Hoe ouder de vis, hoe meer de vis gaat stinken. Bij visfilets is het lastiger te beoordelen of de vis vers is, zeker als de filet is voorverpakt. Het is goed als de filet glanst en niet is verkleurd. Verse visfilet ruikt zilt, is stevig en verliest bij zachtjes duwen geen vocht.
Het klinkt misschien gek, maar verse vis hoort niet te stinken. Natuurlijk ruik je altijd een visgeur. Echter deze hoort niet doordringend te zijn, maar licht en fris. Verse vis ruikt ziltig.
Hoe weet ik of een product niet meer goed is? De vis heeft een afwijkende geur en een doffe kleur. Eet geen vis die er raar uitziet of vreemd ruikt.
Als de vis dood is, dan wordt door bacteriën het trimethylamine-oxide afgebroken tot trimethylamine. De vis krijgt daardoor de typerende vislucht. Hoe langer het afbraakproces duurt, hoe meer trimethylamine er ontstaat en des te sterker de vis ruikt.
Pas als een vis stinkt, kun je hem niet meer eten. Dat betekent overigens niet dat de betreffende vis onmiddellijk afgekeurd moet worden, maar voor sushi of sashimi - waarbij de vis rauw wordt gegeten - zou Kuijt hem niet meer gebruiken. "Stoven, grillen of roken kan vaak nog prima.
Alle vis -- rauw en gekookt -- ruikt naar vis. Gekoelde vis die is begonnen te bederven zal echter een steeds duidelijkere visachtige geur hebben. Indien er genoeg tijd overheen is gegaan zal deze intense visgeur ontwikkelen tot de nare geur van rottend vlees.
Visproducten bederven veel sneller dan vleesproducten. Voordat bacteriën in schadelijke hoeveelheden op de vis aanwezig zijn, is de vis al bedorven. Kenmerkend voor bedorven vis is de stank. Stinkende vis wordt niet gegeten.
De geur van de vis lijkt het meest op rottend fruit, ruikt duidelijk naar ammoniak. Het vlees wordt slap en blubberig, de schubben laten gemakkelijk los. Niet alle vis heeft dezelfde kenmerken.
De klachten beginnen meestal binnen acht tot 24 uur nadat je iets verkeerds hebt gegeten. Gelukkig is het meestal binnen één tot drie dagen weer over, maar in die tijd kun je je heel beroerd voelen.
De geur van vis wordt voor een belangrijk gedeelte bepaald door een stof met de naam trimethylamine (CH3)3N. Een molecuul trimethylamine bestaat uit een stikstofatoom waar drie methylgroepen aan vast zitten. Vergelijk dit met een molecuul ammoniak (NH3) dat een stikstofatoom is met drie waterstofatomen eraan.
ZiekteNa het eten van een met salmonella besmet product, veroorzaken de bacteriën een ontsteking in de dunne darm. Deze voedselvergiftiging kan onder meer leiden tot ziekte van organen en buik- en paratyfus. Enkele symptomen zijn buikkrampen, hoofdpijn, lichte koorts en overgeven.
Ruiken is niet alleen aan landdieren voorbehouden, ook vissen kunnen vaak uitstekend ruiken. Ze hebben twee neusgaten aan de voorkant van de snuit waarmee ze geurmoleculen uit het water halen. Het zebravisje kan de angstgeur van andere vissen ruiken.
De TGT-datum geeft aan dat het product tot de vermelde datum veilig te gebruiken is, daarna kunnen er risico's voor de gezondheid optreden. Dat komt omdat bij verse vis en vers vlees bacteriën snel kunnen groeien. Is het over de datum, geopend of ongeopend, gooi het dan weg.
Vis is vers als de ogen van de vis helder en doorzichtig zijn en een beetje bol staan. De huid moet vochtig en glanzend zijn, en de kieuwen rood. Alleen bij makreel zijn de kieuwen bruin. Verse vis ruikt fris.
Gedroogde vis, zoals stokvis en bakkeljauw, gaat wel een jaar mee als je het op een droge, koude plek bewaart! Vis pekelen gebeurt niet meer op dezelfde manier als vroeger: de originele gezouten vis was zo zout dat die bijna oneetbaar was, maar wel maandenland mee ging.
Eerst en vooral: bevroren vis wordt niet echt slecht.
Vette vis zoals tonijn of zalm blijft op zijn best gedurende 2 à 3 maanden. Terwijl magere vis zoals kabeljauw en tilapia perfect tot 6 maanden bewaard kan blijven.
Vis kan besmet raken met ziekteverwekkers, zoals de bacteriën listeria en salmonella. Deze zijn niet met het blote oog te zien en u kunt ze niet proeven, zien of ruiken. Maar u kunt er wel ziek van worden. In rauwe vis kan ook de parasiet haringworm voorkomen.
Consumptie van vis kan leiden tot angioedeem, maagdarmklachten, luchtwegklachten, huidklachten en anafylaxie. Vaak komt een combinatie van symptomen voor.
Vis kan ook rauw worden gegeten, zoals in sushi. Het is dan wel belangrijk dat hij goed vers is. Bij hele vis is het belangrijk de ingewanden te verwijderen. Meestal kun je de vis ook laten schoonmaken door de verkoper.
In combinatie met vis kan nitraat ongezonde stoffen opleveren. Uit voorzorg adviseert het Voedingscentrum vis, schaal- of schelpdieren bij voorkeur te eten met nitraatarme groente, zoals bloemkool, broccoli of prei. Sommige groenten bevatten veel nitraat.
Vis bevat meer bederfelijke vetten, meer vocht en minder bindweefsel. Daardoor kunnen bacteriën sneller toeslaan. Er is één uitzondering: gemalen rauw vlees bederft ook heel snel. Denk aan gehakt, tartaar en filet americain.
Surströmming staat wereldwijd bekend als een van de smerigste gerechten. Dit komt voornamelijk door de opvallende geur die vrijkomt wanneer een blik hiervan wordt geopend. Door het openen van zo'n blik ontsnapt een kenmerkende, sterk doordringende geur die de meeste mensen uiterst onaangenaam vinden.
Wat kun je doen als je ziek bent van salmonella? Salmonella veroorzaakt vooral diarree. Mensen met diarree moeten ervoor zorgen dat ze genoeg drinken en zout en suiker binnenkrijgen. Drink daarom thee, water bouillon en suikerzoutoplossing (ORSoral rehydration salts, verkrijgbaar bij de drogist).