De Zwarte Dood is de epidemie die van 1347 tot 1352 in Europa woedde en vele slachtoffers maakte, soms tientallen procenten van de bevolking. De epidemie werd veroorzaakt door de pestbacterie en kostte wereldwijd tussen de 75 en 200 miljoen mensen het leven.
Tussen 1347 en 1353 kostte de ziekte het leven aan naar schatting 75 tot wel 200 miljoen mensen.
Een van de beruchtste ziekmakers is Yersinia pestis. In de jaren 541-543 na Christus trof deze pestbacterie het Oost-Romeinse Rijk, ook wel Byzantijnse Rijk genoemd, van keizer Justinianus I. De keizer, naar wie de ziekte is vernoemd, kreeg zelf ook de pest, maar overleefde het.
4,5 Infectie met de pestbacterie kan zich manifesteren als builenpest of als longpest. Bij de builenpest ontstaat op de plaats van de vlooienbeet een pustel met daaromheen een donkere flegmone – vandaar vroeger de naam 'de zwarte dood' (figuur 3).
In de veertiende eeuw werd de wereld getroffen door een ernstige pandemie: de pest, een hele besmettelijke ziekte. Deze werd veroorzaakt door een bacterie. In die tijd was er nog geen medicijn, waardoor er 200 miljoen doden vielen.
Wereldwijd neemt het aantal pestgevallen de laatste 10 jaar beduidend af. Terwijl er in 2008 nog ongeveer 2700 gevallen aan de WHO werden gerapporteerd, waren dit er in 2018 nog maar 248. Gedurende de afgelopen decennia zijn urbane epidemieën gemeld in onder andere Afrika, Zuid-Amerika en Azië.
Het herinneren en gedenken van doden nam in het leven van de middeleeuwer een belangrijke plaats in. De dood was voortdurend aanwezig. Ten gevolge van ziekte, oorlog, hongersnood en andere bedreigingen lag de gemiddelde levensduur in de Nederlanden van de vijftiende eeuw beneden de veertig jaar.
De Zwarte Dood was een builenpestpandemie die in Europa voorkwam van 1346 tot 1353. Het was een van de dodelijkste pandemieën in de menselijke geschiedenis; wel 50 miljoen mensen kwamen om, misschien wel 50% van de Europese bevolking in de 14e eeuw.
In 1738 was er nog een epidemie in Oost-Europa en de ziekte verdween pas uit Europa na een laatste heropflakkering in Rusland van 1770-1773.
Maar de ziekte bestaat vandaag ook nog. De uitbraken zijn echter veel beperkter en vooral: dankzij antibiotica is de ziekte te genezen. Er bestaan verschillende soorten van pest, die allemaal door hetzelfde type bacterie worden veroorzaakt, de Yersinia pestis. De bacterie wordt overgedragen door besmette vlooien.
Sharon DeWitte onderzoekt skeletresten om aanwijzingen te vinden over overlevenden van de middeleeuwse pest uit de 14e eeuw. Een nieuw onderzoek suggereert dat mensen die de middeleeuwse massamoordplaag, bekend als de Zwarte Dood, overleefden, aanzienlijk langer leefden en gezonder waren dan mensen die leefden voordat de epidemie in 1347 toesloeg.
Velen dachten dat de ziekte een straf van God was. Omdat niemand wist waar de Zwarte Dood vandaan kwam, kregen minderheden de schuld. Zij zouden waterbronnen vergiftigd hebben of op een andere manier besmetting veroorzaken. Deze gedachte leidde tot vervolging van Joden, bedelaars en mensen met lepra.
Twee inspuitingen met het vaccin blijken genoeg om proefdieren te beschermen tegen zowel de Bacillus anthracis als de Yersinia pestis, de bacterie die de pest overbrengt. Zelfs als de dieren worden blootgesteld aan (normaal) dodelijke dosissen.
Er bestaan drie typen pest: builenpest, longpest en septische infecties als gevolg van pest. De tijd van besmetting tot de eerste ziekteverschijnselen hangt af van het type pest en varieert van enkele dagen voor longpest tot ongeveer een week voor builenpest en septische infecties.
Er wordt algemeen aangenomen dat de Zwarte Dood het gevolg was van de pest, veroorzaakt door infectie met de bacterie Yersinia pestis . Moderne genetische analyses geven aan dat de stam van Y. pestis die tijdens de Zwarte Dood werd geïntroduceerd, voorouderlijk is aan alle bestaande circulerende Y. pestis-stammen waarvan bekend is dat ze ziekten bij mensen veroorzaken.
De Zwarte Dood was de Middeleeuwse naam voor de ziekte de pest. Miljoenen mensen zijn er aan overleden. De pandemie (dan gaan er héél erg veel mensen dood) duurde van 1346 tot 1351 De pandemie kostte over de hele wereld aan 75 tot 100 miljoen mensen het leven.
De pest is meerdere malen ontstaan in de loop van de geschiedenis en dit kan opnieuw gebeuren, zo waarschuwen wetenschappers. Het Romeinse rijk keeg in de zesde eeuw na Christus te maken met een vorm van de builenpest die genetisch gezien niet kan worden beschouwd als een voorloper van de moderne pest.
Het bekendste pesttype is de builenpest, waaraan de Zwarte Dood zijn naam ontleent. Iemand met builenpest krijgt eerst koorts en hoofdpijn, waarna in met name de liesstreek en oksels pijnlijke zwarte builen ontstaan vanwege geïnfecteerde lymfeklieren.
Dat voortschrijdend inzicht is waarschijnlijk de reden dat de pest in de loop van de eeuw verdween uit de stad. Zo besefte men dat schepen een belangrijke besmettingsbron waren.Als die in gebieden waren geweest waar de pest heerste, werden ze geweerd. Dat gebeurde ook andersom.
De moderne wetenschap heeft ons meer geleerd over de Zwarte Dood. Tegenwoordig kunnen we, in tegenstelling tot de 14e eeuw, snel nieuwe virussen detecteren, hun genoom in kaart brengen en nauwkeurige diagnostische tests voor ziektes ontwikkelen .
Levensverwachting voor mannen 80,3 en voor vrouwen 83,3
In 2023 was de levensverwachting. (Het gemiddeld aantal nog te verwachten levensjaren op een bepaalde leeftijd. ) bij geboorte 80,3 jaar voor mannen en 83,3 jaar voor vrouwen.
Maar als een man de leeftijd van 21 jaar zou bereiken en niet zou sterven door een ongeluk, geweld of vergiftiging, zou je kunnen verwachten dat hij bijna net zo lang zou leven als mannen vandaag de dag: van 1200 tot 1745 bereikten 21-jarigen een gemiddelde leeftijd van ergens tussen de 62 en 70 jaar – met uitzondering van de 14e eeuw, toen de builenpest de levensverwachting terugbracht tot ...
Al in de middeleeuwen waren er regels voor het ophalen en storten van huisvuil. In de middeleeuwen had je 5 verschillende geneeskundigen: De gewone arts: na een studie van 15 jaar was je een arts. Artsen hielden zich vooral bezig met inwendige organen en gebruikten ook medicijnen.
A: Vlooien raken besmet door zich te voeden met geïnfecteerde dieren zoals chipmunks, prairiehonden, konijnen, grondeekhoorns, rotseekhoorns, boomeekhoorns, muizen en bosratten die besmet zijn met de bacterie . De geïnfecteerde vlooien brengen de pestbacteriën vervolgens over op mensen en andere zoogdieren tijdens het bloedzuigen.
In de middeleeuwen lagen ernstige infectieziekten als de pest, lepra, pokken, cholera voortdurend op de loer, zeker in de (ommuurde) steden. De pest is een infectieziekte die in de 14e tot halverwege de 19e eeuw veelvuldig voorkwam in Europa en enorme aantallen slachtoffers maakte.