vinden, omdat zij naar eigen zeggen al gezond genoeg eten.
Niet-alcoholische dranken, Brood, granen, rijst en pasta, Zuivel en zuivelvervangers en Vetten en oliën worden bijna dagelijks gegeten of gedronken. Groenten worden op 89% van de dagen gegeten. Vlees en vleesvervangers worden op 87% van de dagen gegeten. Fruit, noten en olijven worden op 77% van de dagen gegeten.
Deze factoren zijn geformuleerd naar aanleiding van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 1997. BRAVO staat voor Beweging, Roken, Alcohol, Voeding en Ontspanning.
Gevolgen voor de fysieke ontwikkeling
Op het gebied van groei en gezondheid kan zowel ongezonde voeding als verstoord eetgedrag leiden tot achterblijvende groei, ondergewicht, overgewicht, darmproblemen (obstipatie, diarree) en tandbederf (Florence, 2008; Taras, 2005; Hoyland, 2008; De Wit, 1994).
Vijf belangrijke determinanten van de gezondheid zijn ongezonde voeding, weinig bewegen, problematisch alcoholgebruik, psychosociale arbeidsbelasting en slechte luchtkwaliteit.
Alle in dit rapport beschreven ongezonde leefstijlfactoren (roken, cannabisgebruik, ongezond eten, weinig bewegen, alcoholgebruik en riskant seksueel gedrag) en psychische problemen (gedragsproblemen en emotionele problemen) komen vaker voor bij laagopgeleide jongeren dan onder hoogopgeleide jongeren.
Beweeg minimaal 2,5 uur per week actief.
Verdeel deze 2,5 uur over meerdere dagen per week. Je kunt de meeste dingen zo actief maken als je zelf wilt. Beweeg bijvoorbeeld 5 dagen 30 minuten actief. Bij actief bewegen gaat je hart sneller kloppen.
BRAVO: De BRAVO aanpak (Bewegen, Roken, Alcohol, Voeding en Ontspanning) is een goede manier om het gezondheidsbeleid vorm te geven.
Leefstijlziektes is een overkoepelende naam voor meerdere leefstijl gerelateerde ziektes. Leefstijlziektes zijn aandoeningen die (deels) worden veroorzaakt door de manier waarop wij leven en eten. Denk hierbij aan overgewicht (obesitas), diabetes type 2, kanker, hart- en vaatziekten.
Hoelang mag je zitten per dag? Er is nog geen norm vastgesteld hoeveel je maximaal mag zitten per dag. Onderzoek heeft wel uitgewezen dat mensen die dagelijks 8 tot 11 uur zitten een grotere kans hebben op vroegtijdig overlijden dan mensen die minder dan 4 uur per dag zitten.
Volwassenen met veel schermtijd op de teller, hebben meer kans om hart- en vaatziekten te ontwikkelen. Kinderen en jongeren die veel stilzitten, blijken bovendien minder fit te zijn op cardiovasculair vlak. Te veel stilzitten kan een hoge bloeddruk en een hoge cholesterol in de hand werken.
Op basis van onderzoek blijkt dat de statijd minstens 10 minuten per uur dient te zijn. Met tenminste twee wisselingen tussen zitten en staan per uur. Na verloop van tijd moet de statijd verhoogd worden tot minimaal 20-30 minuten per uur om de richtlijn van 4 uur staan per dag te bereiken.