Als je in de supermarkt voor een doosje met tien eieren €2,24 betaalt, gaat er €0,80 naar de boer. Daarvan moet hij alles betalen, zoals het voer, de mest, de elektriciteit, de huisvesting en de arbeid. De overige €1,44 gaat naar de andere schakels in de keten: het transport, het inpakstation en de supermarkt.
Reken even mee: Voor een opgekweekte legkip betaalt de producent 4,50 euro. Die legt in haar leven ongeveer 400 eieren. Dat betekent dat een ei grof geschat iets meer dan 1 eurocent kost.
De kosten van een opfokhen à €4,50, de kosten van een ei 6,5 cent, de kosten van verpakken en distribueren en zelfs hoeveel er per schakel wordt verdiend, van 5 à 10 cent per afgeleverde opfokhen voor de opfokker tot 0,001 cent voor het pakstation en een verlies van 1 cent per ei voor de pluimveehouder.
Volgens hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS kost een doosje met tien scharreleieren in de supermarkt nu gemiddeld 3,20 euro.
Als voorbeeld: voor een kilo aardappelen krijgt de boer tussen de 3 en 20 cent. De kostprijs ligt tussen 12 en 18 cent per kilo. In de supermarkt betaalt de consument grif tussen de €0,50 en €2,00 voor een kilo aardappelen, ook als die niet geschild en voorgekookt maar onbewerkt zijn.
Het gemiddelde Nederlandse landbouwbedrijf genereert per jaar 51.000 euro aan inkomen. Daar komt nog eens 18.400 euro bij die buiten het bedrijf wordt verdiend, bijvoorbeeld door een parttime werkende partner.
Geniet je bij je lunch van een lekkere uitsmijter? Je hebt voor tien eieren ongeveer 2,24 betaald, maar de boer krijgt er ongeveer een kwart voor (60 cent). Ook bij komkommers (70 cent in de winkel, 22 cent naar de boer) en bij kaas (10,22 per kilo in de supermarkt en 4,75 per kilo naar de boer) zijn er verschillen.
Eigenlijk heeft de boer in de hele keten van de productie van het eieren een relatief zwakke positie. Het zou heel goed kunnen dat de extra marge die op het ei zit, waardoor het ei duurder is, bij een andere ketenpartner terechtkomt die veel meer macht heeft in de keten.
Eieren zijn minimaal vier weken houdbaar nadat ze gelegd zijn. Op het doosje staat meestal een THT-datum. Dat betekent dat de producent garandeert dat de kwaliteit tot deze datum in orde is. Na die datum zijn eieren niet ineens bedorven.
Gemiddeld kosten witte exemplaren zo'n 16 cent, terwijl de bruine circa 24 cent per stuk opbrengen. De witte liggen vaker onderin het schap en zijn goedkoper verpakt. Bij de Albert Heijn kost een doosje van 10 witte scharreleieren 1,57 euro, terwijl een doosje bruine 2,38 euro doet.
„Een doosje met tien scharreleieren kost momenteel gemiddeld 3,10 euro en is daarmee duurder dan een doosje met tien vrije uitloop eieren, dat gemiddeld 2,49 euro kost.
Lidl Eieren 12 Stuks Large voor €0,95.
Kan ik de ganzeneieren ook eten? Ganzeneieren kan je op dezelfde manier als kippeneieren verwerken. Ze zijn alleen 2-3 keer zo groot als een kippenei. Zorg er wel voor dat je ganzenei altijd helemaal gaar eet vanwege de kans op een salmonella besmetting, deze is bij ganzeneieren nog groter dan bij kippeneieren.
Als je ze in de supermarkt hebt gekocht, kun je ze zo lang bewaren als de THT-datum op de doos aangeeft. Vaak zijn eieren al één à twee weken oud voordat ze in de supermarkt staan.
Verse eieren koop je natuurlijk gewoon rechtstreeks bij de boer. Dit kan vaak via een eierautomaat bij de boer bij jou in de buurt. Maar ook in bijna alle boerderijwinkels verkopen ze eieren.
Het Voedingscentrum adviseert om niet meer dan 2 tot 3 eieren per week te eten. Dit omdat eigeel cholesterol en verzadigd vet bevat. Beiden, maar vooral verzadigd vet verhogen het cholesterol in je bloed. Dit is slecht voor je hart en bloedvaten.
Een besmetting kan klachten geven zoals diarree, buikpijn en koorts. Hoe ziek iemand wordt, hangt af van de hoeveelheid salmonella, de soort salmonella (bijvoorbeeld salmonella Goldcoast) en de weerstand van de persoon. Een besmetting kan maag- en darmklachten veroorzaken, die na enkele dagen vanzelf overgaan.
"In de eierdooier zit een beetje zwavel. Als je een ei kookt en vervolgens niet binnen een half uur laat afkoelen, zorgt de zwavel voor een blauwachtige kleur." De oplossing is simpelweg het ei direct na het koken in koud water te leggen.
Hoofdeconoom van het CBS, Peter Hein van Mulligen, geeft uitsluitsel over de prijs van eieren. “In 1956 kostte een ei 9 cent, in 2016 was dat 21 cent.” Dat klinkt niet bepaald veel goedkoper, maar volgens Van Mulligen moet men rekening houden met inflatie en de waarde van de euro.
Wil je vooral op het milieu letten, dan zit er niet veel verschil tussen scharrel, vrije uitloop en biologisch. Op sommige punten scoren scharrel of vrije uitloop wat beter, op andere punten biologisch. Betere omstandigheden voor de kippen betekenen vaak een minder goede score voor het milieu.
Het ras bepaalt de kleur
Het is genetisch bepaald welke kleur ei een kip legt. Het ene ras legt witte eieren en het andere legt bruine eieren. Je kunt ook aan de oorlellen van een kip zien welke kleur eieren: kippen met rode oorlellen leggen een bruin ei en die met witte oorlellen een witte.
De kostprijs van melk ligt op circa 36 cent per liter. Bij een netto marge van 29%, moet de melkveehouder dus minimaal 50 cent krijgen. De prijs die boeren voor hun melk krijgen, moet voor een gezonde en duurzame bedrijfsvoering naar minimaal 43 cent per liter.
Maar als de supermarkt 1 euro betaalde voor de bloemkool, koop jij hem aan 1,30 euro en krijgt de boer 80 procent van jouw aankoopprijs.