Wetenschappers gingen in de literatuur na hoe vaak slaapwandelen voorkomt: Ongeveer 7% van de volwassenen zou eens in zijn leven slaapwandelen (2). Dat betekent 50 miljoen mensen op wereldniveau. Tijdens het afgelopen jaar had 1,5% van de volwassenen en 5% van de kinderen een of meerdere keren geslaapwandeld.
Naar schatting lijdt ongeveer 4% van alle volwassenen in Nederland aan slaapwandelen. Alhoewel slaapwandelen, ook wel somnambulisme genoemd, meestal voorkomt bij kinderen (17%) zeggen wetenschappers dat slaapwandelen ook aanzienlijk meer bij volwassenen voorkomt, maar dat het moeilijker te meten is.
De oorzaak van slaapwandelen is niet geheel bekend. Vermoed wordt dat bij een slaapwandelaar de wisselwerking tussen slaap en waak niet geheel goed verloopt. Dit kan ook verklaren waarom slaapwandelen vaker voorkomt bij kinderen dan bij volwassenen, aangezien de hersenen van kinderen nog volop in ontwikkeling zijn.
Slaapwandelen kan op elke leeftijd voorkomen. Slaapwandelen komt het meest voor bij kinderen tussen de leeftijd van vier en twaalf jaar. Zowel jongens als meisjes kunnen slaapwandelen.
Bij volwassenen spelen stress, medicijngebruik, alcohol, en drugs een rol. Erfelijkheid kan een belangrijke factor zijn, net als bij andere parasomnieën zoals tandenknarsen en bedplassen. Daarnaast kunnen andere slaapproblemen, zoals slaapapneu of snurken, slaapwandelen verergeren.
Globaal gezien kunnen we stellen dat slaapwandelen vrij onschuldig is. Het leidt uiterst zelden tot gewelddadig gedrag. Voor de meeste gevallen van slaapwandelen is geen behandeling nodig (4). De vensters sluiten en de buitendeuren op slot doen kan een slaapwandelaar beschermen tegen gevaarlijke situaties.
Een slaapwandelaar verkeert in een diepe slaap waardoor je er geen normaal contact mee kunt hebben. Wek je de persoon toch, dan kan die angstig of zelfs agressief reageren, omdat hij of zij gedesoriënteerd is. Het beste wat je kunt doen, is rustig praten tegen de slaapwandelaar en die terug naar bed begeleiden.”
Ze gaan vervolgens vanzelf weer liggen en verder slapen. Sommige kinderen komen wel hun bed uit. Ze lopen rond in hun kamer of komen zelfs hun kamer uit. Naast lopen, voeren sommige slaapwandelaars ook andere bekende handelingen uit, zoals zich aankleden, plassen, iets eten of de tv aanzetten.
is plotseling erg overstuur, huilt en schreeuwt van angst. zit vaak rechtop in bed, vaak met de ogen wijd open. heeft een snelle hartslag en ademt zwaarder en sneller. is bang, boos en paniekerig.
Een regelmatig slaappatroon en ontspanningsoefeningen kunnen ook helpen om het slaapwandelen te beperken. Daarnaast is het aan te raden dat de slaapwandelaar geen alcohol of drugs gebruikt. Een psycholoog kan soms helpen om met het slaapprobleem om te gaan.
Het idee dat u een slaapwandelaar niet wakker mag maken, is een fabeltje. U hoeft iemand niet bruut te wekken. Het beste is om de slaapwandelaar rustig naar bed te begeleiden. Zorg dat er geen spullen rondslingeren op de grond, waarover de slaapwandelaar kan struikelen.
We zien het allemaal voor ons: een slaapwandelaar die onbewust rondloopt met z'n ogen dicht en armen voor zich uitgestrekt. In werkelijkheid ziet dit beeld er echter heel anders uit: slaapwandelaars hebben meestal hun ogen open en kunnen complexe interacties aangaan met hun omgeving.
Meestal hebben kinderen zelf geen last van het slaapwandelen en herinneren ze het zich ook niet de volgende dag. Erover praten kan eerder onrust geven dan dat het je kind helpt.
Ongeveer 7% van de mensen slaapwandelt minstens één keer in hun leven . Slaapwandelen begint meestal in de kindertijd en de meeste mensen groeien eroverheen tegen de tijd dat ze volwassen worden. Binnen een jaar ervaart ongeveer 5% tot 15% van de kinderen — meestal tussen de 4 en 8 jaar — en 1% tot 1,5% van de volwassenen slaapwandelen.
In principe is dit fenomeem niet gevaarlijk. Dit wordt het pas wanneer iemand zichzelf bezeert of zelfs verwondt. Ook wanneer iemand agressief wordt kan dit gevaarlijk zijn voor de omgeving van deze persoon. Iemand die slaapwandelt kan van de trap vallen, uit een raam proberen te klimmen of door een ruit struikelen.
Een goede nachtrust bestaat niet alleen uit voldoende slapen, maar ook uit een goede slaap kwaliteit. De meeste mensen hebben gemiddeld tussen de 7 en 8 uur nodig.
Wat de oorzaak is voor nachtangst is onbekend.Er lijkt een erfelijke aanleg mee te spelen. Kinderen die aan nachtangst lijden hebben vaak een ouder die hier ook last van heeft gehad. De overgang naar de diepe slaap lijkt niet goed te verlopen bij mensen met nachtangst.
Breinscans laten zien dat mensen dezelfde emoties voelen in een droom als wanneer ze wakker zijn, zegt Michael Grandner, directeur van een slaapcentrum in Arizona. Hierdoor kun je schreeuwend, huilend of lachend wakker worden, dit komt doordat je hersenen data aan het verwerken zijn.
Alcoholgebruik kan soms slaapwandelaanvallen uitlokken .
Een voorbeeld van parasomnie is slaapwandelen. In de kindertijd komt dit regelmatig voor en de meeste mensen groeien er overheen. Sommige mensen blijven klachten houden na hun jeugd of het ontstaat op latere leeftijd. Sommigen gaan alleen rechtop zitten of praten in de slaap.
Voor zowel volwassenen als kinderen kan een volle blaas en de behoefte om 's nachts te plassen soms leiden tot slaapwandelen . Een ongewoon gerelateerd gedrag kan zijn dat u op ongepaste plekken plast, zoals in de deuropening van de slaapkamer. Bedplassen, ook wel slaap-enuresis genoemd, is een ander type parasomnie.
Als ze niet gestoord worden, vallen ze vaak weer in slaap. Leid ze voorzichtig terug naar bed door ze gerust te stellen .
Waarom mensen in hun slaap praten, kan met verschillende oorzaken te maken hebben.Zo kan het voortkomen uit stress, depressie, slaapproblemen, consumptie van alcohol, en ziekte [3]. Ook kan het kijken van een spannende, indrukwekkende of emotionele serie of film het praten in de slaap versterken.
Het is een mythe dat het gevaarlijk is om slaapwandelaars wakker te maken. Op zich kan het geen kwaad, maar men zal waarschijnlijk wel verward wakker worden. Daarom is het beter om iemand die aan het slaapwandelen is rustig naar zijn bed te begeleiden.