De fietsketting moet een speling hebben van ongeveer 1 centimeter. Dit is met de vinger te meten door de ketting een stukje omhoog of omlaag te bewegen. Is de speling (veel) meer of minder? Dan is het spannen van de fietsketting nodig.
Fiets met kettingspanners
De speling moet circa 1 centimeter zijn. Als dit meer dan 1 cm is gaat u over op het spannen van de fietsketting.
Een ketting rekt tijdens het gebruik iets uit en wordt een paar millimeter langer. Een te ver opgerekte ketting vreet de kettingwielen aan. Het is dus zaak om de ketting te vervangen voordat deze te lang wordt.
Wanneer de ketting te kort is, zal de ketting te strak komen te staan als de ketting zowel voor als achter op het grootste kettingwiel ligt. Als de ketting te lang is, zal de derailleurarm helemaal naar achteren staan als de ketting voor en achter op het kleinste kettingwiel ligt.
Dan geldt de vuistregel: groot-groot + 2 schakels. Breng beide uiteinden van de ketting naar elkaar toe. Trek de ketting strak zodat de derailleur bijna gestrekt naar voren wijst. Je kunt ook tellen hoeveel schakels je oude fietsketting heeft om erachter te komen hoelang je nieuwe ketting moet zijn.
De 3000-kilometer-regel
Om deze versnelde slijtage van cassette en kettingbladen te voorkomen, is een algemene vuistregel om de ketting van je fiets elke 3000 km te vervangen.
Gemiddeld kan je zo'n 5000 tot 6000 kilometer met één ketting en één cassette doen. Een snelle kostenberekening voor een Ultegra 11 speed-R8000-cassette (82 euro) en een Shimano 11-speed HG701-ketting (38 euro) geeft een prijskaartje van zo'n 120 euro na 5000 à 6000 kilometer.
Als de ketting beweegt/ omhoog komt op de tanden als je hem onder spanning zet is er sprake van slijtage. Voorbladen gelijk met het spul achter vervangen is wel snel, als dat nodig is heb je wel erg ver doorgerende met vesleten meuk. Normaal gaan de grotere tandwielen wel een paar beurten extra mee.
45 cm = een standaard lengte voor een dames ketting. 50 cm = een langere dames ketting. Deze lengte wordt ook vaak aangehouden als standaard heren maat. 60 cm = een ketting die net op de buste valt.
Een vastzittende kettingschakel kan leiden tot doortrappen en schakelproblemen. Om dit probleem op te lossen, is het nodig de vastzittende schakel in de ketting te vinden. Dat kan door eerst de ketting over het kleinste achtertandwiel te schakelen en een achterwaartse draai met de pedalen te maken.
Leg de ketting op het binnenste blad aan de voorkant en leg hem op het kleinste kransje bij je cassette. Trek de twee uiteinden naar elkaar en pas de lengte zo af dat er ongeveer 2 vingers passen tussen de ketting en het armpje van de derailleur.
Daar is geen algemeen geldende maatgevende hoeveelheid tijd of kilometers voor. De een zegt een jaar, de ander zegt 10.000km. Beide kan waar zijn, maar veel is afhankelijk van o.a. de kwaliteit van je materiaal. Staal slijt langzamer dan aluminium en is ook nog goedkoper (en zwaarder).
Het achtertandwiel slijt meestal sneller dan het voortandwiel omdat het achtertandwiel in de meeste gevallen veel minder tanden heeft dan het voortandwiel waardoor het achtertandwiel 2 tot 3 keer meer rondgaat en dus meer wordt gebruikt dan het voortandwiel.
Een Campa of TA Specialites groot voorblad gaat ca. 12.000 km mee.
Je herkent die slijtage door de afgeronde tandjes en kleine braampjes aan de tanden van de cassette. Het kan ook zo zijn dat je ketting over begint te slaan. Dit is een teken dat de cassette aan vervanging toe is.
Als je er een ketting omlegt, en daar kracht op uitoefent, kun je beoordelen of de bladen versleten zijn door te zien in welke mate de ketting op de tanden omhoog komt. Als je op enig punt tussen de ketting en het blad ruimte ziet: vervangen.
Je kunt ook regelmatig checken of je kettingbladen aan vervanging toe zijn. Dit zie je bijvoorbeeld als je fietsketting erg losjes op je kettingblad ligt, als de tandjes van je kettingblad versleten zijn of als het schakelen niet meer soepel gaat.
Technische specificaties Shimano Ultegra HG701 Ketting 11 speed 116 schakels.
Er is geen vaste levensduur voor. Een aantal jaren moet probleemloos gaan, maar hoe meer gebruik, hoe korter de levensduur. Er komt op een gegeven moment speling in de derailleur.
Vervangen bij een goedkope derailleur heeft meestal geen zin, omdat de rest van het mechaniek niet veel langer meegaat dan de wieltjes. Waarschijnlijk geldt dat voor jouw derailleur, afhankelijk van je beroerdschakelentolerantie. Bij mij gaan de wieltjes 15.000 à 20.000 km mee, en ik vervang preventief.