Je kunt kleigrond duurzaam verbeteren door er een flinke lading compost, organische mest of bladaarde doorheen te mengen. Werk die oppervlakkig in de toplaag en regenwormen doen de rest wel. De humusdeeltjes maken de bodem luchtiger, verbeteren de vochthuishouding en stimuleren het bodemleven.
Kleigronden zijn over het algemeen slecht waterdoorlatend. Als er water blijft staan in je tuin dan is dat vaak een gevolg van een storende laag in de ondergrond. Zo'n laag kun je doorbreken door de border diep door te spitten met een mobiele kraan.
Na de winter is de grond in je tuin niet meer zo luchtig. Door Pokon Gedroogde Mestkorrels te strooien in het voorjaar geef je de bodem een echte oppepper. Het verbetert je grond door het hoge gehalte organische stof en maakt het hierdoor weer een luchtig geheel.
Dit doe je door de kleigrond goed door te spitten. Niet alleen de bovenste laag spit je om, maar ook de onderste laag spit je goed om zodat de structuur weer losser wordt. Merk je dat je na het vele spitten last blijft houden van een slecht doorlatende grond, dan zou je een een verticale drainage aan kunnen leggen.
Van nature is kleigrond meestal neutraal tot basisch, dat wil zeggen kalkrijk. Zandgrond kan alle kanten op, aan de kust is de zandgrond vaak basisch, op de Veluwe meestal zuur. Veengrond is vrijwel altijd van nature zuur, dat wil zeggen kalkarm.
Kleigrond is vruchtbaar, maar weinig doorlatend. Goed losmaken bij de aanleg en bij voorkeur met een mulchlaag werken. Voor de structuur is op oudere, kalkarme kleigronden een bekalking nuttig. Verder zoveel mogelijk humus doorwerken en eventueel ook grof zand.
Niet elke plant groeit even goed op kleigrond, zelfs niet met de allerbeste voorbereiding. Andere planten zullen het juist heel goed doen. Maar om je gerust te stellen: tachtig procent van de planten kan prima groeien op kleigrond.
Bepaalde planten, bloemen en gewassen in je (moes)tuin worden helaas graag opgegeten door slakken. Om dit te voorkomen kun je gebroken eierschalen rondom je planten en gewaassen leggen. De schalen zijn te scherp voor de lijfjes van de slak waardoor ze er niet overheen gaan.
Nat en droog. Het eerste wat je moet doen, is zorgen voor een goede afwatering. Let er bij kleigrond goed op dat die in orde is. Heel wat planten geven het op als ze te lang met de wortels in het water staan of door de zware klei gebrek aan zuurstof hebben. 's Zomers kan klei weer ontzettend hard worden.
Kleigrond bevat voor een deel schelpen waardoor deze grond van zichzelf kalkhoudend is en dus een hogere zuurgraad heeft. Extra toevoegen van kalk is meestal niet noodzakelijk. Voor zandgrond is dat wezenlijk anders. Zandgronden zijn van zichzelf vaak zuurdere gronden.
Een tuin aanleggen op kleigrond
Lucas raadt aan om de klei ongeveer 70 cm diep af te graven. Vervolgens breng je een zandlaag van 30 cm aan, gevolgd door een laag tuinaarde van 40 cm, zodat je uiteindelijk weer op hetzelfde niveau terecht komt, alleen kun je nu wel alle kanten op met de tuin.
Lava verbetert de structuur van de bodem
Vooral in zandgronden verhoogt lava de waterabsorberende kwaliteit van de grond. In natte periodes kan de lavakorrel het water vasthouden om het vervolgens tijdens droge periodes terug af te geven. Er is gewoon een grotere waterbuffer aanwezig.
Inheems bloemenmengsel voor kleigrond heeft de volgende soortensamenstelling: duizendblad, echte kamille, echte korenbloem, fluitenkruid, gewoon barbarakruid, wilde cichorei, groot streepzaad, wilde peen, gewone berenklauw, witte dovenetel, vertakte leeuwentand, muskuskaasjeskruid, groot kaasjeskruid, luzerne, ...
Bij kleigrond zie je onderin het glas een laagje met grove delen. Daarboven zit een laag met kleine, fijne slibdeeltjes. Dat geeft duidelijk aan dat je een klei- of leemgrond hebt. Als je een grote laag met slibdeeltjes hebt, betekent dit dat je een zware kleigrond hebt.
Theezakjes bevatten dus goede voedingsstoffen, waaronder tanine wat erg goed is voor de grond. Maar dit is niet alleen nuttig in de composthoop. Je kunt ze ook zo tussen je planten in de tuin of in huis planten. Zo trekken de voedingsstoffen in de grond en gaan de bloemen prachtig bloeien.
Wat te doen als je de zuurheid kent? Indien je grond zuurder wil maken om sommige planten een juiste bodem te geven, vul de grond dan aan met turf of afgemaaid gras. Is de grond te zuur om planten te kweken, voeg dan kalk toe of compost. De grond meer of minder zuur maken, doe je niet in één seizoen.
Verbeter de afwatering van de kleigrond
Het belangrijkste probleem bij kleigrond is dat de afwatering vaak slecht is. Geef dus eerst je ogen goed de kost. Blijft het water op de grond staan, dan zul je iets aan de drainage moeten doen. Je zou bijvoorbeeld zand, kiezels en compost door de grond kunnen spitten.
Mits enige grondverbetering aan te brengen: zomerframbozen en herfstframbozen. Trosbessen, kruisbessen en braambessen zouden goed moeten groeien bij jou.
Bij droogte wordt kleigrond juist keihard. Planten geschikt voor deze grond zijn absint alsem en munt. Zandgrond watert goed af en warmt snel op. Deze grond is uitermate geschikt voor mediterrane kruiden als dragon, kamille, lavendel, majoraan en tijm.
Voor zand- en veengronden geldt bijvoorbeeld dat deze over het algemeen wat zuurder zijn, met een pH-waarde tussen de 4,5 en 5,5. Kleigronden daarentegen zijn minder zuur met een pH-waarde vanaf ongeveer 6,7 en hoger.
De grond mag zelfs zanderig zijn want een goede drainage stelt lavendel zeker op prijs. Heeft u wat zwaardere leem- of kleigrond, ook dan kan u lavendel aanplanten.