Een hogere zeespiegel betekent een zwaardere belasting voor duinen, dijken en stormvloedkeringen.Daarnaast komt er meer zoutwater het land binnen via de kust en rivieren. Dit heet verzilting. Het is schadelijk voor de zoetwatervoorziening die we nodig hebben voor landbouw en natuur en drinkwater.
Bij een hoge zeespiegel krijg je water na zware regenval daar niet meer weggepompt." Als de zee flink stijgt, stijgt ook de waterstand in de rivieren. De kans op dijkdoorbraken wordt veel groter. Kleinhans: "Bij 2 meter zeespiegelstijging raakt dat de helft van het land, bij 5 meter het hele land.
Eenmalige overstroming
De kans op een grote (“eenmalige”) overstroming vanuit zee of vanuit de grote rivieren zal in 2050 naar verwachting kleiner zijn dan nu, en de kans is nu al heel klein. We stellen namelijk strenge veiligheidseisen aan onze waterkeringen, strenger dan enig ander land ter wereld.
Overstroming. Een groot deel van Bonaire is laaggelegen en daarom kwetsbaar voor zeespiegelstijging. Daar komt bij dat tropische stormen sterker worden door klimaatverandering: het warmere zeewater geeft als het ware extra brandstof aan de storm.
"De kans dat Nederland over honderd jaar onder water staat, is verwaarloosbaar klein. Zelfs de worstcasescenario's voor zeespiegelstijging voorzien de komende honderd jaar geen stijging van meer dan 1,5 meter", vertelt Drijfhout.
In 2050 wil Nederland klimaatneutraal zijn. Dat wil zeggen dat de uitstoot van broeikasgas in 2050 niet hoger is dan wat er vastgelegd wordt, netto is de uitstoot dus nul. Het kabinet geeft elk jaar inzicht in hoe het gaat met het beleid en het halen van de doelen.
Toekomstscenario's. De verwachting is dat de zeespiegelstijging in Nederland tot 2050 met 15 tot 45 centimeter kan oplopen. Hoe meer de klimaatopwarming doorzet, hoe meer de zeespiegel stijgt.
Om binnen Nederland hoogtes te kunnen vergelijken maken we gebruik van één nulpunt: het NAP. Hierdoor kunnen we zeggen dat het hoogste punt in Nederland dicht bij het Drielandenpunt in Vaals ligt met 322,38 m boven NAP. Het laagste punt ligt bij Nieuwerkerk aan den IJssel met 6,78 m onder NAP.
Op basis van de actuele hoogtekaart en de huidige inrichting van Nederland kunnen we stellen dat: 26% van het landoppervlak van Nederland beneden NAP ligt; 59% van het landoppervlak van Nederland (dus excl. Waddenzee, IJsselmeer en ander open water) gevoelig/kwetsbaar is voor overstromingen.
Ongeveer 59% van het Nederlandse landoppervlak loopt een overstromingsrisico: 26% ligt onder zeeniveau, 29% kan overstromen als rivieren massaal buiten hun oevers treden en 4% ligt buitendijks. Gezien de potentiële gevolgen behoren overstromingen tot de ergste rampen die Nederland kunnen treffen.
De kans op een overstroming is het grootst langs de grote rivieren in laaggelegen polders en in Limburg. Maar ook regionale rivieren en beken kunnen overstromen. Hieronder lees je hoe sterk de waterstanden door klimaatverandering kunnen stijgen.
De veiligheidsniveaus zijn hier nu zo hoog dat de kans dat grote delen van bedijkt Nederland overstromen, kleiner dan 1/1.250e per jaar is. Sinds de tijd dat de normen voor deze veiligheidsniveaus zijn vastgesteld, is er veel veranderd.
Wereldwijd is de zeespiegel tussen 1901 en 2010 gestegen met 17 tot 21 centimeter. Het gemiddelde tempo van zeespiegelstijging over die periode bedroeg 1.5 tot 1.9 millimeter per jaar [bron: IPCC 5e Assessment Rapport, 2013].
In 2080 zullen wereldwijd twintig miljoen meer mensen dan nu worden bedreigd door kustoverstromingen als gevolg van bodemdaling en zeespiegelstijging. Dat stellen kennisinstituut Deltares en het Instituut voor Milieuvraagstukken van de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Bij 2 graden zijn de gevolgen nog veel extremer. Zo betekent 50 cm zeespiegelstijging (bij 2 graden opwarming) in plaats van 40 cm (bij 1,5 graad), dat 10 miljoen mensen hun huis verliezen.
Wetenschappers verwachten dat Venetië in 2100 tussen de 17 en 53 centimeter gezakt is. Op dit moment wordt de stad vier keer per jaar geteisterd door extreem hoog water ('acqua alta'), waarbij de straten blank komen te staan. In 2100 staan de straten 20 tot 250 dagen per jaar blank!
De republiek van de Malediven is het laagst gelegen land ter wereld, met een gemiddelde hoogte van 1,5 meter boven het zeeniveau. Het land, dat uit 1.190 eilanden in de Indische Oceaan bestaat, verwacht tegen 2100 een stijging van het zeepeil met 45 centimeter en een verlies van 77 procent van het land.
Het tropische eiland Tuvalu verdwijnt langzaam in de Stille Oceaan. Als de klimaatverandering zo doorgaat, komt het nog deze eeuw volledig onder water te staan. Daarom wordt het opgeslagen in een virtuele wereld.
Wilt u weten op welke hoogte het maaiveld van uw postcode ligt? Bezoek dan www.ahn.nl. De waarden zijn ten opzichte van het Normaal Amsterdams Peil (NAP), afgerond op decimeters. De hoogten zijn afkomstig van het Actueel Hoogtebestand Nederland.
Diepste punt
Het diepste boorgat in Nederland (stand mei 2021) ligt in de provincie Groningen. De boring Tjuchem-02-S1 in de voormalige gemeente Slochteren bereikte in 1972 een einddiepte van 5994,2 meter onder NAP.
Overstroming voorkomen
Alle overheden – Rijk, provincies, waterschappen, veiligheidsregio's en gemeenten – werken samen om een overstroming te voorkomen en de gevolgen ervan kleiner te maken. Waterkeringen (dijken, dammen, duinen, sluizen en gemalen) beschermen grote delen van Nederland tegen het water.
Een hogere zeespiegel betekent een zwaardere belasting voor duinen, dijken en stormvloedkeringen.Daarnaast komt er meer zoutwater het land binnen via de kust en rivieren. Dit heet verzilting. Het is schadelijk voor de zoetwatervoorziening die we nodig hebben voor landbouw en natuur en drinkwater.
Sinds begin jaren 90 stijgt de zeespiegel voor de Nederlandse kust per jaar met 2,7 millimeter. In de zeventig jaar daarvoor ging het om een stijging van 1,7 millimeter per jaar. "Sinds begin jaren 90 stijgt de zeespiegel 1 millimeter sneller dan daarvoor", zegt zeespiegelonderzoeker Riccardo Riva.