Eet minder suikerrijk en zetmeelrijk voedsel. Poets minstens twee keer per dag minstens twee minuten lang je tanden. Gebruik Prodent tandpasta met fluoride die speciaal is ontwikkeld om plak verwijderen en gaatjes te helpen te voorkomen. Zorg ervoor dat je minstens één keer per dag flost.
Tandbederf wordt voor een groot deel beïnvloed door voeding en gebitsverzorging. Suikers, te veel eetmomenten of een slechte mondhygiëne zijn vaak de boosdoeners. Maar ook erfelijkheid heeft invloed op de vatbaarheid van de tanden voor gaatjes. Zowel kinderen als volwassenen kunnen gaatjes krijgen.
Beginnende gaatjes kenmerken zich door verkleuring van tanden of kiezen. Vaak ontstaat er een witte vlek. Op dit punt kun je beginnende gaatjes zelf herstellen. Dit doe je door goed te poetsen met fluoride houdende tandpasta.
Probeer vers fruit, groenten, soepstengels, kaas en yoghurt. Vermijd zoveel mogelijk koolzuurhoudende dranken, frisdranken, sap en met suiker gezoete aanmaakdrankjes.
Fruit dat niet aan je tanden blijft plakken
Hierdoor kan je sneller last krijgen van gaatjes in je tanden. Je kan dus beter fruit eten wat niet aan je tanden blijft plakken, zoals appel, peer en druiven, en fruit wat wél blijft plakken, zoals bananen, wat minder eten als het aankomt op je orale hygiëne.
Wat kun je het best drinken
Het best kun je water, koffie of thee drinken. Daar zitten geen suikers, maar ook geen zuren in. Dat is goed voor je gezondheid en gebit.
Speeksel spoelt bacteriën en hun schadelijke melkzuur van je tanden af. Dus als je vaak een droge mond hebt, heb je meer kans op gaatjes. Het probleem kan worden verholpen door in de loop van de dag veel water te drinken of er een gewoonte van te maken om kauwgum te kauwen.
In een ver stadium zal kiespijn een alarmerend symptoom zijn. Het gat is in dat geval zo groot geworden dat de zenuw geïrriteerd is geraakt. Afhankelijk van de plek van het gaatje zou het mogelijk zijn dat er een stuk van de tand kan afbreken, waardoor het gat nog beter te voelen is met de tong.
Als gaatjes niet op tijd behandeld worden, kan het tandbederf steeds verder gaan, waardoor de bacteriën de zenuw in de tand of kies bereiken en er een ontsteking aan de wortel kan ontstaan. Wanneer deze zenuw is aangetast moet deze verwijderd worden door middel van een wortelkanaalbehandeling.
We hebben gemiddeld vier tanden of kiezen waar een gaatje in zit. Het onderzoeksbureau TNO houdt in opdracht van Zorginstituut Nederland al meer dan dertig jaar bij hoe het met onze gebitten gesteld is. Bij kinderen gaat het steeds beter. In 2001 had een gemiddelde vijfjarige nog vier gaatjes in zijn melkgebit.
Als de laag een beetje weg is, heb je een beginnend gaatje. Dit kan je door extra goed te poetsen soms nog wel wegpoetsen. Poets dan wel met een fluoride tandpasta, want die zorgt dat de tanden weer sterker worden. Als de laag helemaal weg is, komt er een bruin plekje.
Het is niet wetenschappelijk aangetoond dat veel poetsen ook direct weinig gaatjes tot gevolg heeft." Tijdens het poetsen, flossen en ragen verwijder je tandplak. Zonder deze tandplak kunnen zich geen gaatjes vormen in de tanden. In tandplak zitten namelijk bacteriën die suiker in zuur veranderen.
Doe-het-niet-zelf!
Toch raadt hij het absoluut af om zelf thuis aan de slag te gaan, meldt de Volkskrant. Als een kies aan het rotten is, moet je die uitboren en de bacteriën eruit halen, anders blijft dit proces doorgaan. Vergelijk het met rottend hout waar je een verflaagje overheen smeert.
Hoe snel groeit een gaatje? Dat verschilt per persoon, maar bij volwassenen duurt het vaak enkele jaren voordat een gaatje zo is gegroeid dat deze behandeld moet worden. Soms lukt het om het cariësproces te stoppen, door bijvoorbeeld extra goed te poetsen of extra fluoride te gebruiken.
Kies dan voor een tandpasta met andere actieve ingrediënten om gaatjes te voorkomen, zoals baking soda, actieve zuurstof, tin, zink of arginine. De laatste twee tandpasta's van onze lijst zijn fluoridevrij: Desert Essence Fennel tandpasta Tea Tree Olie en Dr. Brite tandpasta mint.
Gaatje in kies of tand herkennen
De kenmerken van een beginnend gaatje zijn onder andere witte vlekjes, donkere verkleuring, of zwarte puntjes op de tanden. In een vergevorderd stadium van cariës kunnen verschillende soorten pijnklachten worden ervaren.
Niets doen is geen optie. Als er geen vulling gemaakt wordt, kan een klein gaatje groter worden en uiteindelijk leiden tot een wortelkanaalbehandeling of verlies van uw tand of kies.
Tandbederf ontstaat als tandplak, de kleverige substantie die zich op de tanden vormt, in aanraking komt met suikers uit het voedsel dat we eten. Deze combinatie produceert zuren die het tandglazuur kunnen beschadigen en verzwakken.
Toch is cariës (tandbederf) het meest voorkomende gebitsprobleem in Nederland. We hebben gemiddeld vier tanden of kiezen waar een gaatje in zit. Onder volwassenen is er bijna niemand met een volledig gaaf gebit, terwijl het helemaal niet zo moeilijk is om bedorven tanden te voorkomen.
Het gaat de goeie richting uit met de mondgezondheid. In vergelijking met vroeger zijn er meer mensen met een gezond (melk)gebit. In 2001 hadden 5 jarigen gemiddeld 4 gaatjes, nu (2017) gemiddeld 1 gaatje. Maar op latere leeftijd (11, 17, 23) is de mondgezondheid gestagneerd of verslechterd.
Onder jongeren met een lage sociaaleconomische status (SES) steeg het percentage zonder cariëservaring: onder 14-jarigen van 33% (1990) tot 49% (2009) en onder 20-jarigen van 6% tot 26%. In de hoge-SES-groep steeg het aantal twintigers dat nog nooit cariës had in die periode van 6% tot 30%.
"Bruiswater kan je tanden flink beschadigen omdat het koolzuur en de vaak toegevoegde smaakjes erin de zuurtegraad van het water de hoogte injagen, wat slecht is voor je tandglazuur en op termijn kan leiden tot overgevoelige tanden en een gaatje meer", aldus The Washington Post .
Tanden zijn zo ontwikkeld dat ze ergens doorheen kunnen bijten. Maar bij het kauwen op een ijsklontje slaat het gebit er steeds tegenaan, tot het ijsklontje breekt. Hierdoor slijten je tanden en kiezen sneller, met tandpijn als gevolg. Maar ook kan het schade aan het tandglazuur of aan vullingen en kronen veroorzaken.
"Citroen en limoen zijn erg zuur. Dat zuur zorgt voor tandbederf, tandvleesontstekingen, beschadigingen aan je tandglazuur of de buitenste beschermlaag van je tanden én een slechte adem", aldus Davidowitz. "Wil je je tanden tevreden houden, drink je dus het best water zonder toevoegingen."