Toch is cariës (tandbederf) het meest voorkomende gebitsprobleem in Nederland. We hebben gemiddeld vier tanden of kiezen waar een gaatje in zit. Onder volwassenen is er bijna niemand met een volledig gaaf gebit, terwijl het helemaal niet zo moeilijk is om bedorven tanden te voorkomen.
We hebben gemiddeld vier tanden of kiezen waar een gaatje in zit. Het onderzoeksbureau TNO houdt in opdracht van Zorginstituut Nederland al meer dan dertig jaar bij hoe het met onze gebitten gesteld is. Bij kinderen gaat het steeds beter. In 2001 had een gemiddelde vijfjarige nog vier gaatjes in zijn melkgebit.
Het gaat de goeie richting uit met de mondgezondheid. In vergelijking met vroeger zijn er meer mensen met een gezond (melk)gebit. In 2001 hadden 5 jarigen gemiddeld 4 gaatjes, nu (2017) gemiddeld 1 gaatje. Maar op latere leeftijd (11, 17, 23) is de mondgezondheid gestagneerd of verslechterd.
Er kan alleen een 3e of 4e gaatje worden geschoten als er voldoende ruimte is op de oorlel. Wij schieten alleen gaatjes in het zachte gedeelte van de oorlel en niet in het kraakbeen.
Als gaatjes niet op tijd behandeld worden, kan het tandbederf steeds verder gaan, waardoor de bacteriën de zenuw in de tand of kies bereiken en er een ontsteking aan de wortel kan ontstaan. Wanneer deze zenuw is aangetast moet deze verwijderd worden door middel van een wortelkanaalbehandeling.
In een ver stadium zal kiespijn een alarmerend symptoom zijn. Het gat is in dat geval zo groot geworden dat de zenuw geïrriteerd is geraakt. Afhankelijk van de plek van het gaatje zou het mogelijk zijn dat er een stuk van de tand kan afbreken, waardoor het gat nog beter te voelen is met de tong.
Gaatje in kies of tand herkennen
De kenmerken van een beginnend gaatje zijn onder andere witte vlekjes, donkere verkleuring, of zwarte puntjes op de tanden. In een vergevorderd stadium van cariës kunnen verschillende soorten pijnklachten worden ervaren.
Stinkende oorlellen komen eigenlijk alleen voor wanneer u gaatjes in uw oren heeft. De geur wordt namelijk veroorzaakt door dode huidcellen, zweet en achtergebleven haar- en make-upproducten die zich in de gaatjes en rondom uw oorbellen ophopen.
Met oorbellen in slapen beschadigd je oorlellen
Er komt rek op je oor te staan, of als je een oorknopje draagt kan deze in je oorbel gaatje worden gedrukt. Nog erger is dat je gaatje kan uitscheuren. Je zal maar blijven hangen aan je oorring of je oorbel, of je oorbel blijft haken in je lakens.
Na 6 weken (in het geval van de oorlel) of 12 weken (in het kraakbeen), kunt u de oorbellen verwijderen en direct vervangen door een andere oorbel. Gebruik alleen oorstekers tijdens de eerste 6 maanden (in het geval van de oorlel) of tijdens de eerste 12 maanden (in het gebied van kraakbeen) geen oorhangers.
Tandbederf wordt voor een groot deel beïnvloed door voeding en gebitsverzorging. Suikers, te veel eetmomenten of een slechte mondhygiëne zijn vaak de boosdoeners. Maar ook erfelijkheid heeft invloed op de vatbaarheid van de tanden voor gaatjes. Zowel kinderen als volwassenen kunnen gaatjes krijgen.
De gemiddelde leeftijd waarop kinderen hun eerste gaatje krijgen is 6 à 8 maanden. Zodra de eerste tandjes doorkomen, is het tandglazuur nog gevoelig waardoor snel gaatjes kunnen ontstaan. Gaatjes bij kinderen ontstaan vaak door slecht tandenpoetsen.
Mensen die vaak gaatjes hebben, kunnen vaker gaan poetsen, maar dat geeft geen zekerheid op een gaatjesvrij gebit. Poetsen met tandpasta die fluoride bevat is het beste wat je kunt doen. Dat vermindert de aantasting van het glazuur en remt de vorming van gaatjes", legt Huysmans uit.
Elke vrouw heeft inderdaad 3 gaatjes. Een anus, de vagina en een urinebuis. In je clitoris zit geen gaatje, maar doordat je schaamplippen samenkomen is het soms wat rimpelig en lijkt er misschien een gaatje te zitten. Je clitoris is een 'bobbeltje' en er zit geen opening in.
Beginnende gaatjes kenmerken zich door verkleuring van tanden of kiezen. Vaak ontstaat er een witte vlek. Op dit punt kun je beginnende gaatjes zelf herstellen. Dit doe je door goed te poetsen met fluoride houdende tandpasta.
Als de laag een beetje weg is, heb je een beginnend gaatje. Dit kan je door extra goed te poetsen soms nog wel wegpoetsen. Poets dan wel met een fluoride tandpasta, want die zorgt dat de tanden weer sterker worden. Als de laag helemaal weg is, komt er een bruin plekje.
Ja, je mag gewoon met net geschoten oorbellen zwemmen, maar maak je oren daarna wel een extra keer schoon met de zoutoplossing.
Bij sommige mensen gaat het oorbelgaatje na een aantal weken dicht, ookal hebben ze hun oorbelgaatje al een paar jaar. Ook kunnen sommige mensen voor een aantal maanden geen oorbellen dragen en alsnog hun gaatje behouden. Het is persoonsafhankelijk hoe dit uitpakt bij de meeste mensen.
Pas gezette oorgaatjes en nog niet genezen oorgaatjes zullen dichtgroeien, wanneer men de oorbellen eruit haalt. Daarom moet men de eerste oorbellen minstens 6 weken in de oorlel of 12 weken in het kraakbeen ononderbroken laten zitten. Eenmaal volledig genezen oorgaatjes groeien daarentegen niet meer toe.
Oorbellen schoonmaken
Je kunt de volgende regel aanhouden: als je dezelfde oorbellen een week lang draagt, moet je deze oorbellen één keer per week schoonmaken. Hoe je dat het beste doet? Fijne juwelen als goud en zilver kun je schoonmaken met een zilverpoetsdoekje.
Maak je oren twee keer per dag schoon met water en zeep.
Wrijf een milde zeep tussen je vingers totdat hij schuimt. Smeer de zeep voorzichtig op de voor- en achterkant van je gaatjes. Veeg voorzichtig met een schone, natte doek over je oren om de zeepresten te verwijderen.
Door middel van tapers (dit zijn taps toelopende gladde voorwerpen) kun je gemakkelijk je oorlellen zelf oprekken. Je moet hierbij de taper, ook wel stretcher genoemd, geleidelijk door de oorlel drukken en hem daar laten zitten totdat het weefsel volledig is genezen.
Het vullen van een gaatje hoeft geen pijn te doen. Afhankelijk van de diepte van het gaatje en de pijngrens van een persoon kan het boren wel gevoelig zijn. Als het meer is dan gevoelig dan kan je uiteraard vragen om een plaatselijke verdoving. De verdoving zorgt ervoor dat je niks voelt van de behandeling.
U kunt een gaatje herkennen doordat er een bruine verkleuring te zien is of doordat u last heeft van tand- of kiespijn. Als u te lang wacht, kan een gaatje steeds dieper worden en uiteindelijk de tandzenuw bereiken. Dit kan veel pijn geven en een wortelkanaalbehandeling tot gevolg hebben.
Doet een vulling krijgen pijn? Als je kiest voor een verdoving voel je niets voor de behandeling. Echter, bij een klein gaatje of als je niet bang bent voor de tandarts, kan je de behandeling ook zonder verdoving ondergaan. Het boren kan even gevoelig zijn, maar je zit na de behandeling niet met een verdoofde mond.