Vermijding wordt het best overwonnen door zo snel mogelijk, bij voorkeur meteen, in beweging te komen. Zet de eerste stap om de klus af te handelen. Meestal ontstaat momentum: weten dat je begonnen bent, geeft het zelfvertrouwen om ook de volgende stappen te zetten. Voor je het weet is het klaar.
Tips om vermijdingsgedrag aan te pakken
Bedenk goed voor jezelf wat je precies angstig maakt en waar komt dit vandaan? Wanneer je dit goed weet en kan aanpakken, zal je geen vermijdingsgedrag meer tonen. Je kunt je over angsten en fobieën heen zetten met behulp van een goede coach.
Wat zijn de oorzaken van vermijdingsgedrag
Vermijdingsgedrag kent verschillende oorzaken. Je maakt bijvoorbeeld iets mee waarvan je enorm schrikt. Er gebeurt iets dat maakt dat je wel door de grond wil zakken van schaamte. Of je wordt overvallen door een paniekaanval.
Je wordt geboren met sterke kanten en kwetsbaarheden. Je kan bijvoorbeeld een aanleg voor angst, somberheid of verlegenheid (introversie) meekrijgen. Hoe deze aanleg zich ontwikkelt hangt af van je levenservaringen, bijvoorbeeld van je opvoeding. Opvoedingsfactoren spelen vaak een rol.
1 van de 3 mensen met een persoonlijkheidsstoornis herstelt volledig. Met 1 van de 3 mensen met een persoonlijkheidsstoornis gaat het na verloop van tijd veel beter. 1 van de 3 mensen met een persoonlijkheidsstoornis blijft veel problemen houden.
Omdat persoonlijkheidsstoornissen vaak al lang bestaan, duurt een behandeling voor persoonlijkheidsproblematiek meestal enkele jaren. De duur van de therapie voor een persoonlijkheidsstoornis is natuurlijk afhankelijk van de ernst van de klachten.
Het ontstaan van een persoonlijkheidsstoornis heeft te maken met erfelijkheid, aanleg en omgevingsfactoren. Je aanleg en wat je leert van anderen bepaalt namelijk hoe je omgaat met je gevoelens en emoties. Dit heeft weer invloed op hoe jij met bepaalde situaties omgaat.
De naam vermijdende persoonlijkheidsstoornis slaat op het feit dat je sociale situaties liever uit de weg gaat. Vandaar dat er soms gesproken wordt over een vermijdingsstoornis. Angst voor afkeuring en gevoelens van minderwaardigheid zijn hiervan de oorzaak.
Wanneer mensen bepaalde belevingen (gedachten, emoties, herinneringen, impulsen, lichamelijke gewaarwordingen) niet willen ervaren, kunnen ze allerlei strategieën ontwikkelen om deze te vermijden. Dit noemt men experiëntiële-vermijdings- of controlestrategieën.
Iemand met een vermijdende-persoonlijkheidsstoornis komt in de spreekkamer vaak verlegen en geremd over en is bang om iets verkeerds of stoms te zeggen. Er is wel behoefte aan contact met anderen, maar gaat dit uit de weg uit angst voor afwijzing. Vaak schaamt zo iemand zich ook voor zijn of haar tekortkomingen.
Wat is vermijdend gedrag? Mensen die vermijdend gedrag vertonen, voelen zich vaak erg angstig en onzeker in vriendschappen en relaties. Ze voelen zich minderwaardig en zijn erg gevoelig voor kritiek en het oordeel van anderen. Ook vinden ze het moeilijk om te laten zien wie ze werkelijk zijn.
Met een vermijdende-persoonlijkheidsstoornis heb je in vriendschappen en relaties last van veel onzekerheid en angst. Je bent snel bang om iets verkeerds te doen of te zeggen; daardoor ben je vaak teruggetrokken, stil en verlegen. Je laat je pas echt aan anderen zien, als je zeker weet dat je geaccepteerd wordt.
Mensen met borderline hebben vaak weinig zelfvertrouwen en een negatief zelfbeeld. Ze zijn buitengewoon gevoelig voor opmerkingen die ze als kritiek ervaren. Ze twijfelen constant over wat ze zullen aanpakken en wat ze met hun leven willen. Mensen met borderline kunnen momenten van vervreemding hebben.
Mensen met borderline zijn vaak vrolijk en spontaan en kunnen ook nog eens heel charmant zijn. Meestal zijn mensen met deze stoornis intelligenter dan je denkt. Heb je een relatie met iemand met borderline of ben je zelf een borderliner met een relatie, dan vliegen de vonken ervan af.
Empathie-test
Mensen met borderline kunnen met beide moeite hebben – in elk geval slagen ze er niet in om op anderen te reageren met een passende emotie, en daarnaast hebben ze mogelijk ook moeite met het goed aflezen van intenties en emoties van de gezichten van anderen.
Overige kenmerken
Geheugenverlies, de persoon is stukken verleden kwijt. Daarnaast kan hij zich dingen die hij net heeft gedaan soms niet meer herinneren. Depersonalisatie, het gevoel van een afstand naar zichzelf te kijken, buiten zichzelf en als robot te leven, dingen te doen zonder daar een gevoel bij te hebben.
Oorzaken schizoide persoonlijkheidsstoornis
Over het ontstaan ervan is nog weinig bekend, omdat er nog weinig onderzoek naar gedaan is. Het gaat waarschijnlijk om een ingewikkelde mix van factoren die elkaar beïnvloeden. Een mix die er voor iedereen anders uitziet.
Als je met iemand met borderline probeert te praten; vertel dan je verhaal in ik-vorm en betrek het verhaal op jezelf om te voorkomen dat je in een verwijtende sfeer komt. Probeer discussie te voorkomen. Als dat niet lukt, stap er dan zelf uit en benoem dit ook. Laat iemand zelf fouten maken en de verantwoording nemen.
Iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis vindt zichzelf beter dan anderen. Hij of zij vertoont egoïstisch gedrag, is dominant, wil bewonderd worden en heeft vaak een gebrek aan inlevingsvermogen. Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis vinden zichzelf belangrijker dan anderen.
Ontstaan van persoonlijkheidsstoornissen
Verschillende factoren spelen waarschijnlijk een rol. Een trauma in de kinderjaren. Bijvoorbeeld emotionele verwaarlozing, verlating, een ongeluk, seksueel misbruik of mishandeling. Sociale factoren, zoals gezinsomstandigheden en maatschappelijke positie.
In veel gevallen hebben mensen last van meerdere persoonlijkheidsstoornissen tegelijkertijd. Naast deze algemene problemen op het vlak van cognities, gevoelens, interpersoonlijk functioneren en impulsbeheersing, zijn er vaak bijkomende klachten, zoals angsten, depressie, verslaving en eetproblemen.