Probeer de kachel tenminste één keer per jaar goed schoon te maken. Het beste moment hiervoor is aan het einde van het stookseizoen, dit is vaak ergens aan het begin van het voorjaar. Gebruik je je houtkachel erg intensief, dan is het verstandig om hem vaker te reinigen.
Leeg de as
Vergeet bij het vullen van de pellettank niet om de aslade te legen. Controleer in de winter, wanneer de kachel op volle snelheid draait, zijn bak iets regelmatiger, minimaal een keer per week. Idealiter stofzuig ook de verbrandingskamer voor maximale efficiëntie.
As verwijderen uit de kachel doet u door middel van een metalen schep. U schept de as in een (afsluitbare) metalen emmer. Dit doet u omdat as zeer goed isoleert; soms vindt u na meerdere dagen nog gloeiende deeltjes. Gooi de as pas weg als u zeker weet dat er geen gloeiende deeltjes meer in zitten.
Haal het as nooit volledig weg
Waarom? Omdat de as als een soort bescherming dient voor de stookbodem. Wanneer je elke keer direct op de bodemplaat stookt, is de kans groter dat deze gaat scheuren. Door de houtblokken dus aan te steken op een laagje as, voorkom je dit en gaat je kachel langer mee.
Ondanks dat de as die in de kachel overblijft, afstamt van houtblokken of bomen, is het geen GFT+E afval. De as en resten horen dan ook bij het restafval. Soms zitten er wel eens spijkers of schroeven in een houtblok, die na het opbranden achterblijven in de kachel.
Bij het verbranden van zuiver hout verbrandt de organische stof en blijven opneembare mineralen over. Hier kunnen de groenten of het fruit in uw moestuin goed van groeien. Ook veel planten blijven gezond dankzij houtas. Verzamel vanaf nu de as van uw houtkachel, zodat u in het voorjaar uw tuin kan verrijken.
Hout assen zijn een uitstekende bron aan het mineraal kalk en de groeistoffen Potassium (Kalium) en fosfor. Kalium zorgt voor de stevigheid van de plant en verhoogt de weerstand tegen ziektes, plagen en droogte. Bovendien worden planten beter winterhard door fosfor en Kalium te geven.
Op eigen verantwoording is het technisch wel mogelijk de kachel de nacht door te laten branden. Voorwaarde is dat u een voldoende geïsoleerde schoorsteen heeft. U vult de kachel met voldoende hout en stookt hier goed vuur in door de zuurstofregelaar uit te trekken.
Houtkachels kunnen erg heet worden, en het is belangrijk om u daarvan bewust te zijn als u ze gebruikt. De warmte van een houtkachel kan snel oplopen en tot wel 800 graden Celsius bereiken. Wanneer het vuur brandt zonder toezicht, kunnen de vlammen schade aanrichten.
In het algemeen kan een houtkachel van goede kwaliteit 15 tot 20 jaar meegaan, mits goed onderhouden en verantwoord gebruikt. Het is echter belangrijk op te merken dat de levensduur van een houtkachel ook kan worden verkort als het overmatig wordt gebruikt of slecht wordt onderhouden.
Borstel de haard. Geef je kachel een grote beurt door met een zachte borstel alle koude as en roet uit de verbrandingskamer te borstelen. Dit kun je daarna met handveger en blik opruimen, gebruik hiervoor niet je stofzuiger. Reinig de verbrandingskamer door met een spons over de wanden te wrijven.
Er zijn wel manieren om meer rendement uit een open haard te halen. De simpelste is een gietijzeren haardplaat tegen de muur aan de achterkant zetten om de warmtestraling te verhogen. Hoe dikker de haardplaat, hoe warmer de straling en hoe langer je er van profiteert.
As van verbrand hout is vaak goed voor de tuin.Het materiaal vormt namelijk een rijke bron van kalk, kalium en sporenelementen. Goed nieuws voor de tuinliefhebber, want veel planten hebben deze stoffen nodig om gezond te blijven, goed te groeien en een gezonde knopontwikkeling en bloei door te maken.
Herfst. Als je gras zaait, kan het toevoegen van houtas aan de grond helpen bij het bevorderen van sterke wortelgroei dankzij het kalium dat het bevat. Voordat de winter invalt, kun je ook houtas aan de grond toevoegen om deze te verrijken en voor te bereiden op het volgende groeiseizoen.
Een openhaard gebruikt 5 a 6 kilo per uur een moderne HR houtkachel gebruikt 1 a 1 1/2 kilo hout per uur.
Als het vochtpercentage onder de 20% ligt, is het hout droog genoeg en geschikt om mee te stoken. Het ideale brandhout heeft een vochtpercentage van ongeveer 15%. Droger dan dat wil je jouw haardhout niet hebben: het hout brandt dan namelijk te snel. Droog hout herken je aan loszittende schors en scheuren.
Er is echter ook genoeg toevoer van verbrandingslucht nodig en de schoorsteen moet genoeg trek hebben. Het wordt daarom afgeraden om te stoken bij mist of een windkracht van minder dan 3 Beaufort (andere geven 2 aan). Als de windkracht te laag is zorgt dit er voor dat de schoorsteen te weinig trek heeft.
Briketten of kolen
Briketten en kolen zijn erg milieubelastend en stoten veel fijnstof uit uw kachel of allesbrander. Er wordt nog wel veel gestookt met kolenkachels of allesbranders. Woont u in een dichtbevolkte woonwijk? Dan raden wij het stoken met briketten of kolen af.
Zachte houtsoorten (berken, elzen) zijn snel ontvlambaar, hebben een snelle warmteafgifte en zijn daardoor goed voor kleinere kachels. Harde houtsoorten (beuken, eiken) branden langer, geven meer warmte af en zijn daardoor ideaal voor grotere kachels.
Stukhout, gecertificeerde houtpellets (geperst houtstof), houtbriketten (geperst hout), fossiele vaste brandstoffen (steenkool) zijn wettelijk toegelaten brandstoffen. Afval en behandeld hout verbranden is sowieso verboden.
Is as een goede meststof? Ja.De assen zijn samengesteld uit verschillende sporenelementen die uw bodemrijkdom zullen bevorderen. Bovendien bevatten de assen grote hoeveelheden kalk en zal het op dezelfde manier een goede aanvulling zijn voor uw moestuin, net zoals mest of compost.
Bepaalde houtsoorten
Bij geverfd, gebeitst, gelijmd of geïmpregneerd hout komen schadelijke stoffen vrij. Voorbeelden daarvan zijn spaanplaat of multiplex. In een open haard is het af te raden om hout te branden dat veel hars bevat, aangezien dit vonken en brandplekken geeft die je rookkanaal kunnen vervuilen.
Verder bevat houtas sporenelementen zoals koper, zink en ijzer. De as van harde houtsoorten zoals beuk, eik, esdoorn, douglasspar, lariks, robinia of tamme kastanje is het meest geschikt. Deze as levert meer mineralen dan de as van zachtere houtsoorten.