Simpel uitgelegd worden het noorderlicht en het zuiderlicht veroorzaakt door geladen deeltjes van de zon die de atmosfeer van de aarde binnenkomen.Deze deeltjes botsen met atomen uit de atmosfeer, waardoor energie vrijkomt. Het gekleurde poollicht dat hierbij ontstaat lijkt te dansen aan de hemel.
“Behalve de locatie, is er geen verschil tussen het Noorderlicht en het Zuiderlicht”, vertelt dr. Ian Griffin van het de University of Otago in Nieuw-Zeeland. "Beide fenomenen vinden plaats in poolregio's en zijn in de basis hetzelfde.
Noorderlicht ontstaat als elektrisch geladen deeltjes van de zon via de noord- of zuidpool van de aarde binnendringen in de dampkring. Die elektrisch geladen deeltjes (protonen en elektronen) worden bij grote zonneactiviteit in de ruimte geslingerd: een zonnestorm ofte CME (Coronal Mass Ejection) .
Het Zuiderlicht of ook wel Aurora Australis is de zuidelijke tegenhanger van het befaamde Noorderlicht. Vandaar dat het ook een stuk minder bekend is maar zeker niet minder prachtig. De beste plekken om dit geweldige natuurfenomeen te spotten zijn Antarctica, Nieuw-Zeeland en Patagonië.
Het Zuiderlicht komt tevoorschijn op de zuidelijke punten van Australië, Nieuw-Zeeland, Argentinië en Antarctica. De meest comfortabele manier om het Zuiderlicht te bewonderen is op het Australische eiland Tasmanië.
Het poollicht is een bijzonder natuurverschijnsel, wat je rond de noord- en zuidpool wel eens kunt zien. Op de Noordpool heet het noorderlicht en op de Zuidpool het zuiderlicht.
Het Noorderlicht dat op het noordelijk halfrond te zien is wordt aurora borealis genoemd. Beide vormen worden ook wel poollicht genoemd. Antarctica is door zijn geringe lichtvervuiling eigenlijk de beste plek, maar ja. Hoe kom je daar in de winter?
De meest voorkomende kleur van het noorderlicht is groen, wat wordt veroorzaakt door de reactie van het gas zuurstof. Groen licht bevindt zich op de onderste laag, waardoor deze kleur het vaakst te zien is. Door het gas stikstof zijn er blauwe en rode kleuren te zien.
Het magnetisch veld van de aarde, zoals ik hierboven beschreef, is het sterkst in de poolcirkel gebieden. Daarom zie je het noorderlicht alleen in de noordpoolcirkel. Dat jouw kompas altijd naar het noorden wijst komt omdat de kompas reageert op de magnetische krachten uit het noordpoolgebied.
Het poollicht ontstaat doordat de magnetosfeer van de Aarde elektrisch geladen deeltjes van de Zon opvangt of afleidt. Deze deeltjes verplaatsen zich vervolgens naar de lagere regionen van de atmosfeer volgens de lijnen van het magneetveld van de Aarde.
#2 Het Noorderlicht is altijd anders
Dat maakt het ook zo bijzonder. Afhankelijk van de aardse gassen waarmee deeltjes botsen, verschillen de kleuren van felgroen naar rood, maar zelfs oranje, wit en blauw zijn mogelijk. Groen licht bevindt zich op de onderste laag, waardoor je deze kleur het vaakst kunt zien.
Het poollicht is vaak ook prima met het blote oog te zien. Soms denk je naar een wolk te kijken terwijl dit op een camera groen kleurt. Dit is poollicht wat voor het oog niet goed zichtbaar is.
Is de KP-index 1, dan is het Noorderlicht alleen zichtbaar in het allerhoogste puntje van Noorwegen. Is de KP-index 9, dan kun je het Noorderlicht zelfs in het noorden van Nederland zien. De kans op Noorderlicht in Nederland is echter heel klein, gemiddeld wordt het zeven keer per jaar gezien.
Noorderlicht bestaat uit meerkleurig, wazig en langzaam bewegend licht dat op ongeveer 100 tot 1000 kilometer hoogte boven het land zweeft. Vaak is het licht groenig-geel, maar violet tot rood komen ook voor. De vorm van het lichtschijnsel kan ook verschillend zijn: boog-, gordijn- en sluiervormig.
Het mooiste noorderlicht kun je zien in de maanden september en maart. De dagen rondom de equinox (ieder jaar rond 22 september) zijn namelijk statistisch de beste dagen van het jaar om het noorderlicht te kunnen aanschouwen. Ook is de maand maart statistisch gezien een goede maand.
Op zich is er het ganse jaar door kans om Noorderlicht te zien. Aan volgende voorwaarden moet echter voldaan zijn: Het moet een open en heldere hemel zijn (dus geen bewolking) Het moet donker zijn (aan de noordpool dus van oktober tot maart).
Het is onmogelijk om de aurora nauwkeurig te voorspellen, maar de mate van geomagnetische activiteit geeft aan wanneer het licht het meest waarschijnlijk te zien zal zijn. Deze wordt gemeten aan de hand van de 'Kp-index'. Hoe hoger de Kp-index, des te beter zijn uw kansen. Waarden van 8 of hoger zijn zeer zeldzaam.
Tot dusver is nog nergens het woord noorderlicht gevallen. Zonnevlammen op zich veroorzaken namelijk ook geen noorderlicht. Pas wanneer er met de zonnevlammen ook een uitstoot van een plasmawolk gepaard gaat, wordt het interessant. Want hierin zitten uiteraard de geladen deeltjes die noorderlicht kunnen veroorzaken.
De beste periode om het noorderlicht te zien? De maanden december tot en met februari heb je de beste kansen om het noorderlicht te zien. Vanaf eind augustus is het trouwens al mogelijk om het poollicht te zien in het noorden van Scandinavië.
Wanneer je je dichter bij de Noordpool zou bevinden moet je dus naar het zuiden kijken om noorderlicht te kunnen zien. Vanuit Spitsbergen is dat bijvoorbeeld regelmatig het geval. Wanneer de geomagnetische verstoring toeneemt, breidt deze zone zich verder uit naar het zuiden.
Aurora is een meisjesnaam met als betekenis 'zonsopgang'. De naam is afkomstig uit het Latijn, waar Aurora de godin van de ochtend was. Ook de wetenschappelijke naam voor het Noorderlicht verwijst hiernaar: aurora borealis.
Het noorderlicht wordt veroorzaakt door deeltjes die afkomstig zijn van de zon. Die komen de dampkring binnen en laten de atomen lichtgeven. De continue zonnewind die de zon uitzendt, zorgt voor een voortdurende stroom geladen zonnedeeltjes naar de aarde.
Noorderlicht is niet vaak te zien in Nederland. Ben je een grote fan van noorderlicht, dan kun je het beste naar de polen reizen. Daar is poollicht (aurora borealis / aurora australis) vaker zichtbaar én ziet het er spectaculair uit. Dit heeft te maken met het magnetisch veld van de aarde.
Op de gehele hoge breedtegraad is er poollicht te zien bij een Kp-waarde van 4. De hele gemiddelde breedtegraad (en dus ook Nederland en België) hebben een Kp-waarde van 7 nodig. De lage breedtegraden hebben Kp8 of zelfs Kp9 nodig.