Heel wat mensen verbaasden zich erover dat er nog geen enkel geval bekend is over orka's die in het wild mensen aanvallen, maar dat één opgesloten orka al drie doden op zijn geweten had. In het wild hebben orka's dezelfde verwachte levensduur als mensen, Tilikum stierf op 36-jarige leeftijd.
De enige vijand van de orka is de mens. Er werd lange tijd op orka's gejaagd omdat ze de vis van de visser opaten. Of omdat ze werden verkocht aan een dolfinarium. Tegenwoordig is het jagen op orka's verboden.
Aanval op de lever
Fysiek is de orka superieur aan de haai. Bovendien jagen walvissen in een school. In tegenstelling tot andere vissen hebben haaien – en andere kraakbeenvissen als roggen – geen zwemblaas vol met lucht om ervoor te zorgen dat ze boven kunnen komen.
Tilikum staat bekend als de orka die betrokken is bij de dood van drie mensen, hoewel er geen gevallen bekend zijn van wilde orka's die mensen hebben gedood. Het eerste slachtoffer was Keltie Byrne, medewerkster van Sealand of the Pacific, in 1991.
Hoeveel Orka's leven er? Schattingen gaan ervan uit dat het minimumaantal Orka's dat in het wild leeft zo'n 50.000 bedraagt. De “National Marine Fisheries Service” van de Verenigde Staten verdeelt dat aantal als volgt over de verschillende gebieden: Antarctica - 25.000.
Orka's zijn de toproofdieren van de oceaan, wat betekent dat ze geen natuurlijke vijanden hebben. Ze eten een verscheidenheid aan verschillende soorten voedsel, zoals vissen, pijlstaartroggen, walvissen, zeehonden, pinguïns en zelfs grote witte haaien!
De enige plek ter wereld waar je kunt zwemmen met orka's ligt in Noord Noorwegen. Tussen november en januari trekken enorme hoeveelheden haringen de fjorden in van Noord Noorwegen. Hongerige orka's volgen de trek van de haringen. Ieder jaar wordt bekeken waar de beste plek is om in de winter te snorkelen met orka's.
Dat orka's zeer intelligent zijn en een complex brein hebben is een feit. Vooral uitzonderlijk is dat walvissen en dolfijnen niet alleen zelf dingen kunnen leren, maar dat ze ook hun kennis overdragen op anderen.
In 1991 doodde Tilikum, samen met twee andere orka's, een biologiestudente Keltie Byrne die was uitgegleden en in het bassin was terechtgekomen. Ze hielden haar onder water, waardoor ze uiteindelijk verdronk.
De orka is, net als veel andere walvissen en dolfijnen, enorm intelligent. Ze hebben dan ook het op één na grootste brein van alle zeedieren, als je de hersenmassa afzet tegen de omvang. Orka's communiceren met elkaar via kenmerkende piep- en fluittonen, en elke groep heeft zijn eigen unieke en complexe dialect.
Vijanden. Omdat orka's zo groot en sterk zijn kunnen ze zich tegen heel veel verdedigen. Ze hebben daarom geen vijanden, op één na, de mens. Bijna elk dier wordt wel bedreigd door de mens, en orka's dus ook.
Toch slagen orka's er blijkbaar in witte haaien te doden én - opmerkelijk - vooral hun lever op te peuzelen. De carcharodon carcharias of mensenhaai staat in de biologieboeken omschreven als toppredator in de meeste voedselketens over de hele wereld.
Een orka zou minimaal een miljoen euro opbrengen, sommige bronnen maken zelfs gewag van vijf miljoen euro.
Voortplanting en geboorte
De meeste orka's worden tussen oktober en maart geboren. Een baby orka wordt ook wel een kalf genoemd. Een pasgeboren orka weegt tussen de 260 en 350 kilo. Ze blijven meestal een jaar bij hun moeder.
Hij kan onder meer 'Hallo', 'Eén, twee, drie' en 'Dag' zeggen. Orka's zijn vrij sociale dieren: ze leven in groepen die stuk voor stuk een eigen dialect hebben. Aangenomen wordt dat de orka's zich dat dialect eigen maken door de geluiden van hun groepsgenoten te imiteren.
Orka's zwemmen veel onderwater, de druk van het water zorgt ervoor dat de vin recht blijft staan. Maar als een orka veel tijd aan het wateroppervlak doorbrengt, dan begint de zwaartekracht mee te tellen. Hierdoor kan de grote rugvin gaan buigen!
Dankzij de shows met de dieren groeide SeaWorld uit tot een miljardenbedrijf. Maar de tijden van de spectaculaire orka-optredens zijn binnenkort voorbij. De shows krijgen een ander karakter en op termijn verdwijnen orka's helemaal uit SeaWorld. Het fokprogramma is afgeschaft en gisteren werd het laatste kalf geboren.
Gedrag. Orka's slapen niet volledig, ze moeten immers naar het oppervlak komen om adem te halen en ze moeten opletten voor bedreigingen. Ze rusten uit door de twee hersenhelften om de beurt te laten slapen. Orka's leven in groepsverband, in zogenoemde troepen.
In het Amerikaanse themapark SeaWorld in Orlando is de mannetjesorka Tilikum gestorven. Het dier, dat naar schatting 36 jaar oud was, werd de laatste tijd behandeld voor een longontsteking. Tilikum, of Tilly, werd in 1983 gevangen bij IJsland.
De belangrijkste natuurlijke vijanden van dolfijnen en bruinvissen zijn de wat grotere haaiensoorten, walvissen en in sommige gebieden ook de orka.
Mannetjes worden gemiddeld tussen de 7 en 8 meter lang, een vrouwtje kan ongeveer 5 tot 6 meter lang. De grootste orka ooit werd bijna 10 meter lang! Zoals je kunt verwachten was deze ook erg zwaar.
Vrouwelijke orka's zijn vruchtbaar tot hun veertigste levensjaar en ze kunnen wel negentig jaar oud worden. Mannetjes worden gewoonlijk vijftig jaar oud.
Kort na midzomernacht, op 22 juni, is ter hoogte van Lauwersoog in de Waddenzee een Orka ontdekt. Oorspronkelijk werd het dier aangezien voor een griend.
Rond de kust van Noorwegen komen orka's, walvissen en dolfijnen voor. De plekken waar je de meeste kans op orka's hebt zijn Lofoten, Andøya en Tysfjord. Wil je tijdens je vakantie naar Noorwegen heel graag orka's spotten? Houd er dan goed rekening mee dat de kans dat dit lukt heel erg verschilt per periode.
De walvissen die je in Europa kun spotten zijn onder andere de orka, potvis, bruinvis, tuimelaar, griend, gestreepte dolfijn en bultrug. Noorwegen is één van de beste plekken om walvissen te spotten. Langs de kust leven potvissen, orka's, bultruggen, grienden en dolfijnen.