Wat is een assertieve reactie op kritiek? Voorop staat dat je zo reageert dat je gevoel van eigenwaarde er niet door afneemt en er geen conflict ontstaat. Wat je daarom beter niet kunt doen: Heel defensief (verdedigend of afwerend) worden of zelfs agressief.
Er zijn bepaalde factoren die bepalen of kritiek ons in meer of mindere mate raakt. De kritiek die je krijgt versterkt en bevestigt je eigen twijfel of het negatieve beeld wat je over jezelf of je eigen kunnen hebt. Je hebt je best gedaan, je intentie is goed en dan krijg je negatieve feedback.
Kritische mensen kunnen echte downers zijn. Het maakt niet uit wat je zegt, ze vinden altijd een manier om kritisch (of negatief) te zijn. Kleinigheden zien ze vaak als problemen en ze vragen zich vaker af wat er allemaal zou kunnen gebeuren. Dit zijn vaak niet de positieve verhalen.
De heftigheid waarmee kritiek kan aankomen, heeft vaak te maken met je gevoel van eigenwaarde. Wie weinig zelfvertrouwen heeft, ziet door kritiek zijn of haar negatieve zelfbeeld bevestigd en kan vaak veel moeilijker met kritiek omgaan. Bedenk dat niet de ander, maar jij zelf je grootste tegenstander bent.
Door liefdevol of begripvol te reageren, help je de ander én de situatie. Zoom uit, zie dat dit niet over jou gaat, kijk of je de ander kunt helpen en help daarmee jezelf. Moeilijk, we know, maar het proberen waard. Iemand doet jou niet 'iets aan'; iemand doet iets en jij neemt het aan.
Voor iedereen klaarstaan
Als iemand – naar jouw idee – boos, verdrietig, of teleurgesteld richting jou is, betekent dit dat je dit niet hebt volbracht en daarom betrek je het op jezelf. Het alles persoonlijk nemen komt dan vanuit je angst om niet goed voor anderen klaar te staan.
De onplezierige ervaringen die we hebben opgeslagen kunnen ons bewust of onbewust triggeren. Vaak hoeft iemand maar iets te zeggen of op een bepaalde manier te reageren en deze ervaringen worden getriggerd en hiermee ook jouw automatisch aangeleerde reactie hierop.
In het kort is kritisch denken het vermogen om door logisch redeneren zelfstandig tot weloverwogen en beargumenteerde afwegingen, oordelen en beslissingen te komen. Je herkent iemand die kritisch denkt aan een sceptische houding zonder cynisch te zijn.
Kritiek is dus heel wat anders dan feedback. Feedback is er niet op gericht om iemand of iets te veranderen. Vaak wordt gesproken over het brengen van positieve kritiek. De praktijk leert echter dat kritiek uiten vaak op een negatieve manier gaat zelfs al zijn de bedoelingen erachter positief.
Negatievelingen, pessimisten en klagers zien overal problemen en bezwaren. Het zijn vaak angstige mensen met weinig zelfvertrouwen, die geloven dat de wereld vijandig is.
In de engere betekenis (zoals in “kritiek geven”) bedoelt men er een afkeuring mee, hoewel kritiek in het algemeen zeker niet negatief hoeft te zijn. Wie aan kritiek doet, is een criticus/critica (hij of zij die die beargumenteerd beoordeelt, analyseert, interpreteert of observeert).
Zorg dat je de kritiek begrijpt, dat je precies weet wat de ander bedoelt en waar die persoon niet tevreden over is. Heb je te maken met onterechte kritiek? Vraag dan om opheldering, vraag om bewijs. Geef anderen niet de kans om zomaar botte kritiek te verspreiden, maar dwing die persoon om specifiek te worden.
afgeven op, afkammen, bekritiseren, berispen, de les lezen, de mantel uitvegen, een standje geven, een uitbrander geven, gispen, kapittelen, kritiek leveren op, roskammen, terechtwijzen, vermanen, veroordelen.
In het kort
Bij hypochondrie denkt u vaak dat u een erge ziekte heeft. U let steeds op uw lichaam en voelt daardoor van alles. Bij klachten die iedereen wel eens heeft, denkt u meteen dat u erg ziek bent. Bijvoorbeeld bij een steek, jeuk of kramp.
Dingen niet meer persoonlijk opvatten betekent niet dat je niet meer naar anderen hoeft te luisteren. Je kan luisteren naar wat ze te zeggen hebben en open staan voor hun mening, maar neem uiteindelijk je eigen beslissingen en houdt in je achterhoofd wáárom iemand dit zegt.
Gisteren had ik een gesprek over 'dingen persoonlijk opvatten'. Als we iets te persoonlijk opvatten voelen we ons boos of beledigd; we interpreteren een opmerking of gedrag alsof deze op ons persoonlijk gericht is.
Bij afbrekende kritiek zeg je alleen wat iemand verkeerd doet, maar je legt niet uit wat iemand wel moet doen om het goed te doen. En, bij afbrekende kritiek wordt de ander negatief benaderd: kortaf en onvriendelijk.
Bij een probleem zijn er altijd meerder mensen verantwoordelijk, dan alleen jijzelf. Een andere mogelijkheid waardoor je veel stress ervaart als jij altijd de schuld krijgt van alles. Komt doordat je steeds meer er in begint te geloven dat jij het nooit goed kan doen.
Wel zijn er een paar terugkerende signalen die je in de gaten kan houden. Volgens Kromwijk-Lub is een van de eerste tekenen van wegkwijnende liefde dat je je steeds meer aan elkaar gaat ergeren. Je gaat elkaar vermijden, in gesprekken wordt er kortaf gereageerd en er is minder interesse in elkaars leven.
Jouw valkuil is dat je over-kritisch wordt of veroordelend. Dat je met jouw scherpe pen of tong de vloer aanveegt met jouw mening en zienswijze. Jouw valkuil kan zijn dat je pietluttig wordt, op alle slakken zout legt, spijkers op laag water zoekt, gaat muggenziften of dat je negatief kritisch wordt.
Wanneer je merkt dat je begint te piekeren of een negatieve gedachte opmerkt, ga dan iets doen. Dit leidt je af van je negatieve gedachten. Vooral bewegen kan goed helpen om piekeren en onrust tegen te gaan. Ga bijvoorbeeld sporten of wandelen.