Volgens artikel 240a (Wetboek van Strafrecht) mogen winkels geen games met de leeftijdsgrens 16 verkopen aan kinderen onder de 16. Sommige games hebben een leeftijdsgrens van 18. De leeftijdsclassificatie geeft aan of het spel geschikt is voor spelers van een bepaalde leeftijd. Dat zou je kunnen zien als een advies.
Gemiddeld gaan experts uit van ongeveer maximaal 3 uur beeldschermtijd vanaf 12 jaar. Dat is inclusief telefoon, tv en andere schermen. Elke dag 4 tot 5 uur gamen per dag wordt als 'niet normaal' gezien. Er bestaat dan een kans dat je een gameverslaving hebt.
Er bestaat geen advies dat aangeeft vanaf welke leeftijd kinderen mogen gamen. Ook voor jonge kinderen kan gamen al heel leuk en leerzaam zijn. Het is een vorm van (digitaal) spelen en hoort bij de huidige tijd. Het is wel belangrijk om als ouder toezicht te houden op het gamegedrag: welke games spelen mijn kinderen?
8–10 jaar: 1,5 uur. 10–12 jaar: 2 uur. Ouder dan 12 jaar: 3 uur.
Het is belangrijk om je als ouder eerst af te vragen of het nodig is om je kind minder te laten gamen. Het is vrij normaal als je kind gemiddeld op een doordeweekse dag 1 tot 1½ uur per dag gamet, zeker bij kinderen in de leeftijd tussen de 10 en 13/14 jaar.
6 - 8 jaar: maximaal 1 uur per dag, verdeeld over periodes van maximaal 30 minuten; 8 - 10 jaar: maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag; 10 - 12 jaar: maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag; 12 jaar en ouder: maximaal 3 uur beeldschermtijd per dag.
Bijna een op de tien jongens tussen de 12 en 15 jaar voldoet aan de kenmerken van gameverslaving. Dat stellen onderzoekers van de Universiteit Utrecht. Jongens met zulke kenmerken gamen gemiddeld 29 uur per week.
6 – 8 jaar: maximaal 1 uur per dag (liefst 2 x 30 minuten) 8 – 10 jaar: maximaal 1 à 1,5 uur per dag. 10 – 12 jaar: maximaal 2 uur per dag. 12 jaar en ouder: maximaal 3 uur per dag.
Hoe vaak en wanneer
Een driejarige laat je best niet langer dan 5 minuten per keer spelen. Een kleuter (4 tot 6 jaar) niet langer dan 10 minuten per keer. Ook bij oudere kinderen en pubers blijft het belangrijk de tijd te begrenzen.
Kinderen kunnen veel verbeteren door te gamen: hun oog-handcoördinatie, kleine motoriek, maar ook cognitieve functies als werken in een team, hun werkgeheugen, geduld, probleemoplossend vermogen, enzovoorts." Nog een reden om je kind te laten gamen: hun algemene kennis wordt bijgespijkerd.
Spellen zoals Fortnite en Minecraft (schietspellen, actiespellen en open-wereld-spellen) dragen bij aan een beter geheugen, analytische vaardigheden, creativiteit en probleemoplossend vermogen. Spellen waarin je samen moet werken, zoals World of Warcraft, zorgen voor betere sociale vaardigheden en meer sociaal gedrag.
"In games moet je vaak samenwerken en heb je veel interactie. Daar kunnen kinderen veel van leren, bijvoorbeeld hoe je met anderen moet communiceren. Ook leren ze samenwerken en hoe ze moeten omgaan met winnen en verliezen. Gamen is een positieve stimulans om dit soort vaardigheden te leren", legt Enthoven uit.
Lichamelijke gevolgen kunnen zijn: droge, vermoeide of geïrriteerde ogen, hoofdpijn, rugpijn, RSI, overgewicht, gebrek aan lichaamsbeweging. Teveel gamen kan zorgen dat je je verdrietig, boos of eenzaam gaat voelen omdat andere dingen slecht gaan.
Overmatig mediagebruik op jonge leeftijd is geassocieerd met problemen op taalvlak, cognitief en sociaal-emotioneel functioneren. Mogelijk doordat kinderen bij veel gebruik ook vaker niet leeftijdsadequate media gebruiken, en er minder of slechtere interactie met ouders is.
Leeftijd 12 jaar en ouder
Voor kinderen ouder dan 12 jaar, is de richtlijn maximaal 3 uur per dag. Elk kind is natuurlijk anders en daardoor kunnen de regels ook wisselen. Kijk naar je kind en naar wat je zelf belangrijk vindt.
Houd bij hoeveel uur je op een dag gamet. Maak, bij problemen met ouders, afspraken over het aantal uren dat je mag gamen. Bijvoorbeeld 2 uur per dag. Gebruik ook hier de weekkaart gamen voor.
Een gameverslaving bij kinderen kenmerkt zich door enkele symptomen. Zo verliest een kind interesse voor andere activiteiten, wordt het kind agressief wanneer gamen niet mogelijk is of niet meer mag of spelen er obsessieve gedachten. Gamen staat op de eerste plek en al het andere moet plaats maken.
Dat kun je terugvinden in dit rapport met cijfers van de verslavingszorg Veel meer mannen dan vrouwen melden zich met een gameverslaving, namelijk 92% tegenover 8%. De gemiddelde leeftijd is 21 jaar en 82% van de hulpvragers is jonger dan 25 jaar. Het aandeel autochtoon is 89%.
8 tot 10 jaar: maximaal 1,5 uur per dag; 10 tot 12 jaar: maximaal 2 uur per dag; vanaf 12 jaar: maximaal 3 uur per dag beeldschermtijd.
Het Oogfonds raadt de 20-20-2 regel aan. Deze regel houdt het volgende in: kijk 20 minuten naar een scherm en houd dan 20 seconden pauze door even niet naar dit scherm te kijken (kijk bijvoorbeeld naar buiten). Ga daarnaast minstens 2 uur per dag naar buiten.
Wat is een redelijke schermtijd? ,,Schermtijd is niet uit te drukken in een aantal uren per dag. Een goede richtlijn, de 20-20-2-regel, komt van oogartsen. Die houdt in: haal na twintig minuten je ogen van het scherm en kijk twintig seconden in de verte.
Gemiddeld besteden kinderen van 13 tot en met 16 jaar circa vier uur per dag aan tv series kijken (vooral Netflix), computeren en gamen. Daarnaast zijn ze zo'n anderhalf uur per dag aan het communiceren via social media.
Bij 3,4% van de voortgezet onderwijsscholieren was sprake van problematisch gamegedrag. Dat wil zeggen dat deze scholieren kenmerken van verslaving vertoonden. Problematisch gamen komt vaker voor bij jongens (5,6%) dan bij meisjes (1,2%). Dit blijkt uit het HBSC-onderzoek 2021.
Gamen heeft allerlei voordelen. Het gaat bijvoorbeeld stress tegen en zorgt voor een goede werk-privébalans. Daarnaast is het goed voor je sociale skills en leer je allerlei superhandige vaardigheden die je weer kan gebruiken in je offline leven.
In Nederland zijn er naar schatting een miljoen mensen die gamen. Volgens onderzoek is 2% verslaafd (1). Dat zijn dan zo'n 20.000 mensen.