Vaders waren gemiddeld 34,2 jaar oud bij de geboorte van een kind. Dat is ruim twee maanden ouder dan vijf jaar eerder, toen mannen gemiddeld 34 waren. Sinds 1996 is deze leeftijd met meer dan een jaar gestegen. Ook bij de geboorte van hun eerste kind (ruim 75,5 duizend baby's in 2018) zijn mannen ouder.
Vrouwen voorkeur voor hogere ideale leeftijd dan mannen
Vrouwen vinden gemiddeld genomen 26,0 jaar de meeste ideale leeftijd voor vrouwen om aan kinderen te beginnen en 27,1 jaar voor mannen. Mannen noemen als ideale leeftijd 25,6 jaar voor vrouwen en 26,5 jaar voor mannen (tabellen B2 en B3).
Vooral aan het eind van de jaren zestig werden vrouwen nog relatief jong moeder. In 1970 waren ze gemiddeld 24,3 jaar, in 2000 was dat al 29,1 jaar. In 2021 kregen vrouwen met gemiddeld 32,3 jaar hun tweede kind. Van alle kinderen die in dat jaar geboren werden waren de moeders gemiddeld 31,7 jaar oud.
In 2021 was de levensverwachting bij geboorte 79,7 jaar voor mannen en 83,0 jaar voor vrouwen. In 1950 was dat nog 70,3 jaar voor mannen en 72,6 jaar voor vrouwen. De levensverwachting wordt bepaald met behulp van de sterftekansen op elke leeftijd.
Janet Jackson beviel in het jaar dat ze vijftig werd, van een zoon. Daarmee is ze al lang geen uitzondering meer. Het aantal moeders boven de veertig groeit snel, ook in Nederland. Het aantal vrouwen tussen de 40 en 45 jaar dat een kind kreeg steeg tussen 2000 en 2015 met 49 procent.
Er kleven risico's aan een zwangerschap op late leeftijd. Als je 35 jaar of ouder bent: duurt het langer voordat je zwanger wordt, omdat de kwaliteit van je eicellen afneemt naarmate je ouder wordt. heb je een groter risico op een kindje met een chromosoomafwijking, zoals het Downsyndroom.
Medisch gesproken hebben we het over een late zwangerschap vanaf 38 jaar oud. Maar op 35-jarige leeftijd zijn de eicellen, net als de rest van je lichaam, al onderhevig aan een verouderingsproces. Zo zal jouw zwangerschap aanvullende controles vereisen en nauwlettend worden opgevolgd.
Grotere kans om 80 te worden
Dankzij de lagere sterfterisico's in 2010 bedroeg deze kans voor mannen dat jaar 63 procent. Tien jaar eerder was dat maar 52 procent. Bij vrouwen was de toename minder sterk, maar hun kans om 80 te worden is nog beduidend groter dan die van mannen.
Van de mensen die in 2015 zijn geboren, wordt ongeveer 10 procent zo oud. Van de mensen die in 2040 worden geboren, zal 20 procent 95 jaar of ouder worden. De kansen om 75 jaar en 85 jaar of ouder te worden, nemen in de toekomst ook flink toe.
In 1956 werden gemiddeld 4 van elke 1000 mannen honderd jaar oud. 12 vrouwen wisten toen die leeftijd al te halen. Nu, in 2016 worden 30 van de 1000 mannen honderd jaar. Bij de vrouwen mogen er zelfs 60 per 1000 honderd kaarsjes uitblazen op de verjaardagstaart.
Vooral bij de mannen loopt het aandeel kinderlozen uiteen per opleidingsniveau: lager opgeleiden blijven met 33 procent vaker kinderloos dan de hoger opgeleide mannen (22 procent). Bij vrouwen is dit andersom en zijn juist de hoger opgeleiden met 21 procent wat vaker kinderloos dan de lager opgeleiden (15 procent).
Door alle medische mogelijkheden, is zwanger raken op late leeftijd geen uitzondering meer. Vrouwen kunnen hun eicellen laten invriezen, gebruik maken van donor-eicellen, de eierstokken onderwerpen aan een verjongingskuur en ivf-behandelingen ondergaan.
'In Nederland is ongeveer 17 procent kinderloos, een verrassend hoog percentage,' zegt onderzoekster Renske Verweij van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het ongeboren kind heeft dan weer een hogere kans op onder andere vroeggeboorte, laag geboortegewicht, een beroerte, hartafwijkingen en een gespleten gehemelte. Op latere leeftijd heeft het kind meer kans op kanker, psychiatrische en cognitieve afwijkingen en autisme.
Tot je dertigste ben je als vrouw het meest vruchtbaar. Daarna neemt de hoeveelheid eicellen snel af. Het algemene advies is dan ook dat vrouwen het best aan kinderen kunnen beginnen voor hun vijfendertigste.
Vanaf je dertigste daalt die kans gestaag en tussen je 35 en 37 jaar heb je nog maar de helft zoveel kans om zwanger te raken, tussen je 38ste en je 40ste nog maar een vierde. Hoe ouder je wordt, hoe langer je dus moet wachten eer je zwanger wordt.
Er zijn 2 618 874 mensen van 65 tot 80 jaar, en 838 661 80-plussers. Vrouwen worden gemiddeld ouder dan mannen, in de hoogste leeftijdsgroepen zijn ze dan ook oververtegenwoordigd. Zo zijn er 93 943 vrouwen en 37 786 mannen van 90 jaar of ouder. Die verschillen zijn ook goed te zien in de bevolkingspiramide.
Eén op de vier mensen wordt nu al ouder dan 90 jaar.
Begin dit jaar telde Nederland bijna 2600 honderdplussers, wat neerkomt op een stijging van bijna twintig procent ten opzichte van vijf jaar geleden.
Een bejaarde, soms ook senior, is iemand van gevorderde leeftijd. Voor deze levensfase wordt doorgaans de leeftijd van 70 tot 80 jaar aangehouden, en is men ouder dan 80 jaar dan is men hoogbejaard.
Maar vanaf 30 jaar daalt de vruchtbaarheid bij de vrouw enorm snel. De kans om zwanger te worden is dan elke maand ongeveer 15 tot 25%. Vanaf 35 jaar is de kans nog maar 7 tot 15% iedere maand. Tussen de 45 en de 60 jaar komen de meeste vrouwen in de menopauze en is de vrouw eigenlijk niet meer vruchtbaar.
De simpelste reden om kinderen te nemen is natuurlijk dit: kinderen krijgen zit in onze natuur, de mens moet zich voortplanten om te blijven bestaan. Misschien is het daarom ook juist wel een goede reden om het níet te doen, maar daarover later meer.
En vergeet je partner niet - dit is het moment om zo veel mogelijk van elkaar te genieten! Een vrouw van 30 heeft een kans van 75 % om binnen een jaar zwanger te raken. Dat percentage daalt naar 44 % voor vrouwen boven de 40.