Michael Pluess, onderzoeker aan de Queen Mary University of London, komt weer tot andere cijfers. Hij heeft recentelijk onderzoek gedaan naar sensitiviteit onder kinderen en jongeren tussen de 8 en 19 jaar. Zijn conclusie: ongeveer 30% van deze groep is hoogsensitief.
Maar liefst 15 tot 20 procent van de bevolking blijkt hooggevoelig te zijn. Het merendeel van de HSP's (Hoog Sensitief Personen) weet dit echter niet van zichzelf. Ze voelen zich anders, vaak al sinds hun kindertijd, maar hebben geen idee hoe ze van anderen verschillen.
Ongeveer een op de vijf mensen is hoogsensitief. Dat wil zeggen dat ze een aangeboren sensitiviteit voor omgevingsprikkels hebben.
Hoogsensitiviteit komt vrij veel voor; 1 op de 5 mensen is in bepaalde mate hoogsensitief. Dit betekent dus dat 20% van de Nederlandse bevolking HSP is; zowel mannen als vrouwen. En er zijn dus ook veel hoogsensitieve kinderen.
Hoewel hooggevoeligheid een erfelijke eigenschap is, betekent dit niet dat het rechtstreeks van een ouder moet komen. Vaak zie je wel dat een van de ouders hoogsensitief is, maar het kan ook worden geërfd van een naast familielid in de stamboom.
Mensen met HSP kunnen vaak heel goed proeven en ruiken. Bovendien hebben ze veel oog voor de voorkeuren van anderen, wat hen tot goede koks kan maken. Cruciaal punt is wel dat ze niet aan de slag moeten in een lawaaierige keuken. Op empathie scoren de meeste mensen met HSP ontzettend hoog.
Daarnaast hebben veel hsp'ers moeite om duidelijk te zijn naar de ander. Dat heeft te maken met de het denkbrein links, de taal. Bij hsp'ers zijn antwoorden niet wit en niet zwart, maar alle kleuren van de regenboog en ook nog eens wollig, vaag en zweverig voor anderen.
Een HSP ervaart overprikkeling vaker door externe prikkels, waar ADHD dit voornamelijk door interne prikkels ervaren. Iemand met ADHD vindt het bijna altijd lastig om zich goed te concentreren, terwijl een hoogsensitief persoon zich in de juiste omgeving prima kan concentreren.
4. En … wat is hooggevoeligheid dan? Hooggevoeligheid is, in tegenstelling tot hoogsensitiviteit, niet aangeboren en gaat over een verhoogde kwetsbaarheid of overgevoeligheid die zich uit in een (over)emotionele reactie. “Die kan ontstaan door een opstapeling van stress die niet tijdig heeft kunnen ontladen.
Oorzaak van een HSP
Het werd vaak als een stoornis gezien, maar hooggevoeligheid is een aangeboren eigenschap waarbij je zenuwstelsel extra gevoelig is. Je hebt als het ware geen filter, waardoor op elk moment prikkels bij je binnenkomen.
Een behandeling voor HSP bestaat niet. Het is een temperament waarmee je wordt geboren. Wel kan je er leren mee omgaan.
Van HSP's is bekend dat zij vaak (ook) veel oog hebben voor een ander. Een dienstverlenend of ondersteunend beroep is dus een logische keuze. Te denken valt aan banen zoals secretaresse, virtual assistant, jobcoach, teamleider, professional organizer, pedagogisch (mede)werker, woonconsulent of casemanager.
Hooggevoelig kun je op latere leeftijd worden. Bijvoorbeeld door een trauma, overbelasting of een langere periode van extreme stress. Zie het als een alarmfase van jouw lichaam (het zenuwstelsel). Je lichaam kan de overbelasting/stress niet meer aan.
Gebaseerd op het feit dat circa 15-20% van de bevolking hoogsensitief is en slechts 2 à 3% hoogbegaafd (dwz, IQ waarden boven de 130) betekent dat niet alle hoogsensitieve mensen ook hoogbegaafd zijn. En omgekeerd, herkennen ook niet alle hoogbegaafden zich in een hoogsensitieve manier van waarnemen.
Dit wil zeggen: hoogsensitieve mensen denken langer en dieper na over vraagstukken en belichten het van alle kanten. Dit betekent ook dat HSP'ers dingen te complex kunnen maken en de neiging hebben om te piekeren.
HSP tip 1: Goede communicatie is cruciaal
Daarom is het essentieel om goed te communiceren en je partner deelgenoot te maken van wat je voelt en waar je behoefte aan hebt. Zo kan je partner je beter begrijpen en rekening met je houden.
Hooggevoelige kinderen zien veel, nemen kleine veranderingen waar en observeren graag wat er gebeurt. Hun ogen zijn gevoelig, licht noemen ze snel 'fel'. Hooggevoelige kinderen horen scherp en noemen geluiden snel 'hard'. Hooggevoelige kinderen voelen veel en kunnen intens reageren op pijn.
Hoogsensitieve personen zijn gevoelig voor prikkels van buitenaf. Ze raken dan ook snel overprikkeld en vermoeid. Ze kunnen slecht tegen harde geluiden, een drukke omgeving, schrikken snel en zijn erg gevoelig voor pijn. Een hoogsensitief kind kan last hebben van kleren die kriebelen, nat zijn of niet lekker zitten.
Hoogsensitiviteit is een aangeboren persoonlijkheidskenmerk, een stukje temperament dat je maakt tot wie je bent. Het is dus geen aandoening, handicap of stoornis. Diepgaande informatieverwerking is hét kenmerk van hoogsensitiviteit.
Autisme of HSP
Groot verschil is wel, dat autisme hoort binnen de officieel (door psychologen) erkende aandoeningen en HSP niet. HSP wordt vooral binnen het alternatieve circuit erkend en behandeld.
Bij kinderen die problemen hebben met hun concentratie en/of hyperactief zijn, wordt al vaak gedacht aan ADHD. Rusteloosheid, onoplettendheid, erg energiek zijn of dagdromen zijn zaken die bij hoogbegaafde kinderen vaak voorkomen en tevens allemaal kenmerken zijn van ADHD.
Een zogenaamde HSP (Highly Sensitive Person of hoogsensitief persoon) is iemand die gevoeliger is voor indrukken en prikkels dan gemiddeld. Hij of zij neemt subtielere nuances waar in de lichaamstaal en stemmingen van anderen en is gevoeliger voor licht, geuren en geluiden.
Tip 1 - Neem tijd om te ont-prikkelen. Als je hoog gevoelig bent komen er veel indrukken bij je binnen en beleef je veel dingen intens. Hierdoor kun je snel een gevoel van vol zitten (overprikkeling) ervaren. Zorg dat je dagelijks tijd neemt om even tot jezelf te komen en als het ware te "ont-prikkelen".
Veel hsp'ers hebben behoefte aan een intense verbinding met hun medemens. Een verbinding van wederzijds vertrouwen, respect en uiteraard liefde. Die behoefte aan verbinding kan soms zo groot zijn, dat ze niet meer zien dat een bepaalde vriendschap eigenlijk niet meer zo gezond is.
Iets wat ik vaak zie bij HSP die vervelende situaties in hun leven hebben meegemaakt. Ergens is er een overtuiging ontstaan dat je jezelf opzij moet zetten voor de ander. Bijvoorbeeld uit angst dat de ander bij je weggaat. Voor jezelf kiezen voelt dan egoïstisch en gaat gepaard met schuldgevoelens.