Overspanning geeft klachten zoals moeheid, slaapproblemen, prikkelbaarheid, piekeren, concentratie- en geheugenproblemen. U heeft het gevoel dat u geen grip meer heeft op uw situatie. Het lukt u niet meer om uw dagelijkse bezigheden goed te blijven doen.
Een burn-out is een overbelast stress systeem, waardoor je hormoonhuishouding uit balans raakt. Je lijf en geest worden letterlijk stilgezet. Bij iedereen uit zich dit anders. Je kan niet meer, zelfs opstaan kan al teveel moeite kosten.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
De eerste herstelfase duurt gemiddeld 3 weken, de tweede 3 tot 6 weken en de derde 6 weken. In totaal ben je dus al snel 12 tot 15 weken bezig om te herstellen. Belangrijk om op te merken is dat de totale herstelduur per persoon sterk kan verschillen.
Het lichaam herstelt vanzelf van een burn-out, mits je het niet teveel in de weg zit. Toch is dit makkelijker beweerd dan gepraktiseerd. Op het moment van omvallen wil je namelijk niks liever dan jezelf weer afstoffen en weer doorgaan.
Burn-out en depressie zijn totaal verschillend
De symptomen van burn-out zijn: lichamelijke en geestelijke uitputting. Bij depressie is dat uitzichtloosheid, suïcidale gedachten, het leven letterlijk minder kleurrijk zien, het gevoel dat een zwarte deken over je heen ligt.
Meest voorgeschreven medicatie bij een burn-out: Antidepressiva. En toch wordt het zeer regelmatig voorgeschreven. Dan is het niet zo vreemd dat meer dan 1,2 miljoen mensen antidepressiva slikt, volgens een artikel van NRC uit 2017 en recentelijk een bericht op NU.nl.
De bedrijfsarts werkt volgens een richtlijn: dat kan je extra stress bezorgen. In de Richtlijn Overspanning en Burnout staat hoe de bedrijfsarts, huisarts en psycholoog stressklachten moet diagnosticeren en welke begeleiding de voorkeur heeft.
Burnout duurt het langst van alle werkgerelateerde psychische klachten. Opvallend is ook de grote spreiding in duur van burnout: van drie maanden tot meer dan een jaar. Waarom duurt het herstel soms zo lang? Patiënten ogen niet ziek, maar kunnen maanden, soms jaren niet normaal functioneren.
Herstel in eigen of ander werk
Anders dan je misschien zou verwachten kunnen mensen met een burnout vaak beter wel gedeeltelijk aan het werk blijven. Wanneer zij elke dag iets nuttigs, iets ontspannends en iets gezelligs doen is de kans het grootst dat zij zichzelf hervinden en in het herstel gaan geloven.
Het verschil tussen overspannen zijn en een burn-out hebben, is dat overspannenheid omkeerbaar is. Dat betekent dat als je de oorzaak van de stress wegneemt, je snel weer herstelt. Dit geldt niet voor een burn-out. Iemand met een burn-out moet doorgaans een lange tijd stoppen met werken om volledig te herstellen.
Ontspannen doet ieder op zijn eigen manier. Bijvoorbeeld door naar muziek te luisteren, een boek te lezen of televisie te kijken. Het is belangrijk dat u elke dag lichamelijk actief blijft. Zoek uit wat u het beste bevalt: wandelen, fietsen, tuinieren, kleine klusjes doen in huis of spelen met de kinderen.
Er gebeurt meer om je heen dan dat je kunt verwerken waardoor je raakt overprikkeld. Door deze stress kun je vaak niet goed slapen, waardoor je vermoeid raakt. Deze vermoeidheid is vervolgens weer de oorzaak van verminderde concentratie. Zo kom je terecht in een vicieuze cirkel die lastig te doorbreken is.
Een succesvolle terugkeer naar het werk vergt inspanning van werknemer en werkgever. De duur van een burn-out verschilt per individu. Gemiddeld pakken mensen met een burn-out na 55 tot 100 dagen langzaam de draad weer oppakken.
We noemen niets voelen of geen plezier meer beleven ook wel anhedonie. Iedereen heeft dit weleens en het gaat vaak gewoon weer over. Als het lang duurt en erg is, kan het ook onderdeel zijn van bijvoorbeeld depressie, trauma, psychose, persoonlijkheidsproblemen.
Met burn-out klachten bedoelen wetenschappers: mentale vermoeidheid, psychische klachten, minder motivatie en verminderd functioneren als gevolg van te lang, te veel stress. Burn-outklachten noemden we vroeger stressklachten. Het zijn klachten die toenemen als de stress voortduurt.
Gebeurtenissen, verplichtingen en problemen kunnen veel spanning geven. Lukt het u niet om met die spanning om te gaan? Dan raakt u overspannen. Overspanning geeft klachten zoals moeheid, slaapproblemen, prikkelbaarheid, piekeren, concentratie- en geheugenproblemen.
Burn-out: Fysieke en/of mentale instorting (fase 12)
Er komt helaas niets meer uit je. Al je plannen zijn omgevallen. Het leven dat je hebt opgebouwd stelt niets meer voor. Je ziet de zin en het nut van het leven niet meer in en je kunt zelfs zelfmoordgedachten hebben.
En misschien dat we dan meteen ook het tweede grote misverstand kunnen tackelen: een burn-out kan je niet faken. Een getrainde professional prikt daar meteen doorheen en iemand met een burn-out wil dat ook helemaal niet faken, want wil niks liever als zijn werk gewoon blijven doen.
Het is absoluut onverstandig om aan te geven dat je écht niet meer wilt werken en/of terugkeren of dat je weigert om mee te werken aan het re-integratieplan dat de bedrijfsarts voor je heeft opgesteld. Als je je niet kunt vinden in dat plan, kun je aangeven wat je er niet prettig aan vindt.
Wanneer verplicht bedrijfsarts tot werken? Dat de bedrijfsarts verplicht tot werken komt nooit voor. Deze persoon heeft namelijk een adviserende rol. Hij of zij zal aan u als werkgever daarom aangeven of de werknemer wel of niet in staat is om te werken volgens de beoordeling.
Een oproep voor een afspraak bij de bedrijfsarts is voor de meeste mensen al genoeg om dagenlang in de stress te zitten over wat er nu weer gaat gebeuren. Het gesprek bij de bedrijfsarts is een dialoog en dat betekent dat jij ook vragen mag stellen. Bijvoorbeeld over welke informatie er naar je werkgever gaat.
Iemand met een burn-out heeft weinig tot geen energie om simpele taken uit te voeren, laat staan zijn/haar werk op een goede manier uit te voeren. Een burn-out wordt vastgesteld door een huisarts, bedrijfsarts of psycholoog.